11 Şubat 2023 16:46

Deprem sonrası Maraş-Nurhak: Koordinasyon yok, kargaşa var

Hıdır AYGÜN*
Nurhak

Çorum Emek ve Demokrasi Platformu bileşenleri tarafından toplanan ve Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfında (HBVAKV) bir araya getirilen yardımları Nurhak’a götürmemiz yolların kapalı olması nedeniyle mümkün olmadı. Elbistan’daki bir gece bekleyişimiz ardından yolların açıldığını cemevi önünde bekleyen köylülerden öğrendik. Kayseri’den gelen HDP`li gençlerin kamyonu ve bir minibüsüyle birlikte biz de kendi tırımızla yola çıktık.

Yolda yoğun kar vardı, önümüzde de bir konvoy oluştu. Yol boyunca kara saplanmış, terkedilmiş otomobil ve minibüslere rastladık. Yol dağlık ve engebelik olduğundan şoförümüz “Durursak bir daha kalkamayız, inşallah önümüzde tıkanıklık olmaz” diye söyleniyordu. O sırada bir tane dozerin yolu genişletme çalışması yaptığını ördük. Nurhak’a girdiğimizde asker, polis, jandarma gibi devletin hiçbir kolluk kuvveti ile karşılaşmadık. Oysa normal zamanlarda bölgeye gidildiğinde onlarca yerde güvenlik gerekçesiyle il ve ilçe girişlerinde çevirme olurdu.

ORTALIKTA HİÇBİR YETKİLİ YOK

Şehre girdiğimizde uzun bir tır ve araç konvoyu olduğunu gördük. Biz de yolun sağ tarafına park ettik. Kentte elektrikler kesilmişti. Yürüyerek belediye binasının da bulunduğu Cumhuriyet Meydanı’na gittik. Bir tır içerisinde su, giyim, battaniye ve temel ihtiyaç malzemeleri halk tarafından bir taraftan indirilirken bir taraftan da insanlar çuvallar ve koliler içerisinden ihtiyaçlarını seçmeye çalışıyorlardı. Uzun bir süre sorduk araştırdık ortalıkta hiçbir yetkili yok. Ne kaymakamlık ne belediye… Ortalıkta tam bir kaos var. Devlet, belediye yetkililerinin ortada olmaması bir plan, koordinasyon, yönlendirme bulunmaması nedeniyle örgütlenmesini oluşturamayan halkın da kendi aralarında gruplar halinde küçük de olsa tartıştıklarına tanık oluyoruz.

Yardım malzemelerini seçen çok sayıda insan

Fotoğraf: Evrensel

GENÇLER TERK EDİYOR

Yüksek bir kar yığını üzerine çıkmış bir kişi, halka “Bir sürü indirilecek tır var seçmeyi bırakalım” gibi sözleri sürekli bağırıyor ama çok da kimseye sözünü dinletemiyordu. İnsanların sadece burada mı toplandıklarını sordum “Evet sadece burası” dendi. 300-400 kişilik bir kalabalık vardı ve kalabalığın çoğunluğunu orta yaş ve üzeri kadın ve erkekler oluşturuyordu. Kalabalıkta gençler pek yer almıyordu. Daha önce Elbistan’dan yazdığımız izlenimde de genelde yaşlı kadın ve erkeklerin kaldığını, gençlerin bölgeyi terk ettiklerine tanık olmuştuk. Burada da aynı durumun yaşandığını gördük.

YARDIMLAR NEREYE YIKILACAK?

Saatler sonra götürdüğümüz malzemeleri indirirken, insan sıkıntısı yaşandı. Beş altı tane uzman asker indirme işlemlerine yardımcı oldu. Gittiğim yerlerdeki en büyük sıkıntılardan birisi buydu. Saat 13.00 olmuştu, yaklaşık üç saattir hiçbir muhatap bulamadan bekliyorduk. Bu sırada bir tır şoförü ile karşılaştım. Bir gün önce akşamüzeri Hopa’dan geldiğini, hiçbir muhatap bulamadığını, ne yapacağını şaşırdığını söylüyordu. Çabalarımız sonucunda Muş’tan gelen bir koordinatör kaymakam bulduk. Oldukça gençti. Kaymakam ilçe ile ilgili hiçbir şey bilmiyordu. Yardımları indirme sırasında konuştuğumuz kaymakam ile birlikte Muş’tan gelen bir kaymakamlık görevlisi, bugün deprem bölgesinin kaymakamı ile konuşmuşlar ama yardım malzemelerini nereye yıkılacağı konusunda yanıt alamamışlar. Bunun üzerine dışarıda biraz araçla gezip bakalım demişler ve belediyenin üstü kapalı pazar yerini görmüşler. Bunun üzerine yardımları buraya yıkmaya karar vermişler.

TAM BİR KARGAŞA

Taksiyle giderken sadece bir trafik polisi ile rast geldik. Yanına gittik. O da anons da etse kimseye sözünü dinletemiyordu. Tam bir kaos, kargaşa… Umutsuzluk içinde, ne yapacağını ne edeceğini bilmeyen çaresiz insanlar var. Devlet tam olarak enkazın altında kalmış. Genç kaymakam da çaresizce ne yapacağını bilmiyordu.

Gece Nurhak’tan Elbistan’a gitmek, kar serpintisinden ve dondan dolayı mümkün olmadığından akşam Nurhak’ta kalmamak için acele ediyoruz. Yükümüzü indirebilmek için sürekli koşturuyoruz ve en sonunda belediyenin kapalı bir pazarını bulduklarını söylüyorlar. Aslında bunu da tır şoförleri kendi çabaları ile buldular. Belediye pazarının bulunduğu yerin aşağısında her halde askeri birlik vardı, indirme işlemine oradan da askerler geldi. İndirme işlemlerinde daha çoktu vatandaşlar, ancak yorulunca onlar da bırakıp gidiyorlardı. Mal boşaltma noktasında tırcılar da kendi aralarında ben iki gündür buradayım siz bugün geldiniz gibi tartışmalar oluyordu. Yükümüzü indirdik teslim ettik. İşin ilginç yanı devlet buralarda yoktu. Elbistan’da da Nurhak’ta da halkın seçtiği ne belediye başkanına ne belediye başkan yardımcısına rast geldik.

Yardım tırları

Fotoğraf: Evrensel

BARIŞ KÖYÜNE YARDIM ULAŞIR MI?

Burada bir anekdot aktarmak istiyorum; yük indirirken orada bulunan Nurhak Milli Eğitim Müdürü “Nerden geliyorsunuz?​” diye sordu. Çorum’dan Emek ve Demokrasi Platformunun yardımlarını, Hacı Bektaş’ta toplayarak getirdik dedim. “Her halde Alevi ve Kürt’sünüz” dedi “Evet” dedim. “Buranın Kürtleri ve Alevileri büyük çoğunlukla devletinin, milletinin, bayrağının yanındadır. Barış köyü var, (Gelirken içinden geçtik birkaç tane afet çadırı vardı) HDP’ye 800 oy verdi, sadece devlet düşmanı bu köy var yoksa bir sıkıntımız yok” dedi. Yükümüzü indirip dönerken bu zihniyetteki yöneticileri düşündüm.  Barış köyü sakinleri gibi bu ülkede askerliğini yapıp, vergisini ödeyen, üreten insanlara… Bu ülkede yasal olarak kurulmuş 7 milyon oy almış bir partiye 800 oy çıktı diye düşman gözüyle bakması nedeniyle, içimden “Acaba yıkılmış harap olmuş bu köydeki insanlara bu yardımlar ulaşır mı?​” diye düşünmeden edemedim.

Elbistan da olduğu gibi Nurhak’ta da halk kaderi ile baş başa bırakılmış hızla bölgeyi terk etmek istiyorlar yardımlar bir plana göre değil rastgele geliyor. Nurhak’ta da az çok sudur, ekmektir benzeri şeyler var ama en önemli sıkıntı çadır, odun, kömür, soba, battaniye. Çünkü insanlar gündüz bir şekilde karnını doyuruyor, akşam olunca çok soğuk oluyor. Akşam Nurhak’tan yola çıktık Elbistan’a geldik Elbistan’dan akşam 5 gibi Göksun’a yola çıktık. 70 kilometre olan Elbistan Göksun arasını 3,5 saatte alabildik. Çok yoğun bir trafik vardı. Özellikle boş olan tırlar ve özel araçlarla trafik kilitlenmişti. İnsanlar bir şekilde kaçarcasına batıdaki yakınlarının yanına gitmek için çaresizlik içinde bölgeyi terk ediyorlardı.

*Emek Partisi Çorum Merkez İlçe Başkanı

Evrensel'i Takip Et