“Genelge hasta tutuklular için çözüm niteliği taşımıyor”

Adalet Bakanlığı’nın hasta tutuklular için yayınladığı “yeni genelge”nin çözüm niteliği taşımadığını belirten İHD İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri, artık cezaevlerinde yaşanan ölümlerin “cinayet” olarak tartışılması gerektiğini söyledi. 

Cezaevlerinde tutulan ağır hasta tutuklular, tüm girişimlere rağmen serbest bırakılmıyor. İnsan Hakları Derneği (İHD) tarafından yayınlanan 2022 Nisan ayı verilerine göre, son bir yıl içerisinde 76 tutuklu yaşamını yitirdi, cezaevlerinde hala 651’i ağır olmak üzere bin 517 hasta tutuklu bulunuyor.

KORGENERALİN ARDINDAN GENELGE YAYINLANDI

Cezaevinde yaşamını yitiren en son hasta tutuklu ise eski Korgeneral Vural Avar oldu. 29 Mayıs 2012’de “28 Şubat Davası”ndan yargılanıp müebbet hapis cezası verilen Avar, bulunduğu Sincan F Tipi Kapalı Cezaevi’nde 20 Aralık tarihinde yaşamını yitirdi. Avar’ın ölümünün ardından Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, 3 Ocak tarihinde 8 maddelik “Sürekli Hastalık, Sakatlık ve Kocama Sebebiyle Kişilerin Cezalarının Hafifletilmesi veya Kaldırılması Hakkında İşlemler” başlıklı yeni bir genelge yayınladıklarını duyurdu.

“BAKANLIK 75 HASTA TUTUKLUNUN ÖLÜMÜNÜ DİKKATE ALMADI”

Genelgede, “başsavcılıkların, tespit edilen hasta tutukluların talebi olmaksızın sağlık durumları ile ilgili resen tespit işlemi başlatması” şeklindeki madde kamuoyunda tartışılırken, genelgeye ilişkin konuşan İHD İstanbul Şube Eşbaşkanı Gülseren Yoleri, AKP-MHP iktidarının Korgeneral Vural Avar’ın yaşamını yitirmesiyle eleştiriye maruz kaldığını ve bundan kurtulabilmek için hemen yeni genelge yayınladıklarına dikkat çekti. Yoleri, “Askeri bir yetkilinin yaşamını yitirmesiyle genelgeyi tartışmaya başladılar. Oysa sırf 2022 yılında 75 hasta tutuklu hayatını kaybetti. Dolayısıyla 75 hasta tutuklunun yaşamını yitirmesini dikkate almayan Adalet Bakanlığı’ndan maalesef bahsediyoruz” dedi.

“GENELGE YENİ BİRŞEY SÖYLEMİYOR”

Yoleri, Adalet Bakanlığı’nın yayınladığı bir genelgeyle topluma ağır hasta tutsakların sorunlarını çözüldüğü algısını yaratmaya çalıştığını belirtti. Bakan Bozdağ’ın “yeni genelge” açıklamasının ardından insan hakları savunucuları olarak az da olsa bir umut içerisine girdiklerini ifade eden Yoleri, “Fakat genelge yayınlandığında gördük ki 2006 tarihinde yayımlanan genelgenin güncellenmiş hali. Bu genelge bize yeni bir şey söylememekle beraber sorunlara da çözüm getirmiyor” dedi.

“CİNAYET OLARAK TARTIŞILMALI”

Bugüne kadar cezaevlerinde bulunan hasta tutukluların, sağlık haklarından faydalanamadığı için  yaşamını yitirdiğini hatırlatan Yoleri, “Hasta tutuklular bundan dolayı cezaevlerinden tabutla çıkıyor. Gelinen aşamada bu durumu artık ‘cinayet’ olarak tartışmak gerekir” ifadelerini kullandı.

 “TUTUKLULAR ‘AF’I KABUL ETMİYOR”  

Yeni düzenlemede bulunan 104’üncü maddenin Cumhurbaşkanı’nın “af” yetkisini genişlettiğini kaydeden Yoleri, özellikle cezaevlerinde bulunan siyasi tutukluların Cumhurbaşkanı’nın “af”ından yararlanmak istemediğinin altını çizerek, “Tutuklular var olan yasal haklardan yararlanmak istiyor. Cumhurbaşkanı’nın icazetine onayına bırakılmış bir tedavi hakkından söz etmek insan hakları savunucuları açısından doğru değildir. Hasta tutukluların yaşama ve sağlık hakları Cumhurbaşkanı’nın yetkisine bırakılamaz” dedi.

“ATK YİNE YETKİ SAHİBİ”

Çıkarılan genelgeyi topluma farklı bir şekilde sunulduğunu vurgulayan Yoleri, şöyle konuştu: “Bu genelgede ATK’nin yetkileri kısmen sınırlandırıldığını söyleyebiliriz, fakat topluma yansıtılma biçimi itibari ile bu genelge istediğimiz şekilde hasta tutukluları için herhangi bir çözüm niteliği taşımıyor. ATK’nin yetkilerini tamamen ortadan kaldırılmaya yönelik bir düzenleme değil. ATK yine hasta tutuklunun içeride kalıp kalmaması konusunda yetki sahibidir.” (İstanbul/MA)