150’den fazla kurumdan Biden’a "Guantanamo kapatılsın" çağrısı
ABD içinde ve dışında faaliyet yürüten 150’den fazla kurum, Joe Biden’a mektup göndererek Guantanamo'nun bir an önce kapatılması çağrısı yaptı.
Beyaz Saray önünde Guantanamo protestosu | Fotoğraf: Rebecca Nelson/Medill News Service/Flickr (CC BY 2.0)
ABD’nin 11 Eylül saldırılarından sonra başlattığı "teröre karşı küresel savaş" siyaseti kapsamında açılan Guantanamo hapishanesi, kuruluşunun 21. yılında yine eleştirilere konu oldu.
ABD içinde ve uluslararası arenada faaliyet gösteren 150’den fazla örgüt, ABD Başkanı Joe Biden’a mektup göndererek Guantanamo'nun bir an önce kapatılması çağrısında bulundu.
Mektupta, “Guantanamo, ABD’nin uzun süredir, vatandaşı olsun veya olmasın, farklı toplulukları yıkıcı sonuçları olacak şekilde güvenlik tehdidi olarak gördüğü gerçeğini somutlaştırıyor” değerlendirilmesi yapıldı.
Guantanamo hapishanesinin yasal kısıtlamalardan kaçınmak için özel tasarlandığı hatırlatılan mektupta, “Guantanamo'nun örneklediği yaklaşım bağnazlığı, tektipleştirme ve önyargıyı körüklemeye ve meşrulaştırmaya devam ediyor. Guantanamo, ırksal ayrımları ve ırkçılığı daha geniş şekilde sağlamlaştırma ve ek hak ihlallerini kolaylaştırma riski taşıyor” denildi.
Mektupta, ABD’nin büyük zararlara yol açan 11 Eylül saldırıları sonrası güvenlik yaklaşımlarında köklü bir değişiklik yapılma zamanının çoktan geçtiği vurgulanarak, Biden’a Guantanamo hapishanesinin daha fazla geciktirilmeden kapatılması için harekete geçmesi çağrısı yapıldı.
“HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜNÜN TERK EDİLMESİNİN İKONİK BİR ÖRNEĞİ”
Öte yandan, Uluslararası Af Örgütü, ABD tarafından organize edilen, kitle örgütü temsilcileri, sanatçılar ve hapishanede bulunmuş eski mahkumların katıldığı sanal bir programda, Guantanamo hapishanesinin durumu konuşuldu.
Programda söz alan Uluslararası Af Örgütü ABD İnsan Hakları ile Güvenlik Direktörü Daphne Eviatar, Guantanamo'da devam eden süresiz gözaltının “hukukun üstünlüğünün terk edilmesinin ikonik bir örneği” haline geldiğini belirterek, “Hâlâ orada tutulan 35 mahkumun günümüze kadar yargı önüne çıkarılmadan gözaltında tutulması bir kabustur” diye konuştu.
Eviatar, Guantanamo’nun ABD’deki vergi mükelleflerine yılda 540 milyon dolara mal olmasına rağmen çok fazla gündeme gelmemesini eleştirerek, “Bu konu maalesef artık ABD’de çok fazla ilgi çekmiyor, çünkü eski bir haber olarak değerlendiriliyor” ifadesini kullandı.
DÜNYANIN EN KÖTÜ HAPİSHANESİ
Küba’nın Guantanamo Körfezi’nde bulunan hapishane, ABD’nin 11 Eylül saldırılarından sonra başlattığı "teröre karşı küresel savaş" siyaseti sonucu kuruldu.
Dönemin ABD Başkanı George W. Bush, "teröre karşı savaş" adı altında ABD istihbaratı tarafından çoğunlukla Ortadoğu ve Afrika’da “terörle ilişkili oldukları” iddiasıyla gözaltına alınanların, ABD kanunlarının yargısal olarak sağladığı haklardan faydalanmamaları için Amerikan yargısının yetki alanı dışında sorgu hücreleri ve hapishaneler oluşturdu.
Bush yönetimi, 11 Ocak 2002'de Guantanamo Körfezi'ndeki ABD Donanma Üssü'nde “terör şüphelilerinin” tutulacağı bir hapishane kurduklarını açıkladı. Bu hapishane hukuksuz işkencelerin, haksız tutuklamaların ve savunmasız infazların yaşandığı ve daha sonra tüm tutukluların nakledildiği yer haline geldi.
ABD Savunma Bakanlığı verilerine göre ise şimdiye kadar Guantanamo’da Afganistan, Irak ve diğer bölge ülkelerinde yakalanarak getirilen 797 şüpheli tutuldu.
"Dünyanın en kötü hapishanesi" olarak tanımlanan Guantanamo'daki gündelik hayata ilişkin görüntüler, bugüne kadar kamuoyuyla çok sınırlı biçimde paylaşıldı. Turuncu giysiler ve siyah kukuleta giydirilen mahpusların statüleri, Guantanamo ile ilgili tartışmaların merkezinde yer aldı.
Başta insan hakları örgütleri olmak üzere uluslararası kamuoyu, Bush yönetiminin ABD topraklarında suç kabul edilen işkenceyi rahatça yapabilmek ve mahkumların ABD yasalarının sağladığı imkanlardan faydalanmalarını önlemek için Guantanamo'yu açtığına vurgu yaptı.
OBAMA KAPATMAYI VADETTİ AMA KAPATMADI
Bush’tan sonra Beyaz Saray’a gelen eski Başkan Barack Obama, Guantanamo'yu kapatmayı seçim kampanyalarının önemli vaatlerinden biri olarak duyursa da iki dönem boyunca, "ABD’nin imajında kara bir leke" olarak değerlendirdiği Guantanamo'yu kapatmayı başaramadı.
Obama’dan sonra gelen eski Başkan Donald Trump ise 2016 seçim yarışında başkanlığı kazanması durumunda Guantanamo hapishanesini kapatmayacağını ve terörden tutuklananları orada tutmaya devam edeceğini vadetmişti.
Başkanlığı kazandıktan bir yıl sonra Trump, Guantanamo hapishanesinin açık kalması için yeni bir Başkanlık Kararnamesi imzaladığını duyurmuştu.
BIDEN DA “KAPATACAĞIM” DEMİŞTİ
ABD Başkanı Joe Biden ise hem Obama döneminde başkan yardımcılığı yaptığı sırada hem de 2020 başkanlık yarışı sırasında Guantanamo'nun kapatılması gerektiğine vurgu yaptı.
Başkanlık koltuğuna oturduktan sonra ise Biden'ın bu kötü namlı hapishaneyi kapatabileceği konusunda halen soru işaretleri bulunuyor.
Biden’ın, özellikle Kongre'yi karşısına alarak, en azından kısa vaadede Guantanamo hapishanesini kapatmasının çok olası olmadığı değerlendiriliyor. (DIŞ HABERLER)