Evrensel'e verilen hukuka aykırı tekzip cezasına basın meslek örgütlerinden tepki
Basın meslek örgütleri, Aydın Sulh Ceza Hakimliğinin, daha önce yayımladığımız tekzibi, "tirajı yüz binin üzerinde olan iki gazetede" daha yayımlatmamıza yönelik kararına tepki gösterdi.
Fotoğraf: Metin Ekinci
Gözde TÜZER
İstanbul
Basın meslek örgütü temsilcileri; Aydın Sulh Ceza Hakimliğinin, 6 Ekim’de gazetemizde yayımlanan Köşk Kaymakamı'nın tekzip metnini, "iki internet haber sitesi ile tirajı yüz binin üzerinde olan iki gazetede" ilan gibi yayımlatmamıza karar vermesine tepki gösterdi.
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Genel Başkanı Gökhan Durmuş kararın Basın Kanunu’nda yeri olmadığına dikkat çekerek “Bu kadar aleni bu kadar kanun ve hukuku çiğneyen bir karar verilemez” dedi.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Genel Sekreteri Sibel Güneş ise “Kanunda yer almayan bir ceza hükmü uygulanmıştır” ifadelerini kullandı.
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu ise kararı “sulh ceza hakimliklerinin keyfi ve orantısız müdahalelerine acı ve akıl almaz bir örnek” olarak tanımladı.
KAYMAKAM İSTEDİ, MAHKEME ONAYLADI
Aydın Sulh Ceza Hakimliği, Aydın’ın Köşk İlçe Kaymakamı tarafından talep edilen ve gazetemiz Evrensel’de yayımlanan tekzip kararına ilan muamelesi yaparak “İki internet haber sitesi ile tirajı yüz binin üzerinde olan iki gazetede yayımlanması” kararı verdi. Kararın haksız ve açıkça kanuna aykırı olduğunu belirttiğimiz itiraz dilekçesi de mahkeme tarafından reddedildi. Karar Anayasa Mahkemesine taşınacak.
Basın meslek örgütü temsilcileri “Kanun çiğneyerek karar verilemez” diyerek tepki gösterdi.
"KANUNDA NET BİÇİMDE YAZIYOR"
Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Başkanı Gökhan Durmuş, Aydın 2. Sulh Ceza Hakimi'nin verdiği kararın hukukta ve Basın Kanunu’nda yeri olmadığını belirterek, “Elbette hakimler vicdani kararlar verebilirler ancak bu kanunları çiğneyerek verilemez. Basın Kanunu’muzda tekziplerin nasıl yayımlanacağı çok net bir biçimde yer alıyor. Kafa karıştıracak, hakimin inisiyatif alarak karar vermesine gerek bırakmayacak kadar net yazıyor” dedi.
Fotoğraf, Gökhan Durmuş'un kişisel arşivinden alınmıştır.
"BÖYLE BİR CEZA ÖRNEĞİ YOK"
TGS Başkanı Durmuş şöyle devam etti: “Buna rağmen mahkeme kararı gereği tekzip metninin usulüne uygun yayımlanmasına rağmen Kaymakam tatmin olmadı diye mahkeme başkanı aynı tekzip metninin iki İnternet sitesi ve tirajı 100 binin üzerinde iki gazeteye ilan verilmesini istiyor. Bu kadar aleni bu kadar kanun ve hukuku çiğneyen bir karar verilemez. Bu siyasi bir karardan başka bir şey değildir. Türkiye basın tarihinde hatta Basın Kanunu yürürlüğe girmeden önce bile böyle bir ceza örneği yoktur. Üst mahkemenin bu kararı iptal edeceğine inanıyorum zaten ama Adalet Bakanlığının da bu kanunları tanımayan bu hakimi görevden almasını bekliyoruz.”
"AÇIKÇA BASIN KANUNU’NA AYKIRI"
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Genel Sekreteri Sibel Güneş ise kanunda yeri olmayan bir ceza hükmü uygulandığına dikkat çekerek “Aydın Sulh Ceza Hakimliğinin Evrensel gazetesinde yayımlanması talep edilen tekzip kararını ilan olarak görüp iki internet haber sitesi ile tirajı 100 binin üzerinde olan iki gazetede yayımlanmasını istemesi açıkça Basın Kanunu’na aykırıdır” dedi.
Sibel Güneş | Fotoğraf: TGC
"AYM HUKUKSUZLUĞU TESPİT EDECEKTİR"
Güneş, kararın başta Anasaya’da teminat altına alınan basın özgürlüğüne açıkça aykırılık teşkil ettiğini vurgulayarak “Bu karar daha önce de Evrensel gazetesine verilen resmi ilan yayımlama hakkının iptalinin hukuka aykırı olması gibi bir karardır. Bu kararlar Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatlarına aykırı olduğundan hukuksuzluğu tespit edilecektir” ifadelerine yer verdi.
KEYFİ VE ORANTISIZ MÜDAHALELER
Sınır Tanımayan Gazeteciler Türkiye Temsilcisi ve Bianet Medya Özgürlüğü Raportörü Erol Önderoğlu ise kararı “Sulh ceza hakimliklerinin keyfi ve orantısız müdahalelerine acı ve akıl almaz bir örnek” olarak tanımladı.
Erol Önderoğlu | Fotoğraf: Meltem Akyol/Evrensel
Önderoğlu “Aydın Sulh Ceza Hakimliğinin tekzibin ‘iki İnternet haber sitesi ve tirajı 100 binin üzerinde olan iki gazetede yayınlanması’na ilişkin kararı, sadece hukuka aykırı değil aynı zamanda kaymakam talebiyle yerine getirilmiş bir tekzip yayınının bir cezalandırma ve kan davasına dönüştürülmesidir” dedi.
Önderoğlu şöyle devam etti: “Karar, Türkiye pratiğinde etkin bir yargı denetimine kapalı olan sulh ceza hakimliklerinin keyfi ve orantısız müdahalelerine acı ve akıl almaz bir örnektir. Kaymakam isteyince oluyor. Gazeteye mali yüke neden olabilecek bu karardan dönülmesini talep ediyoruz.”
NE OLMUŞTU?
Aydın Sulh Ceza Hakimliği, Aydın’ın Köşk İlçe Kaymakamı tarafından talep edilen ve gazetemiz Evrensel’de yayımlanan tekzip kararına ilan muamelesi yaparak “İki internet haber sitesi ile tirajı 100 binin üzerinde olan iki gazetede yayımlanması” kararı verdi.
29 Temmuz 2022’de gazetemiz Evrensel’in 1. sayfasında “Halk suyuna, toprağına sahip çıkıyor” başlığıyla sunulan, 12. sayfasında ise “Kaymakamdan muhtarlara gözdağı” başlığıyla yayımlanan haberde; Aydın’ın Köşk İlçesi Kaymakamı Tuğba Polat’ın muhtarlara gözdağı verdiği bilgisi yer almıştı.
Kaymakam Tuğba Polat bunun üzerine haberin asılsız olduğu iddiasıyla Aydın 2. Sulh Ceza Hakimliğine başvurmuş, mahkeme tekzip metni yayımlatılmasına karar vermişti. Bu karar gazetemizin 6 Ekim 2022 tarihli basımında yayımlanmıştı.
"İKİ İNTERNET SİTESİ VE YÜZ BİN TİRAJLI İKİ GAZETEDE YAYIMLANSIN"
Ancak mahkeme bundan sonra skandal bir karara daha imza attı. Kaymakam Tuğba Polat, gazetemiz Evrensel’in yayımladığı tekzip metni hakkında yeniden mahkemeye başvurdu ve “Tekzip metninin iki internet haber sitesi ile tirajı 100 binin üzerinde olan iki gazetede ilan şeklinde yayımlanmasına karar verilmesini” talep etti. Aydın 2. Sulh Ceza Hakimliği de Kaymakamın talebini kabul etti.
Kararın haksız ve açıkça kanuna aykırı olduğunu belirttiğimiz mahkeme kararına itiraz ise reddedildi. Karar şimdi Anayasa Mahkemesine taşınacak.
