Kayseri'de 'Organik tarım'ın yanına patlayıcı fabrikası

Hatice YILDIZ
Kayseri

Her geçen gün, orman arazilerinin yanı sıra tarım ve hayvancılık açısından kıymetli tarım arazileri ve meraların madencilik, sanayi ya da turizm faaliyetleri gerekçe gösterilerek amaç dışı kullanımına ve ranta açılmasına dair haberlere yenileri ekleniyor. Bu haberlerden biri de Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesine bağlı Eğrisögüt ve Aşağıbeyçayır köylerinin bulunduğu bölgeden geldi.

Eğrisöğüt köyüne 955 metre, Aşağıbeyçayır köyüne ise yaklaşık 3.5 kilometre mesafedeki hazine arazisinin kullanım hakkı, 30 yıllığına Erciyes Patlayıcı Maddeler Sanayi ve Ticaret AŞ adlı şirkete verildi. 2 Şubat 2022 tarihinde yapılan ihalede arazinin kullanım amacı, “Konut, enerji ve turizm hariç olmak üzere eğitim, ticari, sağlık, sanayi, organik tarım, organize hayvancılık, sosyal ve kültürel vb. sabit ve kalıcı tesis” olarak belirtiliyordu. Buna rağmen, yöre halkı Eğrisögüt Köyü ile Aşağıbeyçayır Köyü arasına patlayıcı madde üretim ve depolama tesisi yapılması yönünde ÇED başvurusu yapıldığını, 31 Ocak 2023 tarihinde ÇED bilgilendirme toplantısının yapılacağı ilan edilince öğrendi. Proje ile ilgili ÇED başvuru dosyasında tesiste "Hazır patlayıcılar, emniyet fitilleri, çarpma kapsülleri, infilak fitilleri, ateşleyiciler, dinamit, elektrikli kapsüller, havai fişekler, sis işaretleri, işaret fişekleri, vb. patlayıcı veya piroteknik malzeme imalatı (barut hariç)" olacağı belirtiliyor.

“ORGANİK TARIM DEDİLER, PATLAYICI MADDE ÜRETECEKLER”

İhale sürecinden haberdar edilmediklerini belirten Kayseri Karaçay Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Avukat Harun Özkan da ÇED bilgilendirme toplantısıyla süreçten haberdar olmuş. İşin el altından, usulsüzce yapıldığını belirten Özkan şunları söyledi: "20 yıl önce köyümüz resmen orman köyü ilan edildi. O süreçte pek çoğumuz bunu sağlamak ve sürdürülebilir kılmak için arazisini hibe etti. Yaklaşık 2 milyon ağaç diktik, üç tarafımız ormanla çevrili bugün. Sadece bir tarafımız hayvanlarımız için mera olarak kullanılıyor ve şimdi buralarda patlayıcı madde üretmek istiyorlar. Buna rıza göstermemiz beklenemez". 

“KÜLTÜREL AÇIDAN DA ÖNEMLİ”

Eğrisögüt ve Aşağıbeyçayır köyleri, Kayseri-Sivas arasında Uzunyayla olarak bilinen ve Çerkes nüfusun yoğun olarak yaşadığı bir bölge. Kentleşmenin hız kazanması, tarımın ve hayvancılığın gelir kapısı olmaktan çıkmasıyla birlikte köyler ciddi oranda boşaldı. Eğrisögüt ve Aşağıbeyçayır köylerinin özellikle ‘90'lardan sonra, doğal tarımın yeniden canlandırılması, hayvancılık ve arıcılık faaliyetleri sebebiyle geri dönüşlerin en yoğun yaşandığı köyler olduğunu hatırlatan Özkan, “Hemen hemen bütün evler yenilendi. Dolayısıyla bu köylerde doğal yaşamın korunması ve sürdürülmesi, kültürel açıdan da farklı bir önem arz ediyor” dedi.

“FABRİKANIN ATIKLARI ZAMANTI ÇAYI’NI KİRLETECEK”

Projenin hayata geçmesi durumunda, bahsi geçen köylerde yaşanamayacağını söyleyen Özkan, "Yapılması planlanan tesis bizim içme suyu kaynağımıza sadece 200 metre mesafede. Bu durum köylülerin sağlığını doğrudan tehlikeye atacak. Ayrıca köyümüz bin 770 metreyle en yüksek rakıma sahip köylerden. Bu fabrikanın atıkları bizim için hayati öneme sahip Zamantı Çayı’nı da kirletecek. Diğer taraftan güvenlik tehlikesi de var. Benzer fabrikaların olduğu bölgelerdeki insanlarla görüştük. Fabrikada yaşanan patlamanın etkisi ile 2 km mesafedeki evlerinin camlarının kırıldığını söylediler. Bu tesisin bizim evlerimize 1 km'den daha yakın mesafede kurulması planlanıyor. Bizler hem havamız, toprağımız, suyumuz için hem de güvenliğimiz için endişeliyiz" dedi.

“BU YANLIŞTAN DÖNÜLMESİ İÇİN ELİMİZDEN GELENİ YAPACAĞIZ”

Patlayıcı tesisine Eğrisögüt Köyü’nde organik tarım yapan Mehmet Ebeş de tepkili. Evinin, yapılmak istenen tesisin tam karşısında olduğunu belirten Ebeş, çocukları, toprakları ve hayvanları için endişelerini şöyle dile getirdi: “Başka arazi kalmamış gibi orman ve tarım arazisinin ortasına, hayvanlarımızı otlattığımız meralarımıza patlayıcı madde üretim tesisi kurulması akıl alır şey değil. Bir an önce bu yanlıştan dönülmesi gerekiyor. Bizler bölge halkı olarak bu yanlıştan dönülmesi için elimizden gelen her şeyi yapacak, köylerimize sahip çıkacağız".