Suriyeli mülteciler olası Erdoğan-Esad görüşmesini yorumladı | Görüşler farklı endişe ortak
Türkiye ve Suriye arasında 11 yıl sonra gerçekleşen ilk temasın ardından olası bir Erdoğan-Esad görüşmesini değerlendiren Suriyeli mülteciler endişelerini ifade ediyor.
Fotoğraf: AA
Metin TAŞKIRAN
İstanbul
Türkiye ve Suriye arasında 11 yıl sonra gerçekleşen ilk resmi temasların ardından “Seçim öncesi Erdoğan-Esad görüşmesi olur mu?” sorusu iç siyasetin başlıca sorularından biri haline geldi. Alt düzeyde sürdürülen temasların ardından üst düzey temaslara geçileceği konuşuluyor. Ancak Erdoğan-Esad görüşmesi konusunda Şam temkinli bir tutum takınıyor. Geçtiğimiz hafta konuşan Esad; Erdoğan ile görüşmesini “İşgale son verilmesi” ve “Cihatçı terör örgütlerine desteğin kesilmesi” şartlarına bağladı.
Türkiye-Suriye görüşmesine ilişkin muhalefet partilerinden çeşitli tepkiler yükselirken Türkiye’de yaşayan mülteciler açısından ise endişe hakim. Erdoğan ile Esad’ın olası görüşmesini değerlendiren Suriyeli mülteci Adem Maarastawi ‘Katil Esed’ açıklamalarından Esad ile görüşme noktasına gelinmesinin mülteciler arasında kafa karışıklığı yarattığını ancak ortaklaşan duygunun endişe olduğunu dile getirdi.
"ENDİŞE GEÇEN YIL BAŞLADI"
Savaşın ilk yıllarında çalışmak için Türkiye’ye giriş çıkış yapan Adem, 2014’ten itibaren ülkesini zorunlu olarak terk etmiş. İki ülke arasındaki temasları sorduğumuzda endişelerinin geçtiğimiz yıl başladığını söylüyor: “Bütün partiler zaten ‘Geri göndereceğiz’ diyor. ‘Gönüllü geri dönüş’, ‘güvenli geri dönüş’, ‘Esad’la anlaşıp göndereceğiz’ diyordu. Ama yıllarıdır ‘Suriyelileri göndermeyeceğiz, Esad’la anlaşmayacağız’ diyen iktidarın başındaki adamın bir anda çıkıp ‘Güvenli bölge yapıyoruz ve Suriyelileri gönderiyoruz’ demesi ayrı… Çünkü diğer partiler konuşur, elinde güç yok. Sadece iktidara karşı kullandığı bir kart. Ama iktidarın gücü var.”
"İKTİDAR GÜVEN KAYBI YAŞADI"
Suriyelilerin Türkiye’deki gelişmeleri konuştukları WhatsApp gruplarında yer aldığını söyleyen Maarastawi son gelişmeler üzerine Suriyelilerin iktidara karşı bir güven sarsıntısı yaşadıklarını anlattı: “İktidar göçmenleri muhafazakar politikalarla yanına çekti. Türkiye’de ilk defa Arapça propaganda yapan AKP’ydi. Türkçe bilmeyen mülteciler diğer partileri bilemez. AKP sürekli ‘Göçmenlerin yanındayız’ diyordu. Göçmenler hâlâ iktidara daha yakın ama güven kaybı da var” ifadelerini kullanıyor.
GÖRÜŞMELER İÇİN ORTAKLAŞILAN BİR GÖRÜŞ YOK
Olası Erdoğan-Esad görüşmesine dair mülteciler arasında ortaklaşılan bir görüş olmadığını ifade eden Maarastawi, “Çok çeşitli fikirler var. Ortak olan tek şey endişe. Sayıları az da olsa Esad taraftarı mülteciler var, onlar durumdan memnun. Ayrıca kendisini belli etmeyen, kim kazanırsa ona göre tutum alacak olanlar da var” diye konuşuyor.
Suriye’den kaçan göçmenlerin büyük bölümü için Esad rejiminin hayati tehlike anlamına geldiğini vurgulayan Maarastawi, bu nedenle mültecilerin ağırlıklı bölümünün Esad ile görüşülmemesi yönünde görüşe sahip olduğunu anlattı. Ailesinin Halep’te yaşadığını anlatan Maarastawi, yaşam koşulları kötü olmasına rağmen başka şansları olmadığı için ailesinin sıkıştığını söylüyor.
EMEP: GERİ DÖNDERME SEÇİM PROPAGANDASI İÇİN
Türkiye’nin yeniden Şam ile görüşmesi ve görüşmelerin mültecilere yansımasına ilişkin EMEP Göç Bürosu gazetemize şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye’nin görüşmelere dair kendince hesapları var. Bu hesaplar iktidarın kolay vazgeçebileceği hesaplar değil. Fakat söz konusu burjuva siyaset olduğunda seçime bir ay kala düşmanlar hızla dost olabilir. Esad, 21 Aralık 2022 öncesinde işlenmiş suçlar için genel af çıkardı. Ancak bunun halkta karşılık bulduğu söylenemez. Güven duygusu herhangi bir seçim takviminde gelişebilecek bir mesele değil. Seçim öncesi geri dönüş koşullarının oluştuğunu söylemek ancak seçim propagandası olabilir. Geri dönüş için insani şartlar gözetilmeden atılacak her adım mültecileri karanlığa sürükler.”
