Erdoğan ve Danıştaya göre İskenderun "riskli alan" değilmiş
Erdoğan'ın, İskenderun'un 6 mahallesine ilişkin "riskli alan" kararını depremden bir yıl önce kaldırdığı ortaya çıktı. Mimar Ercüment Kimyon, riskli alan kararının kaldırılması sürecini anlattı.
Fotoğraflar: Tayyip Erdoğan (solda) Mustafa Kamacı/AA | Resmi Gazete'de yayımlanan 5 Şubat tarihli karar (sağda)
Damla KIRMIZITAŞ
Ankara
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın, 6 Şubat'ta depremin vurduğu Hatay'ın İskenderun ilçesinde yer alan 6 mahalledeki bazı bölgelere ilişkin "riskli alan" kararını, depremden bir yıl önce kaldırdığı ortaya çıktı. Mimar Ercüment Kimyon, bölgenin ‘riskli alan’ kararının daha önce Danıştay tarafında da kaldırdığını söyledi. Mimar Ercüment Kimyon, 6 mahallede Çevre Bakanlığı tarafından önce riskli alan denilerek kentsel dönüşüm yapılmak istendiğini, ardından gecekondulu vatandaşa tapu sözü verilerek, aynı alana ‘risk yok’ raporu verildiğini belirtti.
PROJE İÇİN BAKANLIKTAN 4,5 TRİLYONLUK HİBE
2009-2010 yılları arasında İskenderun Belediyesi meclis üyeliği yapan Mimar Ercüment Kimyon, o süreçte CHP’li belediye başkanının 6 mahalleyi plansız alan olarak işaretlediğini hatırlattı. 2013’ün sonuna doğru 6 mahalle için Çevre Bakanlığının kentsel dönüşüm kararı aldığını söyleyen Kimyon, “Fakat o günden sonra, 2015 yılına kadar işlem yapmadılar. 2015 seçimleriyle gelen AKP’li başkan bu projeye sarıldı. Bakanlıktan da 4,5 trilyonluk hibe kredisi aldı. Bu bölgeye imar planlarının yapılması, avans projelerin hazırlanması, inşaata hazır hale getirilinceye kadarki tüm işlemleri bir firmaya ihale etti. Kentsel dönüşüm kararına karşı dernekler kuruldu, her mahalleden muhtarlar ve vatandaş bireysel olarak Danıştaya dava açtık. Danıştay yaklaşık 1 sene sonra yürütmeyi durdurma kararı verdi” dedi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının, yürütmeyi durdurma kararıyla etkisiz hale gelen kararlarını tekrar ihya edebilmek için afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi hakkındaki 6306 Sayılı Kanun’a dayanarak aynı bölgeyi riskli alan ilan ettiklerini belirten Kimyon “Mahkeme kararıyla kaybettikleri dava konusu olan yeri yeniden canlandırmaya çalıştılar. Açtığımız davayı kaybettik bu sefer çünkü karara uygun işlem yapıldığını kabul etti mahkeme" dedi.
"RİSKLİ ALANI KALDIRALIM, TAPULARINIZI VERELİM" UZLAŞMASI
Bu mahallelerin birinin Meydan Mahallesi olduğunu belirten Kimyon, “Gecekonduların olduğu bir yer. AKP Milletvekili Abdulkadir Özer’e vatandaş, mülkiyet sorunlarının çözülmesi gerektiğini, tapularının kendilerine verilmesini söylediler. ‘Riskli alanı kaldıralım, tapularınızı verelim’ sözüyle muhtarla uzlaşıya vardılar. Bunun üzerine gecekondu binasından rapor aldılar ‘Bunlarda risk yok’ dediler. Bu şekilde riskli alanlardan kaldırılması kararı çıktı” dedi.
"İKTİDARIN ‘SUÇLU’ BELGESİ"
İktidarın 20 yıldır bölgenin deprem bölgesi değilmiş gibi bir yaklaşımda olduğunu söyleyen Mimarlar Odası Genel Başkanı Eyüp Muhcu, İskenderun'undaki bazı bölgelere ilişkin "riskli alan" kararının kaldırılmasına ilişkin şunları söyledi: “Yasal engeli ortadan kaldırmak ve imara açmak için yapılan bir karar. Suçlu belgesi anlamına geliyor tabii. Yapı yasağı olan bölgeler imara açılmış. 1999 depreminden sonra deprem riskleri, fay hatları konusunda pek çok çalışma yapıldı. Deprem açısından riskli alanlar büyük ölçüde belirlendi. Yapılması gereken çalışmalar yapılmadı. Bütün illerde deprem planlarının hazırlanması, bu kapsamda yapı envanterinin çıkarılması ve imar planlarını yeniden hazırlanması gerekiyordu. Bugünkü yıkımın asıl nedeni bu. Bu kararı verenler asıl suçlular. Afet riskleri ile ilgi bir şey yapmadı iktidar. Üretilen kentsel dönüşüm kararı kentleri güvenli hale getirmesi gerekirken afetlere karşı daha riskli hale gelmiştir.”
1 YIL ÖNCE CUMHURBAŞKANI KARARI İLE RİSKLİ ALAN OLMAKTAN ÇIKARILMIŞTI
Bu gelişmelerin akabininde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan imzaladığı kararname ile kentteki 6 mahalleye yönelik riskli alan kararlarını kaldırdı. Cumhurbaşkanı, kararı depremden bir yıl önce alınmış.
CHP Mersin Milletvekili Alpay Antmen, 5 Şubat 2022'de Resmi Gazete'de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan imzasıyla yayımlanan kararı sosyal medya hesabından paylaştı.
February 16, 2023
Erdoğan'ın imzasıyla yayımlanan kararla, Hatay'ın İskenderun ilçesi Meydan, Cumhuriyet, Modernevler, Numune, Pınarbaşı ve Esentepe mahallerinde bulunan bazı alanların "riskli alan" ilan edilmesi hakkındaki Bakanlar Kurulu kararının yürürlükten kaldırıldığı görüldü.
"DEPREM CİNAYETLERİ POLİTİKTİR!"
Alpay Antmen, "Bu Cumhurbaşkanlığı kararını her vatandaşa ulaştırın! Depremde binlerce insanımızı kaybettiğimiz Hatay İskenderun’da afet riski altında alan ilan edilen bölge kararının tam bir yıl önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kaldırıldığı kararname. Demek ki deprem kader değilmiş. Çünkü deprem cinayetleri de politiktir!" diyerek tepki gösterdi.
BAKANLIK'TAN "PARSEL BAZLI DÖNÜŞÜME BAŞLADIK" AÇIKLAMASI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, konunun gündem olmasının ardından 19 Şubat'ta yaptığı yazılı açıklamada, 6 mahallenin yüzde 65'inin ruhsatsız yapılardan oluştuğunu itiraf ederken, şu ifadeleri kullandı: "Yüzde 65'inin ruhsatsız yapılardan oluşması nedeniyle Hatay'ın İskenderun ilçesindeki Meydan, Esentepe, Cumhuriyet, Numune, Pınarbaşı ve Modernevler Mahalleleri Bakanlar Kurulu Kararı'yla 2013 yılında riskli alan ilan edilmiştir. Ancak depreme hazırlık amacıyla yapılan kentsel dönüşüm çalışmalarına bazı kesimler itiraz ederek Bakanlar Kurulu'nun bu kararını mahkemeye taşımıştır. Yapılan itiraz üzerine riskli alan kararı Danıştay tarafından iptal edilmiştir. Bunun üzerine alandaki ruhsatsız yapıların herhangi bir can ve mal kaybına yol açmaması için Bakanlar Kurulu kararıyla bu alanlar yeniden riskli alan ilan edilmiştir. İkinci kez yargıya taşınan bu kararın mahkeme tarafından tekrar iptal edilmesi üzerine kentsel dönüşüm süreci tıkanmış, sürecin önünü açmak için, bilimsel ve teknik raporlar da dikkate alınarak alan bazlı kentsel dönüşüm yerine parsel bazlı dönüşüm sürecinin başlatılmasına karar verilmiştir. Nitekim Hatay'da TOKİ eliyle yürüttüğümüz kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında vatandaşlarımızın yüzde 80'i ile anlaşarak 460 konutun ihalesine başlanmış olup, süreç devam etmektedir. Vatandaşlarımızın acılarını istismar edenlerle, her türlü tezviratla, mesnetsiz iddia ve siyasi manipülasyonla mücadele etmeyi kararlılıkla sürdüreceğiz"
8 Şubat'ta depremlerin üçüncü gününde Maraş'a giden AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendisiyle konuşan depremzedeye "Olanlar hep oldu. Bunlar kader planının içinde olan şeyler" demişti.