AYM gözaltında kaybedilen Nezir Tekçi davasının yeniden görülmesine karar verdi

26 Nisan 1995 tarihinde Yüksekova'da gözaltında kaybedilen Nezir Tekçi’nin ailesinin başvurusunu değerlendiren Anayasa Mahkemesi yaşam hakkının usul boyutunun ihlal edildiğine ve karar vererek davanın yeniden görülmesine hükmetti.  AYM ayrıca aileye tazminat ödenmesine de karar verdi. 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Nezir Tekçi’nin ailesinin başvurusuyla ilgili verdiği kararda Türkiye’yi, hem yaşam hakkını ihlal etmekten hem de bu ihlalle ilgili etkin soruşturma yapmamaktan suçlu bulmuştu.

“KOVUŞTURMAYA YER YOK”

Hakkari'nin Yüksekova ilçesine bağlı Aşağı Ölçek (Yekmal) köyünde çobanlık yapan Nezir Tekçi, Gelibolu Piyade Tugayı’na bağlı askerlerce 26 Nisan 1995’te gözaltına alındı.

Tekçi ile birlikte gözaltına alınanlar serbest bırakılırken, kendisinden bir daha haber alınamadı.

1997’de babası Halit Tekçi'nin başvurusu üzerine askeri savcılık soruşturma başlattı, kısa sürede “kovuşturmaya yer olmadığına” karar verdi.

Nezir Tekçi’nin babası Halit Tekçi, annesi Ayşan Tekçi ve kardeşleri Süleyman Tekçi, Sara Tekçi, Havva Tekçi, Lokman Tekçi, Osman Tekçi, Salime Tekçi, Abdurrahman Tekçi, Asya Tekçi,  Mehmet Tekçi ve Ömer Tekçi iç hukuk yollarının tükenmesi üzerine AİHM’e başvurdular. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Nezir Tekçi’nin ailesinin başvurusuyla ilgili verdiği kararda Türkiye’yi, hem yaşam hakkını ihlal etmekten hem de bu ihlalle ilgili etkin soruşturma yapmamaktan suçlu buldu.

18 YIL SONRA AÇILAN DAVADA BERAAT KARARI

2010’da Yunus Şahin, askerlik yaptığı dönemde Tekçi'nin ölümüne tanık olduğunu söyledi, savcılığa ifade verdi. İfadesinde, PKK'ye düzenlenen operasyonda Nezir Tekçi'nin gözaltına alındığını söyledi.

Şahin'in ifadeleri üzerine emri verdikleri iddia edilen emekli Albay Ali Osman Akın ile Yarbay Kemal Alkan hakkında Hakkari Ağır Ceza Mahkemesi'nde dava açıldı.

Davada sanıkların beraat etmesi ve Yargıtay’da sonucun kesinleşmesi sonrası Nezir Tekçi’nin ailesi yaşam hakkının maddi ve usul boyutlarının ihlal edildiği yönünde AYM’ye başvurdu.

AYM, YAŞAM HAKKI İHLALİNİN USUL YÖNÜNDEN İNCELEMEYE KARAR VERDİ

Başvuruyu değerlendiren AYM, “AİHM tarafından verilen karar dikkate alınarak yaşam hakkının maddi boyutunun ve başvuruya konu yargılama sürecinin AİHM kararına olan kısmı yönünden yaşam hakkının usul boyutunun ihlal edildiğine ilişkin iddiaların yeniden incelenmesinde hukuki bir yarar bulunmadığı tespit edilmiştir” diyerek başvuruyu, yargılama sürecinin AİHM kararı sonrasındaki bölümü yönünden ve sadece yaşam hakkının etkili soruşturma yükümlülüğüne ilişkin usul boyutu kapsamında inceledi.

AYM’DEN DAVANIN YENİDEN GÖRÜLMESİ KARARI

AYM’nin oy birliği ile aldığı kararda AİHM kararında belirtilen eksiliklerden biri  olmasına rağmen M.E.Y.nin beyanı alınmadığını, olay tarihinde bölgede görev yapan tüm askeri birlikler ile bu birliklerde görevli askerlerin tespit edilmediğini ve olay hakkında görgüye dayalı bilgi sahibi olabilecek Yun.B.nin beyanına başvurulmadığını belirtilerek; “Ayrıca 1995 yılı Nisan-Mayıs aylarında Aşağı Ölçek ve Yukarı Ölçek çevresinde görev yapan askerlerin hangi seri numaralı silahları kullandıklarına dair kayıtların mevcut olup olmadığı, mevcut ise bu silahların hâlen envanterde bulunup bulunmadığı ve keşif sırasında bulunan kovanların bu silahlardan atılıp atılmadıkları araştırılmamış, keşif sırasında bulunan bez parçalarının N.T.ye ait biyolojik örnek taşıyıp taşımadıkları yönünde bir inceleme yaptırılmamış ve olay hakkında bilgi sahibi oldukları anlaşılan tanıklara olayın gerçekleştiği yer ile öldürüldüğü iddia edilen N.T.nin gömüldüğü yeri gösterip gösteremeyecekleri sorulmamıştır. Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle yaşam hakkının usul boyutunun ihlal edildiğine karar vermiştir” denildi.

AYM  yaşam hakkının usul boyutunun ihlalinden doğan sonuçların ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere Eskişehir 1. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmesine 5 karşıoyla karar verirken başvuruculara net 90.000 TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi.

NE OLMUŞTU?

Hakkari'nin Yüksekova ilçesine bağlı Aşağı Ölçek (Yekmal) köyünde çobanlık yapan Nezir Tekçi, Bolu Dağ Komando Taburu'na bağlı askerlerce 26 Nisan 1995'te gözaltına alındı. Tekçi ile birlikte gözaltına alınanlar serbest bırakılırken, kendisinden bir daha haber alınamadı.

1997'de babası Halit Tekçi'nin başvurusu üzerine askeri savcılık soruşturma başlattı, kısa sürede "kovuşturmaya yer olmadığına" karar verdi. Nezir Tekçi'nin ailesi iç hukuk yollarının tükenmesi üzerine AİHM'e başvurdu. Başvuru sonucunda AİHM, hem yaşam hakkını ihlal etmekten hem de bu ihlalle ilgili etkin soruşturma yapmamaktan Türkiye'yi suçlu buldu ve Tekçi'nin ailesine 66 bin 150 Euro tazminata mahkum etti.

2010'da Yunus Şahin, askerlik yaptığı dönemde Tekçi'nin ölümüne tanık olduğunu söyledi, savcılığa ifade verdi. İfadesinde, PKK'ye düzenlenen operasyonda Nezir Tekçi'nin gözaltına alındığını öne sürdü. Şahin'in iddiaları üzerine emri verdikleri iddia edilen emekli Albay Ali Osman Akın ile Yarbay Kemal Alkan hakkında Hakkari Ağır Ceza Mahkemesi'nde dava açıldı.

Ancak dava, dava sonra "güvenlik" gerekçesiyle Eskişehir 1. Ağır Ceza Mahkemesi'ne alındı.

Mahkemeye yapılan başvurular, üzerine olayın meydana geldiği yerde keşif kararı alındı ve Yüksekova Cumhuriyet Başsavcılığı'na yazı yazıldı. 22 Kasım'da yapılan keşif kazısında bulunan kemikler, mermi kovanları ve kıyafet parçaları Adli Tıp Kurumu'na gönderildi. Ancak insan kemikleri bulunamadı.

11 Eylül 2015 tarihinde mahkeme sanıkların üzerlerine atılı suçların sabit olmadığını savunarak, temyiz yolu açık olmak üzere emekli Albay Ali Osman Akın ile Yarbay Kemal Alkan'ın oy birliği ile beraatlarına karar verdi. (HABER MERKEZİ)

Nezir Tekçi davasının sanıklarına beraat kararı