10 Şubat 2023 11:09

Felaket göz göre göre geldi: Hatay Valiliği 2021’de 7.7’lik Maraş depremi senaryosu hazırlamış!

Hatay Valiliğinin 2021'de hazırladığı İl Afet Risk Azaltma Planı'nda Maraş kaynaklı deprem olacağı uyarısı çıktı. Raporda, “Halk olası bir deprem tehlikesinden habersizdir” notu yer aldı.

Felaket göz göre göre geldi: Hatay Valiliği 2021’de 7.7’lik Maraş depremi senaryosu hazırlamış!

Fotoğraf: Volkan Pekal/ Evrensel

Sibel HÜRTAŞ
Ankara

Hatay Valiliği’nin 2021 yılında AFAD’la birlikte hazırladığı İl Afet Risk Azaltma Planı’ndan Maraş kaynaklı deprem uyarısı çıktı. ‘Halk olası bir deprem tehlikesinden habersizdir” denilen raporda, hazırlanan eylem tablosu ise bugün yaşananlara göre hayata geçirilmedi...

Hatay Valiliği İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, 2021 yılında AFAD’la birlikte İl Afet Risk Azaltma Planı hazırladı, Plan kapsamında 2 de çalıştay yapıldı.

“MARAŞ-ANTAKYA GRABENİNDE RİSK YÜKSEK”

Raporda, Antakya’nın 6 farklı fay zonu arasında kaldığı belirtilerek, oldukça aktif bir bölge olduğuna dikkat çekildi. Ama özellikle Maraş Grabeni için risk uyarısında bulunuldu:

“Antakya ve yakın çevresinin de içinde yer aldığı Antakya-Kahramanmaraş grabeni, farklı tektonik yapıların bir arada bulunduğu ve tektonik etkinliğin çok yoğun yaşandığı alanlardan biridir. Graben alanı, aktivitesini devam ettiren Ölü Deniz ve Doğu Anadolu Fayları ile Kıbrıs Yayı’nın etkisindedir. Antakya şehri ise grabenin güneyini şekillendiren Ölü Deniz Fayı’nın etkisi altındadır. Bu nedenle şehir oldukça yüksek bir sismik riske sahiptir.  Tarihsel ve aletsel dönemde meydana gelen depremler bu sismik riski ispat etmektedir. Tarihsel dönemde, Antakya ve çevresinde yıkıcı etki yapan bir çok deprem meydana gelmiştir. Ancak son yüz otuz beş yıldan beri bölgede gerilimi boşaltacak bir depremin olmayışı, gelecekte deprem olma riskini her geçen gün artırmaktadır.”

HALK TEHLİKEDEN HABERSİZ!

Raporda, Antakya’da çok uzun süredir deprem olmamasından dolayı halkın olası bir deprem tehlikesinden habersiz olduğu da açıklandı:

“Çok uzun süren durgunluk döneminden dolayı, halk olası bir deprem tehlikesinden habersizdir. Bu durum tehlikenin boyutunu daha da artırmaktadır.”

ŞEHİR ZAYIF ZEMİNDE

Raporda, şehirdeki yapılaşmanın en zayıf zemine yapıldığı konusunda da yetkililer uyarıldı:

“Graben alanı ve akarsu boylarındaki dolgu alanları, en zayıf ve zayıf zeminleri oluşturmaktır. …Ne yazık ki bugün şehrin büyük bir bölümü bu zeminler üzerinde yer alır. Zemin özelliklerinden dolayı olası bir depremin şiddeti, en zayıf ve zayıf zeminlere göre daha az hissedilecektir. Antakya’da mevcut yerleşme ile zemin özellikleri arasındaki ilişki, olası bir depremde ortaya çıkacak can ve mal kayıpları konusundaki endişeyi artırmaktadır.“

7’LİK DEPREM SENARYOSU BİLE YAPILDI

Valilik tarafından yapılan çalışmalar kapsamında gerçekleştirilen Çalıştay’da da katılımcılar, yetkilileri 7.5 büyüklüğünde bir depremle ilgili senaryoyu ortaya koydu.

KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANLARI TARIM ARAZİLERİYLE ÇEVRİLİ

Raporda, bu senaryoya ilişkin olarak depreme yönelik tehlikeler şöyle sıralandı:

  • Yapı stoğu bilgisi yetersiz
  • Ruhsatsız yapılar var, yapılaşmada denetim eksikliği var,
  • Yapı üretim sektöründe çalışan tüm personelin depreme dayanıklı yapım ilkeleri konusunda eğitim alma zorunluluğu yok
  • Yapıların deprem dayanıklılık testlerinin ücrete tabi olması ve yaptırılmasının vatandaşın isteğine bırakılması,
  • Hatay’da ulaşım mastır planı yok, yapılaşma SİT alanları ile iç içe, imar barışı sonucu oturum izni alan binaların depreme dayanıklı olup olmadığı bilinmiyor, zemin etüd labaratuarları yetersiz,
  • Kentsel dönüşüm çalışmalarında yer seçim alanları kısıtlı, yerleşim alan çevresinin genellikle verimli tarım arazileri, orman, sanayi kuruluşlarıyla çevrili.

İKİNCİL AFET NEDENLERİ

Fay hatları üzerine yapıların yapılması ve eski binalarda analiz yapılmaması da tehlikeler arasında, raporda yer aldı:

“İlimizin tektonik yapısı ve aktif fay hatlarının varlığı, ilimizdeki fay hattına yakın yapı stoğunun olması, ilimizde bazı bölgelerde YSS (yeraltı su seviyesi) yüzeye yakın olması ve sıvılaşma riskini arttırması, sanayi bölgelerinin deprem açısından riskli bölgelerde bulunması, ekonomik ömrünü yitiren binalar ve 1998 öncesi yapılan yapılara yeterli analizlerin yapılmamış olması, Afete Maruz Bölge (AMB) içerisinde yapılaşmaların olması ve bu yapılarınpıların yıkılmaması, ikincil afetlere sebebiyet verecek tesislerin varlığı tehdit olarak değerlendirilmiştir.”

KEŞKE YAPSAYMIŞSINIZ!

Raporda, bir de eylem tablosu hazırlandı. Yapılacaklar listesi şöyle sıralandı. Ama bugün ortaya çıkan tablo, bu listenin hiçbir şekilde hayata geçirilmediğini gözler önüne serdi:

  • Deprem bilgilendirmesi yapılması,
  • Veri tabanı oluşturulması,
  • 'Kentsel Afet Risk Yönetimi' Daire Başkanlığının kurulması ve ilgili meslek odaları ve üniversiteler arasında iş birliği kurulması ve ortak projelerin üretilmesi
  • Afet sonrasında kullanılacak barınma alanlarının yeterliliği, altyapı uygunluklarının denetlenmesi, eksikliklerin giderilmesi
  • Deprem gözlem istasyonlarının yeterliliğinin tespiti, gerekli olduğu durumda modernizasyonunun yapılması
  • İl genelinde tüm kamu kurumlarının deprem ve etkilerine karşı hazır bulunuş düzeylerine ilişkin tatbikatlar düzenlenmesi
  • Yapı denetimi ile sorumlu kuruluşların denetlenmesi, akredite edilmesi
  • Metruk yapıların belirlenmesi ve gerekli mercilere bildirilmesi
  • Ulaşım master planının hazırlanması
  • Kritik tesislere ulaşımı sağlayan İl ve devlet yolları ve bağlantıların (köprü, alternatif yol) artırılması ve rehabilite edilmesi
  • Yerleşim yerlerinin bulunduğu alanlarda enerji nakil hatlarının depreme dayanıklılığının artırılması veya yeraltından geçirilmesi
  • Tahribatlı ve tahribatsız yöntemler ile ilin riskli yapı stoğuna yönelik çalışmaların yapılması
  • Ruhsatsız ve izinsiz yapılan yapıların yıkımının sağlanması
  • Kentsel dönüşüm kararı verilen mahallelerde başlayan kentsel dönüşümün tamamlanması
  • Riskli alanların tespiti hususunda mikrobölgeleme çalışmalarının il bütününde tamamlanması
  • İmar planlarına afet sonrasında kullanılacak barınma alanları için yer ayrılması.

Evrensel'i Takip Et