İngiltere’de birçok sektörden yarım milyonu aşkın emekçi greve çıktı

Orhan DİL
Londra

İngiltere’de ücretlerinin ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi için aylardan beri ayrı ayrı grevler gerçekleştiren işçiler ve kamu çalışanları grevlerini bir kez daha birleştirdi. Genel grevin yasak olduğu İngiltere’de sendikalar grevlerini ancak koordineli olarak birleştirebiliyor. Muhafazakar hükümetin yeni bütçeyi açıkladığı 15 Mart’a denk getirilen koordineli grev, birçok sektörden yarım milyondan fazla işçi ve kamu emekçisinin katılımı ile gerçekleştirildi.

Koordineli grev, katılım sayısı ile 30 Kasım 2011’de gerçekleştirilen grevden sonraki en büyük koordineli grev olarak tarihe geçti. Greve; öğretmenler, üniversite öğretim görevlileri, pratisyen doktorlar, kamu emekçileri, Londra Metro çalışanları, BBC’nin yerel radyo ve bölgesel televizyon çalışanları katıldı. Hayat pahalılığının ve enflasyonun her ay yeni rekorlar kırdığı İngiltere’de sendikaların ortak talebi ücretlerin en az enflasyon oranın da arttırılması. Ücret artışı da dâhil grev talepleri arasında yer alan emeklilik haklarına yönelik gaspların engellenmesi ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi 2010 yılından beri iktidarda olan Muhafazkar Parti’nin kesintisiz uyguladığı kemer sıkma politikalarından kaynaklanıyor. Kemer sıkma önlemleri kapsamında tüm kamu çalışanlarının ücretleri yıllarca donduruldu. Emeklilik hakları; çalışanların ödediği katkı payı arttırılarak, emeklilik yaşı yükseltilerek ve emeklilik maaşları düşürülerek gasbedildi. Kamu servislerinin bütçelerinde yapılan kesintiler nedeniyle artan ihtiyaçların yükü çalışanların üstüne yıkıldı.

ÖĞRETMENLER

Yarım milyondan fazla üyeye sahip Birleşik Krallık’ın en büyük eğitim sendikası NEU, hükümetin yüzde 5 oranındaki zam dayatmasına karşı ilk grevini 1 Şubat’ta gerçekleştirdi. Öğretmenler 2010 yılından beri enflasyon ve ücretlerin dondurulması nedeniyle yaşadıkları yüzde 23 oranındaki ücret kayıplarının telefi edilmesini istiyor. Eğitime ayrılan bütçenin yıllardan beri kesintiye uğraması nedeniyle iş yükleri artan öğretmenler, talep ettikleri ücret atışının okulların değil merkezi hükümetin bütçesinden karşılanmasını istiyor. NEU tarafından alınan grev kararı Birleşik Krallık’ı oluşturan İskoçya, İrlanda, Galler ve İngiltere’de hem koordineli olarak hem de yerel olarak hayata geçirildi. Öğretmenler; İskoçya’da anlaşma sağladıkları için, Galler’de ise Özerk Hükümet’ten iyileştirilmiş yeni bir teklif geldiği için koordineli greve katılmadılar. İskoçya Özerk Hükümeti, öğretmenlere geçen yılın nisanında geçerli olmak üzere yüzde 7, bu yılın nisan ayından itibaren ise yüzde 5 ve Ocak’ta da yüzde 2 olmak üzere toplamda yüzde 14 zam yapmayı kabul etti. Galler’de ise öğretmenlere geçen yılın nisan ayından itibaren geçerli olmak üzere yüzde 8 ve önümüzdeki nisandan itibaren ise artı yüzde 5 zam teklif edildi. Muhafazakârların kontrolünde olan İngiltere’de ise grevler hükümetin görüşmelere yanaşmaması nedeni ile devam ediyor.

PRATİSYEN DOKTORLAR

Ulusal Sağlık Servisi NHS’in işgücünün yüzde 45’ini oluşturan 50 binden fazla pratisyen hekim 72 saatlik grevlerini, son 24 saati koordineli greve denk gelecek şekilde planladı. Pratisyen hekimler, sürekli artan enflasyon karşısında eriyen maaşlarının 2008 yılı seviyesine gelebilmesi için ücretlerinin yüzde 35 oranında arttırılmasını talep ediyor. Ağır çalışma koşulları ve düşük ücretlerden dolayı NHS bünyesinde pratisyen hekim açığı giderek artıyor. İngiltere tarihinde doktorların gerçekleştirdiği en kapsamlı grev nedeniyle on binlerce hastane randevusu iptal edildi. Pratisyen hekimlerin greve gitmesine neden olan tasarruf politikaları nedeniyle NHS’deki personel açığı 132 binin üzerine çıktı. Yeterli personel, yatak ve kaynak olmaması nedeniyle randevu bekleyen hasta sayısı yedi milyondan fazla ve her hafta 500 den fazla hasta zamanında müdahale yapılmadığı için hayatını kaybediyor. Pratisyen hekimlerin ücretlerinin ve çalışma koşullarının düzeltilmesi greve çıkan doktorlar kadar tedavi bekleyen hastalar için de hayati önemde.

KAMU ÇALIŞANLARI

Kamu ve Ticari Sektör Sendikası PCS’in ve Prospects sendikaları 150 binden fazla kamu çalışanını temsil ediyor. Ücret, emeklilik, iş güvencesi ve tazminat hakları için, 100’den fazla kamu kurumunda hizmet veren kamu çalışanları geçen yılın kasımında aldıkları grev kararını 13 Aralık’tan itibaren kademeli olarak hayata geçiriyorlar. Koordineli olarak gerçekleşen greve tüm kamu çalışanları dahil oldu. Kamu ve Ticari Sektör Sendikası Genel Sekreteri Mark Serwotka üyelerinin aldığı ücretlerin yetersiz olduğunu “Üyelerimizin 40 bini gıda bankalarına muhtaç durumda. 45 bini sosyal yardım başvurusu yapmak zorunda kaldı. Vergi dairesinde çalışan üyelerimiz ilk defa greve çıkıyor. Çünkü vergi toplayan memurların üçte birinden fazlası asgari ücretle geçinmek zorunda" sözleri ile dile getirdi.

ÜNİVERSİTE ÖĞRETİM ÜYELERİ

Birleşik Krallık çapında 150’den fazla üniversitede çalışan 70 binden fazla öğretim görevlisi, kütüphane, güvenlik ve mutfak çalışanı emeklilik hakları, çalışma ve ücret koşullarına yönelik hak gaspı dayatmalarına karşı 2021’in Aralık ayından beri mücadele ediyor. Şimdiye kadar çok sayıda grev gerçekleştiren UCU Sendikası üyesi üniversite çalışanları Şubat’ta ara verdikleri grevlere koordineli greve dahil olarak devam ettirdi. Tarihlerinin en büyük hak gasplarına karşı direnen üniversite çalışanlarının grevi; emeklilik maaşlarında yapılmak istenen yüzde 35 oranındaki kesintiler, maaşlardaki kesintiler, esnek çalışma, ücret eşitsizliği ve artan iş yükünden kaynaklanıyor. UCU emekli maaşlarındaki kesintilerin iptal edilmesi, ücretlerin iyileştirilmesi, esnek çalışmaya son verilmesi, iş yükü ve eşit ücret sağlanması talep ediyor.

LONDRA METRO İŞÇİLERİ

Londra’nın ulaşımının büyük bir bölümünü sağlayan yeraltı trenlerinin tamamı koordineli olarak gerçekleştirilen grev nedeniyle durdu. Londra metrosunda örgütlü olan RMT ve ASLEF sendikalarına üye 10 binden fazla tren makinisti ve metro çalışanı; ücret, emeklilik, işten çıkartmalar ve çalışma koşullarına yönelik saldırılara karşı yedinci kez daha greve çıktı. Demiryolları ve metro çalışanları; demiryollarının bakımı, yolcuların güvenliği ve iş güvencesini ortadan kaldıracak dayatmalara karşı grevdeydi. Londra Ulaşım Dairesi TfL tasarruf sağlayabilmek için metrolarda çalışan 600 işçinin işine son vermenin yanı sıra işini kaybetmeyenlerin de emeklilik haklarını gasp etmeye çalışıyor.

BBC YEREL RADYO VE TELEVİZYON ÇALIŞANLARI

Son günlerde Gary Linekar’a karşı aldığı tartışmalı kararla gündemde olan BBC’de koordineli olarak gerçekleştirilen grevden nasibini aldı. BBC’nin, yerel radyoların yayınlarında kesinti yapma kararı greve neden oldu. BBC’nin yerel radyolar için her hafta sadece 40 saatlik bütçe ayırma kararından dolayı NUJ Sendikası’na üye 1000 gazeteci greve çıktı.

TRAFALGAR MEYDANINDA ORTAK MİTİNG

Muhafazakar Parti Hükümeti’nin dayattığı yoksulluk ücreti, ağırlaştırılmış çalışma koşulları ve hak gasplarına karşı koordineli olarak grevlerini ortaklaştıran sendikalar, Londra’da merkezi bir eylem de gerçekleştirdiler. Ağırlıklı olarak NUE üyesi öğretmenler, PCS sendikasına üye kamu emekçileri ve UCU üyesi üniversite çalışanlarının katıldığı yürüyüş iki koldan başladı. Kamu emekçileri Thames Nehri kenarındaki Embankment’tan, eğitim emekçileri ise Hyde Park’tan Trafalgar Meydanı’na yürüdü. Yürüyüş boyunca taleplerini içeren sloganlar atarak yürüyen grevciler sendikalarına sahip çıktı. Trafalgar Meydanı’nını dolduran 40 binden fazla işçi ve kamu emekçisi birlik ve dayanışma mesajı verdi.

İngiltere’de büyük kamu grevi: Yarım milyon emekçi sokağa çıktı