ABD 6 Ocak Kongre baskını raporu: Trump çok parçalı komplo kurmakla suçlanıyor

ABD Kongre binasına 6 Ocak 2021’de düzenlenen baskını araştırmak üzere oluşturulan Meclis Komitesi nihai raporunu onayladı. Rapor, saldırının sorumluluğunu doğrudan eski Başkan Donald Trump’a yüklüyor.

845 sayfalık raporda, Trump, olaydan üç ay önceki seçim yenilgisini tersine çevirmek için “çok parçalı bir komplo” kurmakla suçlanıyor. Ayrıca Trump’ın kamu görevlerinden men edilmesini tavsiye ediyor.

Komisyonla iş birliği yapmayan Trump, raporu bir “cadı avı” olarak nitelendirdi.

18 AYDA HAZIRLANDI

ABD Kongresinin alt kanadı olan Temsilciler Meclisinde 7 Demokrat Partili ve 2 Cumhuriyetçi Partili milletvekilinden oluşturulan Komite, 18 ay boyunca halka açık 10 oturum düzenledi. Trump yönetimi yetkilileri ve personeli, Trump ailesi üyeleri, Kongredeki polis memurları, o günkü eyleme katılanlar dahil olmak üzere binden fazla tanıkla görüştü.

Komitenin Demokrat Partili Başkanı Bennie Thompson, 8 bölümden oluşan rapora yazdığı önsözde, bir zamanlar ABD Başkanı’nın bir kalabalığı Kongre Binası’na yürümeye teşvik etmesinin “hayal bile edilemeyeceğini” belirtti.

RAPORUN 6 TEMEL NOKTASI

845 sayfalık nihai raporun 6 temel noktası ise şöyle:

1) Trump, yardımcılarının kendisini doğru olmadığı konusunda uyardığı yanlış iddialarda bulundu:

Komite, Trump’ın 2020 seçim gecesi yanlış bir şekilde zafer ilan etme kararının “önceden planlanmış” olduğunu ve sadece avukatı Rudy Giuliani’nin bu eylemi desteklediğini söyledi. Eski Başkan, kısa süre sonra geniş çaplı seçmen sahtekarlığına ilişkin iddialarda bulunmaya başladı ve Joe Biden seçildikten sonra bunu daha sık yapmaya devam etti.

Komite, Trump’a yakın birçok danışman ve avukatla yaptıkları görüşmelere işaret ederek, bu kişilerin sahtekarlık iddialarına inanmadıklarını ya da böyle bir olguya dair hiçbir kanıt bulamadıklarını söylediklerini vurguladı.

Bu isimler arasında en dikkat çekeni, bir ifade sırasında komiteye konuşan eski Adalet Bakanı William Barr. Barr, “Seçimin çalındığını söyleme ve bu tür şeyleri ortaya atma fikrine katılmadığımı açıkça belirttim ve Başkan'a bunun ... (küfür) olduğunu söyledim.”

Trump yönetiminden üst düzey yetkililer, iddiaların doğru olmadığını kendisine bildirdiklerini ifade etmelerine rağmen, Trump, seçim komploları üretmeye devam etti.

2) Trump’ın söylemi ‘isyancıları’ Washington’a getirdi:

Komite, Kongre binasına yönelik saldırının bizzat Trump tarafından tetiklendiğini savunuyor.

Trump’ın tekrarlanan seçimde sahtekarlık iddialarına ek olarak, 19 Aralık 2020’de yazdığı bir tweet'e işaret ediyor: “6 Ocak’ta DC’de büyük protesto. Orada olun, çılgın olacak!”

İfadelerde ve mahkeme belgelerinde, o gün Kongre binasında bulunan "isyancılar" ve "milis üyeleri", Washington’a gelme gerekçeleri olarak Trump’ın tweet'ini gösterdiler. Komite, olay sırasında görevlilere saldırmaktan suçlu bulunan Robert Morss gibi kişileri referans gösterdi. Raporda Morss’un “6 Ocak’ın ‘1776’nın Yeniden Başlayacağı’ an olduğuna inandığı çünkü Başkan Trump’ın kendilerinden ‘Orada olun, çılgın olun’ dediği” belirtildi.

Komite ayrıca Gizli Servis’in 6 Ocak’ta Washington’a gelmeyi planlayan ve “çılgınlık yapmakla” tehdit eden kişilere yönelik uyarılarını da aktardı.

3) Trump isyan sırasında harekete geçmedi:

Komite, Trump’ın 6 Ocak saldırısı başladığında harekete geçmediğini ve Kongreden gelen ciddi bir saldırı olacağına dair uyarıları görmezden geldiğini savunuyor.

Komitenin vardığı sonuçların bir kısmı, bu yılın başlarında bir duruşmada yer alan ve o gün Beyaz Saray’da tanık olduğunu söylediği kaos hakkında ifade veren eski Beyaz Saray çalışanı Cassidy Hutchinson’ın ifadesine dayanıyor.

İfade tutanağına göre, eski bir Beyaz Saray etik avukatı, komiteye ifade vermeden önce Hutchinson’a “Ne kadar az hatırlarsan o kadar iyi” dedi.

Komite ayrıca Kongre binasında mahsur kalan milletvekilleri ile Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü Mark Meadows arasında geçen yazışmalara da atıfta bulundu. Trump’ın en sadık yardımcılarından biri olan Hope Hicks’in attığı mesajlar Beyaz Saray çalışanları arasındaki dehşeti özetledi. Hicks isyanın ardından Ivanka Trump’ın özel kalem müdürü Julie Radford’a mesaj atarak “şimdi hepimiz yerli teröristler gibi görünüyoruz” dedi. Ayrıca bir Beyaz Saray avukatına da mesaj attı: “Çok üzgünüm. Uğruna çalıştığımız her şey silindi gitti.”

4) Aşırı sağcı gruplar planladı-sonra harekete geçti:

Washington’u ve hatta özellikle Kongre binasını hedef alan silahlı gruplarla ilgili ipuçları Aralık 2020’de gelmeye başladı. Raporda, FBI’a aşırı sağcı “Oath Keepers” ve “Proud Boys” grupları tarafından yönetilen gruplarda dolaşan mesajlar gönderildiği belirtiliyor.

Başkanı korumakla görevli Kongre Binası Polisi ve Gizli Servis ajanları da içeriden ve dışarıdan benzer mesajlar aldı. Bazıları özellikle Kongre binasını potansiyel şiddet eylemlerinin odağı olarak gösterdi.

Konuşmaların bir kısmı özel şifreli sohbet uygulamalarından geldi, ancak diğer mesajlar Trump yanlısı web sitelerinde ve Twitter’da herkese açık olarak görülebiliyordu.

Aşırı sağcı grupların üyeleri 6 Ocak’ta Kongre binasındaki kalabalıklar arasında yer aldı. Oath Keepers üyeleri Kongre Binası’ndaki isyanda görüldü.

Alex Jones ve ırkçı Nick Fuentes gibi Trump’ın aşırı sağcı uçlardaki en büyük destekçilerinden bazıları, anayasal haklarını gerekçe göstererek soruları yanıtlamayı reddetti.

Ancak aralarında Oath Keepers kurucusu Stewart Rhodes geçen ay kışkırtıcı komplo ve diğer suçlamalardan hüküm giydi ve Proud Boys lideri Enrique Tarrio hâlâ yargılanıyor.

5) Trump, başkan yardımcısına sonuçları bozması için baskı yapmaya çalıştı:

Trump’ın seçimin tasdikine başkanlık edecek olan dönemin Başkan Yardımcısı Mike Pence’e baskı yapmak istediği belirtildi. Rapora göre Trump 6 Ocak’ta Pence’i aramaya çalıştı ve yardımcılarına bağırarak onu telefona bağlamalarını istedi.

Tanıklar komiteye, Trump’ın bir noktada başkan yardımcısına “pısırık” dediğini ve “yeterince sert olmadığını” söylediğini anlattı.

Trump 6 Ocak’ta bir kalabalığa hitap ederken Pence’in “doğru olanı yapacağını” umduğunu söyledi. Daha sonra, saldırının ortasında, isyancılar Kongre binasını basarken “Mike Pence’i asın” diye slogan atacaklardı.

6) Trump kamu görevinden men edilmelidir:

Komite, yürüttüğü soruşturma sonucunda 11 tavsiyede bulundu.

Bunlardan biri, ABD Anayasasını destekleyeceğine dair yemin eden ancak “ayaklanmaya karışan” ya da “Anayasa düşmanlarına yardım veya yataklık eden” bir kişinin görevden alınabileceğini belirten anayasaya atıfta bulunuyor. (DIŞ HABERLER)

Kaynak: BBC

Kongre baskını soruşturmasında Trump, Adalet Bakanlığına sevk edildi

6 Ocak Soruşturma Komitesi: Trump ifade vermeyi reddetti

7 soruda, ABD’deki Kongre baskını | Neler yaşandı? Kim, ne dedi? Şimdi ne olacak?