Valeo ve Coşkunöz işçileri:Ek zam huzursuzluğu geçici iyileştirmelerle çözülemez
Bursa’daki Valeo ve Coşkunöz fabrikalarında çalışan Türk Metal üyesi işçiler, ücretlerinin asgari ücretle eşitlenmesinin huzursuzluk yarattığını söylüyor.
Fotoğraf:DHA
Uğur ÖKDEMİR
Bursa
Ek zam tartışmalarının sürdüğü Bursa’daki Valeo ve Coşkunöz fabrikalarında çalışan Türk Metal üyesi işçiler, ücretlerinin asgari ücretle eşitlenmesinin huzursuzluk yarattığını söylüyor. Saat ücretlerine ek zam ve kıdem zammı talep eden işçiler bu sorunun geçici iyileştirmelerle çözülemeyeceğini ifade ediyor.
Asgari ücret zammı sonrası ücretlerin asgari ücret düzeyine gelmesinin büyük tepki oluşturduğunu söyleyen Valeo işçisi, “Yıllarca bu fabrikaya gece gündüz geldik. Birçok hastalık kaptık ama bugün bakıyorum, verdiğim emekler boşa gitmiş. Burada bir adaletsizlik var. Ben yıllarca niye bu ağır işi yaptım? 12 yıl neden bu ağır çalışma koşullarına katlandım? Gelen zamlar karşısında zaten aldığımız paranın bir anlamı kalmadı, şimdi bir yıllık işçi ile on yıllık işçinin aldığı ücret aynı oldu. Benim kaybım çok fazla, bu sadece maddiyat olarak değil, benim burada yıllarım kayboldu. O yüzden hakkaniyetli bir çözüm istiyorum” dedi.
FABRİKALARDAKİ HUZURSUZLUK GEÇİŞTİRİLEMEZ
“Saat ücretine ve kıdeme yönelik yapılmayan bir iyileştirmeyi kesinlikle kabul etmiyoruz” diyen bir başka Valeo işçisi şöyle devam etti: “Benim gibi düşünüyor herkes. Diğer fabrikalardaki arkadaşlarla da konuşuyorum, onlar da benimle aynı fikirde. Öyle ikramiye veya bir sefere mahsus verilecek parayla bu süreç geçiştirilemez. Ola ki geçiştirdiler, kısa süre sonra tekrar bu gündeme gelecek. Çünkü her şeye her an zam geliyor. Bunun çözümü bu şekilde olmaz. Bugün işçideki huzursuzluğu bastırsalar bile üç beş ay sonra tekrar patlayacak. Fabrikalar bu şekilde yönetilmez. Bu öfke biriktiğinde büyük bir patlamaya dönüşür. Bunun örneklerini hepimiz yaşadık.”
"GEÇİŞTİRİCİ BİR ZAM SADECE PANSUMAN OLUR"
Kıdem ve saat ücretine yansıyan bir iyileştirme istediklerini dile getiren Coşkunöz işçisi de “Yüz yılın sözleşmesini yapsan da bu enflasyon karşısında bir hükmü kalmıyor. Bugün metal işçisi ek zam olacağını biliyor ama gelecek zammın işçiyi memnun edip etmeyeceği tartışılıyor. Geçiştirici bir zam yaraya sadece pansuman olma dışında bir işe yaramayacak. O yüzden saat ücretine ve kıdeme iyi bir iyileştirme istiyoruz” dedi.
Emeğinin karşılığını alamayan işçilerin çıkış istediğini vurgulayan işçi, “Alım gücümüz düştü. Markete gidiyorsun 400-500 lira ile çıkamıyorsun ama poşete bakıyorsun hiçbir şey yok. Maddi sıkıntının artması fabrikada her an her şeyin olmasına sebep olabilir” dedi.
Fabrikaların genelinde bir huzursuzluk olduğunu ifade eden bir başka Coşkunöz işçisi de şunları söyledi: “10 yıllık işçiler sendikacılara çalışmak istemediğini söylüyor. Yeni girenle aynı parayı aldıktan sonra niye bu eziyeti çekeyim diye. Beni yüzde 40-50 zam kesmez, kıdem zammı da alınmalı. Söylentiler geliyor kulağımıza, sosyal haklarda iyileştirme olacak gibisinden. Bu bizi memnun etmez. Saat ücretine ve kıdeme dayalı bir iyileştirme istiyoruz.”
BU İŞE ÖNCÜLÜĞÜ GENÇ İŞÇİLER YAPACAK
15 yıllık BOSCH işçisi
Bursa
Merhaba 15 yıllık bir BOSCH işçisi olarak düşüncelerimi yazmak istiyorum. Gerek asgari ücrete yapılan zam gerekse iğneden ipliğe (doğal gaz, elektrik, su, market fiyatları) gelen yağmur gibi zamlar karşısında bir işçinin aldığı ücret mum gibi eridi. Vallahi ne diyeyim, nasıl anlatayım? Artık büyük fabrikalar (TOFAŞ, Renault, BOSCH, Çoskunöz, Ford Otosan vs.) asgari ücretle çalışılan iş yerlerine döndü. İkramiye artı yakacak parası olmasa yandık. Türkiye’de artık çoğu işçi asgari ücret alıyor. Asgari ücret genel ücret haline geldi.
Fabrikada çeşitli tartışmalar var. İşçiler karnından da olsa çalıştığı tezgahta, soyunma odasında, serviste, tuvalette, yemekhanede tepki gösteriyor. Sendikacıları çay ocaklarında sıkıştırıyorlar. Ford’da büyük tepkilerin olduğunu Evrensel’den öğreniyoruz. Buradan Ford işçisi kardeşlerimizin yanında olduğumuzu belirtmek istiyorum. Renault’da montaj atölyesinde sendikacıları yuhaladıklarını duyduk. Her yerde tepki ve kızgınlık var. Bu işte öncülüğü genç işçilerin yapacağını düşünüyorum.
EYT’li işçiler de EYT çıkana kadar zam alma peşinde. Eğer iyi bir iyileştirme yapılmazsa iş bırakmalar bile gündeme gelebilir. Çalışma koşulları ağır. Herkesin boynunda, belinde 4-5 fıtık var. İnsanlar kolunda adale yırtığı ile çalışıyor ve asgari ücrete yakın bir maaş alıyorsa, büyük ve sendikalı bir fabrikada çalışmanın anlamı yok. Yalaka, iş birlikçi, korkak adamlar her zaman olacak. Patronun adamları, sendikanın adamları her zaman olacak. Bunlar var diye kimse mücadele etmeyecek diye bir şey yok. Doğada boşluğa yer yok. Her zaman dolduracak bir şey bulunur.