EYT’de kazanım da çok, halledilmesi gereken sorun da

Gülüzar ÖZEV*

Vatandaşın emeklilik geliri elde etmesi, devletin bir lütfu değil görevidir.

Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için yasa geçtiğimiz günlerde Meclisten çıktı. Ne deniyordu bu yasaya göre; bundan böyle çalışanların emekli olması için belli bir yaşta olmaları gerekmeyecek. Kadınlar 20 yıl, erkekler 25 yıl sigortalılık süresini tamamlarsa ve 5975 gün prim öderse emekli olabilecekler. Yani EYT’lilerin örgütlü mücadeleleri sayesinde emeklilik şartlarının sacayağından biri kaldırıldı. Yaş haddinden dolayı mağdur olan kitleler rahat nefes aldı. Ancak iş bununla bitmedi tabii  halledilmesi gereken birçok sorun var.

Daha önce emekli olabilecekler için prim sayısı 5 bin gündü.  Kanun taslağı böyle hazırlanmıştı. Ancak 6 Şubat’taki büyük güneydoğu depreminin sonrasında hükümet gün sayısını birden 5 bin 975 güne çıkarttı. Yani üç yıla yakın bir süre arttırdı. Tsunami gibi verdiğini aldı.  Deprem öncesinde 5 bin güne sevinip oradan buradan borç bularak, kredi çekerek, doğum, askerlik gibi borçlanmaları yapan emekçiler bir anda neye uğradığını şaşırdı. Yaşanan doğal depremin peşinden bir de sosyal depremle karşılaştı.

İKİ DOĞAL DEPREM, İKİ SOSYAL DEPREMİ DOĞURDU

 1999 yılında Ecevit’in başbakanı olduğu koalisyon hükümeti, emeklilik şartlarını birden ağırlaştırdı. Maaş hesap katsayısını çalışan aleyhine düşürdü, emekli olma yaşını kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaptı. Bunun  üzerine halk büyük bir tepki gösterdi.  Bütün ülkede  sendikalar, meslek odaları, demokratik kitle kuruluşları “Emek Platformu”çatısı altında örgütlendi,  “mezarda emekliliğe hayır” mitingleri ve eylemler düzenledi.

1999 yılındaki  depremde millet can derdine düşünce, Meclistekiler halkın perişanlığından yararlanarak “mezarda emeklilik” yasasını çıkardılar. Daha sonra CHP’nin Anayasa Mahkemesine başvurusu ile kademeli emeklilik sistemine geçildi.

İki deprem iki sosyal depreme fırsat yaratıyor. Aynı senaryo adeta tekrar ediyor. Buna karşılık halk boş durmuyor hakkını arıyor.

Dün “Emek Platformu ”nun verdiği  mücadeleyi bugün “EYT’liler “devam ettiriyor.

EYT YASASININ KABUL EDİLEMEZ YÖNÜ

3 Mart 2023 tarihinde yayımlanan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra işe girenleri kapsamıyor. Böyle olunca bir gün farkla emeklilik için çok yıl kayıpları oluyor.

Örneğin; 1995 yılında işe giren bir kadın 51 yaşında emekli olabilirken. 9 Eylül 1999 tarihinde işe giren kadın 58 yaşında emekli olacak. Arada 7 yıl fark var.

Yine 1995 yılında işe giren bir erkek  55 yaşında emekli olabilirken 9 Eylül 1999 yılında işe giren erkek 60 yaşında emekli olabilecek. Arada 5 yıl fark var. Bu farklar işe girme yılına göre geriye doğru olduğunda artış göstermekte.

1976 yılı öncesinde yaş şartı yoktu ve maaş hesaplama katsayısı daha yüksek olduğu için emekliler daha yüksek maaş alabiliyordu. Gelinen noktada maaşlar budana budana açlık sınırının çok altına düştü.

Ha bu arada devlet emekli olduğu yerden çalışmaya devam edenlerin işverenlerine destek vermeyi unutmamış. Üç kuruşluk emekli gelirinin yetersiz olduğunu bildiği için diyor ki “Ey işveren sen emekli olan personelini tekrar çalıştır. Ben işçi başı sana 500 lira hibe edeceğim.” Ne diyelim yorum sizin…

2 MİLYON 250 BİN KİŞİNİN EMEKLİLİK KAZANIMI AZ ŞEY DEĞİLDİR

Morallerimizi bozmayalım, tüm olumsuzluklara rağmen EYT’lilerin kararlı mücadelesi sayesinde 2 milyon 250 bin çalışan emekli olacak. Böyle bir kazanım yadsınamaz. Üstelik bu kazanımların sağladığı ümit ve güven artmıştır.  Nitekim EYT’liler mücadeleye güçlendikleri yerden devam edeceklerini söylüyorlar. Hepimize düşen görev çocuklarımızın geleceği için gereken desteği ve katılımı sağlamaktır.

Toplumsal mücadele belki zaman ister ama eninde sonunda amacına ulaşır. Halklar mutluluğa ve huzura kavuşur.  Bunun sayısız örnekleri vardır.

*Kadın Muhasebeciler Derneği Başkanı

Denizli EYT Derneği: Yeni mağdurlar için mücadeleye devam

Kayseri'de EYT'liler yasadaki adaletsizliklerin giderilmesini istedi