Almanya Başbakanı Scholz'dan gizemli Beyaz Saray ziyareti

Yücel ÖZDEMİR
Köln

2 Mart perşembe günü, Ukrayna savaşının birinci yılının ardından yaşanan gelişmeleri ve Almanya'nın tutumu konusunda Federal Parlamentoda (Bundestag) uzun bir konuşma yapan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, bir taraftan barış ve müzakere çağrısı yapanları eleştirirken diğer taraftan ise Almanya'nın Ukrayna'ya silah göndermesini kararlı bir şekilde savundu. Konuşmasında asıl olarak verilen silahlar sayesinde Rusya'nın durdurulduğunu ve Ukrayna'nın varlığını sürdürmeye devam ettiğini söylemişti. Bu cümleler, Scholz'un başını çektiği SPD-Yeşiller-FDP koalisyon hükümetinin Ukrayna'da savaşın tansiyonunu düşürme yerine tersini yapacağını gösteriyor. Ülke içinde yükselen savaş karşıtı havanın dağıtılması için gösterdiği çaba da bunun göstergesi.

Meclisteki konuşmasında Ukrayna konusunda bir “politika değişikliğine” gitmeyeceğinin açık mesajını veren Scholz, aynı günün akşamında, sessiz sedasız bir şekilde küçük bir delegasyonla Berlin Havaalanından Washinton DC yakınlarındaki Dulles Havaalanına uçtu. Ardından Beyaz Saray'a geçerek ABD Başkanı Joe Biden ile görüştü.

Önceden pek duyurulmayan Scholz'un Washington ziyaretine eşlik etmek üzere ne gazeteciler ne de muhalefet partilerinden milletvekilleri davet edildi. Bu haliyle Almanya'da gizemli hale gelen Scholz'un Beyaz Saray'daki Oval Ofis'te Biden ile yaptığı görüşme yine gizemli şekilde bitti. Zira, görüşme öncesine kameralara poz veren iki lider daha sonra içeriğe dair ortak basın toplantısı düzenlemedi.

Alman basınında yer alan haberlerde her iki ülke arasındaki sorunların giderilmesi adına yapılan bu ani ziyaretin ardından ortak basın toplantısının yapılmaması kafalarda bir çok soruya neden oldu.

TANK SORUNU SORUN OLMAKTAN ÇIKMIŞTI

Nelerin konuşulduğu, hangi sorunların aşıldığı konusunda özellikle Scholz tarafından bir açıklama yapılmadı. Daha önce her iki ülke arasında Alman Leopard 2 panzerlerinin Ukrayna'ya verilmesi konusunda tartışma yaşanmıştı. Ardından, Almanya'nın şart koştuğu ABD'nin Abrams tanklarını göndermesi yerine gelince, Scholz 14 tankın Ukrayna'ya gönderileceğini açıklamıştı. Böylece “görüş farkı” ya da “tartışma” son bulmuştu. Dolayısıyla Scholz'un “ani ziyareti”nin bu sorunun aşılmasına dair olduğu yönündeki iddialar gerçeği ifade etmiyor.

1,5 SAATTE NELER KONUŞULDU?

Görüşmenin ardından ABD cephesinden basına yansıtılan bilgilere göre, her iki taraf birlikte hareket etme kararlılığını vurgulamış. Hatta Biden'in Almanya'yı pek çok noktada epey övmüş. Die Zeit'in internet sitesinde yer alan haberde, Almanya'nın Ukrayna'ya sadece askeri değil aynı zamanda insani açıdan da destek verdiğini söyleyen Biden'ın, “Scholz'un Almanya'da savunma harcamalarının arttırılması ve Rus enerjisine bağımlılıktan uzaklaşılması gibi tarihi değişimlere öncülük ettiğini ve bunun kolay olmadığı” dediği yazıldı. Scholz da görüşmede ABD ile işbirliğini derinleştirmekten memnun olduğunu söyledi.

Mesajlara bakılırsa Washington-Berlin hattında, savaşın müzakere yerine askeri yığınakla “bitirilmesi” anlayışı öne çıkıyor. Son haftalarda Rus ordusunun Bachmut'ta elde ettiği mevziler ise daha fazla askeri yardımın yapılmasına neden olabilir.

En önemlisi de bir süredir dillendirilen Rusya'nın yeni bir taarruza başlayacağı iddialarının doğru çıkması durumunda Batı'nın ne yapacağı. Süddeutsche Zeitung'un yazdığına göre Ukrayna savaşının başlamasından bu yana ilk kez “ani bir şekilde” Beyaz Saray'a giden Scholz'un ziyareti aslında nisan için planlanmıştı. Ancak sıcak gelişmeler nedeniyle Scholz'un bu tarihi bekleme yerine acil görüşmek istediği ileri sürüldü. Yerel saat 14.00'te başlayan görüşme saat 15.22'de bitti ve liderler ortak bir basın toplantısı yapmadı. Yaklaşık 1,5 saatlik görüşmeden sonra, Süddeutsche Zeitung'un yazdığına göre, Biden görüşmeden sonra “O (Putin) hareket ederse, ikimiz de karşılık vereceğiz” açıklamasında bulundu.

Scholz'un meclisteki konuşmasında sık sık “yakın müttefiklerle ortak hareket”e dair vurgular, Biden'in Scholz'a yaptığı övgüler, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik yeni bir taaruz başlatması halinde Almanya ve ABD'nin işbirliği içinde yanıt vereceği anlamına geliyor. Alman ve ABD istihbaratının elinde Putin'in saldırıya geçeceğine dair somut verilerin olması ihtimali, Scholz'un alelacele Beyaz Saray'a gitmesinin nedenleri arasında olabilir.

Keza son haftalarda Çin'in Rusya'a askeri destekte bulunduğuna dair iddialar da Berlin-Washinton arasında diplomasi trafiğini sıklaştırmış olabilir. Scholz, meclisteki konuşmasında bu konuya özel olarak değindi.

UKRAYNA'YA ASKERİ YIĞINAK SÜRECEK

Biden ve Scholz arasında yapılan görüşmeden çıkan bir diğer önemli sonuç ise her iki ülkenin Ukrayna'ya askeri desteği sürdüreceği. ABD toplamda Ukrayna'ya 73 milyar avroluk askeri yardım yapmaya hazırlanıyor. Almanya ise 6 milyar avroyu ayırmış durumda. ABD Dışişleri Bakanlığı en son 400 milyon dolar daha ayırdığını duyurdu. Bu parala Ukrayna asıl olarak silah satın almaya devam edecek.

Yücel Özdemir

Diploması trafiği ya da çelişkiler yumağı