Vanlı Depremzede Ali Ahi: İki yıl konteynerde yaşadık, 10 yıl kirada kaldık

Nisa Sude DEMİREL
Van

Halk, Maraş merkezli depremin 10 ilde yarattığı yıkımı sarmaya devam ediyor. Afet yönetimi, arama kurtarmada yaşanan yetersizlik, yardımların gecikmesi gibi konularda eleştirilen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise yurttaşlar enkaz altındayken, daha çadırlar bile kurulmamışken “Hiçbir vatandaşımızı sahipsiz bırakmayacağız. Şu an itibarıyla depremzede vatandaşlarımıza 10’ar bin lira destek vereceğiz. Bir yıl içerisinde konutların inşasını da bundan önce olduğu gibi gerçekleştireceğiz” demişti. 2011 Van depreminden kurtulan Ali Ahi ise sürecin Erdoğan’ın vadettiği gibi işlemediğini söyledi. “İki yıl konteynerde yaşadık, 10 yıl kirada kaldık” diyen Ali Ahi “Umarım Van’da olanlar tekrarlanmaz” temennisinde bulundu.

DEPREMZEDELERE 10 BİN LİRA VERİLECEK

23 Ekim ve 9 Kasım 2011’de Van-Erciş merkezli deprem sonucunda 644 kişi hayatını kaybetti, 1966 kişi yaralandı. 12 yıl sonra, 6 Şubat’ta Maraş merkezli gerçekleşen depremde ise arama kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmaları devam ediyor. Van depreminden kurtulan depremzede Ali Ahi, “Kimsenin barınaksız, konutsuz kalmadığından” bahsetmiyor. Depremin ilk günlerinde 15-20 gün kendi yaptıkları derme çatma çadırlarda kaldıklarını söyleyen Ahi “Daha sonra gelen çadırlar da sıcak havalara uygun çadırlardı. O yüzden çocuklar zatürre gibi bazı enfeksiyonlarla karşı karşıya kaldı” diyor. Bugün de Maraş depremi için yardım toplama çalışmalarına gönüllü olarak çalışan Ali Ahi, Van depremindeki deneyimlerini “Burada da görevli arkadaşlara söyledim. Halk elinde ne varsa göndermeye çalışıyor kendi imkanları çerçevesinde. Ama oraya gittiğinde bu yardımlar insanlara ulaşamıyor, ihtiyaçlar doğrultusunda dağıtılamıyor. Biz bunları Van depreminde yaşadık” ifadeleriyle aktarıyor.

"SENELERCE KONTEYNERDE KALDILAR"

Daha sonrasında alana konteynerler ulaşmış. Konteynerlere geçildikten sonra Ali Ahi ve ailesi 2 yıl boyunca o konteynerlerde yaşamış. O dönemde Van depremzedelerinin sözcülüğünü de yapan Ahi süreci “Van’da çok fazla hak gasbı oldu. Mesela dün Cumhurbaşkanı deprem bölgesinde derdini anlatmaya çalışan vatandaşları fırçalamış, biz de nasibimizi aldık zamanında tabii o fırçadan. Konteynerlerden tahliyeler başladığında da deprem öncesinde tapusu olmayan evlerde veya gecekondularda kalan arkadaşlarımız çok büyük oranda mağdur oldu, çoğu da hâlâ kiracı” sözleriyle anlatıyor.

Erciş’te depremzedelere yönelik yapılan TOKİ konutları da depremzedelere verilmemiş, o dönem başbakan olan Erdoğan’ın “Maliyeti 110 bin lira ama biz 75 bin liraya veriyoruz” sözleriyle satılmıştı, birçok uzman evlerin maliyetinin çok daha az olduğunu iddia etmişti. İlk kura depremzedelerin usulsüzlük iddiası tepkileri sonucunda iptal edilmiş, ilk 15 bin 341 daire konut depremden 1 yıl sonra, 23 Ekim 2012’de kullanıma açılmıştı. Depremzedelerden konutlar için 2 yıl boyunca para talep edilmeyeceği söylenmesine rağmen kapıcı, kömür gibi masraflar öne sürülerek konut başı 1850 lira istenmişti.

Erdoğan’ın açıklamasına göre depremden sonra 40 bin konut kullanılamaz hale gelmişti. O süre boyunca kalacak ev bulamayan ve konteynerlerde kalmaya devam eden yurttaşlar birkaç defa konteynerlerden çıkarılmaya çalışılmıştı.

Kendisi ve ailesi 10 yıl boyunca kiracı kalan Ali Ahi yaşadıkları mağduriyeti “Ben işimi, evimi, sağlığımı kaybettim; psikolojik olarak yıprandım. Bende şeker hastalığı oluştu. Hâlâ daha bazen uykumuzdan korkarak uyanıyoruz” diye anlatıyor.

"UMARIM VAN’DA OLANLAR TEKRARLANMAZ"

Van depremzedelerinin temennisi Van’da yaşananların tekrarlanmaması. Ahi, Van’daki sorunların hâlâ devam ettiğini söylüyor ve “Daha bu, depremin ilk aşaması, enkaz altındakilerin çıkartılması ve oradaki çadır, yiyecek sıkıntıları çözülmeye çalışılıyor ama daha sonra barınma problemleri nasıl çözülecek? Barınma konularının sağlıklı bir şekilde halledilebileceğini düşünmüyorum ama umarım ben yanılıyorumdur. Öyle olmaz inşallah. En azından bu daha az atlatılsın. Ama yaşadığımız tecrübeler göz önüne alındığında pek iç açıcı gözükmüyor” sorularını kendisi için sorduktan 13 yıl sonra, depremden etkilenen 10 şehir için tekrar soruyor.