Sahur vaktinde "ucuz et" kuyruğu: "Bu duruma sokanlar utansın"

Birhat ATEŞ
Van

Alım gücü günden güne düşen yurttaşların en temel ihtiyaçların ulaşması oldukça güç hale geldi. Ramazan ayının gelmesiyle de ekonomik kriz sebebiyle ihtiyaçlarına erişemeyen yurttaşlar, soğuk hava koşulların rağmen Van’da Et ve Süt Kurumunun önünde sahur vaktinden itibaren uzunca kuyruklarda sıra bekliyorlar. Yurttaşlar ekonomik kriz ve ülke gidişatına işaret edip bu halde sırada beklemeye tepkililer.

"İKİ ÜNİVERSİTE OKUDUM, İNŞAATLARA GİDİYORUM"

Sabahın altısı... Güneşin kendini yeni yeni tanıttığı vakitlerde 3 derecelik soğukta insanlar Et ve Süt Kurumunun önünde kalabalıklaşmaya başlıyor. O saatte yaklaşık 20 kişi kuyruk oluşturmuş, kurumun açılacağı vakti bekliyor. Sırada bekleyenler arasında genç yaşıyla dikkat çeken Yusuf, bu durumu şöyle yorumluyor: “Her şeyi özelleştirdiler ve halkı kendilerine mecbur bıraktılar. Bu durumun daha da kötüleşeceğini düşünüyorum açıkçası. Seçimlere yakın ekonomide ufak bir rahatlama yaşanabilir ama seçimlerden sonra mevcut iktidar değişmezse tekrardan başa döneceğiz. İki üniversite okudum, ara ara muavinlik yapıyorum, inşaatlara gidiyorum; onun dışında işsizim.”

"GECE 4’TEN BERİ BURADAYIM"

60 yaşında olmasına rağmen yakın zamana kadar sigortasız çalışan bir yurttaş ise durumu sorduğumda şu cevabı veriyor: “Burada sıraya girenlerin hepsi mağdur, ihtiyaç sahibi insanlardır. Geçen cumartesi geldiğimde et kalmadığı için geri döndüm. Gece 04.00’ten beridir buradayım. Saat 10.00’a kadar bekleyeceğim ki alışveriş yapabileyim. Bu insanları bu duruma sokanlar utansın. Yönetenler iyi yönetmediği için bu haldeyiz. Ancak bir değişim olursa, akıllı bir yönetim gelirse bu durum düzelebilir.”

"200 LİRAYA 1 KİLO KIYMA ALAMIYORUZ"

Sırada bekleyen yurttaş her geçen gün artan fiyatları karşılaştırarak, “Geçen sene 200 liraya torbamızı doldururken şimdi 200 liraya 1 kilo kıyma alamıyoruz. Ben buraya sahurumu yapıp geldim” diyor.

"BU NORMAL BİR ŞEY MİDİR?"

Kuyruktakilerden görüş almaya çalıştığım sırada bir yurttaş bana soruyor: “Madem siz gazetecisiniz, soruyorum size; burada 80-90 yaşında insanlar var... Normal bir şey midir bu?​” Devam ediyor: “Devletin hayvan yetiştirmesi lazım, yem üretmesi lazım. İşsiz insanları kendisi çalıştırması lazım. Bu işi şahıslara bırakmaması lazım. Ama işlerine gelmiyor.”

"ASGARİ ÜCRETLE NASIL GEÇİNEBİLİRİM"

Vakit geçtikçe kuyruk uzuyor da uzuyor. Sırada bekleyen bir grup insanın muhabbetlerine dahil oluyorum. Kuruma birkaç kilometre uzak mesafedeki bir mahalle olan Terzioğlu’dan gelmişler. İçlerinden bir kadın kuyruğu gösterirken soruyor bana: “Fark ettin mi? Sıradaki insanların neredeyse hepsi 65 yaş üstü... Neden biliyor musun? Emekli maaşları ile hiçbir şey alamadıkları için. Her şey çok pahalandı. Bu iktidar tüm fabrikaları özelleştirdi. Elde hiçbir şey kalmadı. Evde 3 öğrenci okutuyorum. Asgari ücret ile nasıl geçinebilirim?​”

"TAVUK ETİNİ 5 SAAT SONRA ALABİLDİM"

 Kadının cümlesini erkek tamamlıyor: “Ben 33 yıl memurluk yaptım. Şimdiki emekli maaşım asgari ücretin bile altında... Açıklama yapıyorlar asgari ücret en az bilmem ne kadar olacak diye ama ne fayda! O parayla insanlar nasıl geçinebilir? Sırayı görüyorsunuz. Bu sırada tahtaları serip sabah namazı kılmışlığım var. Geçen gün saat sabah 04.00’te et alabilmek için sıraya girdim, 5 saatin sonunda alabildim. Tavuk eti alabilmek için 11.00’de kuyruğa girdiğimde ancak 15.30’da alabildim.”

ALTIN FİYATINA DOMATES

Saatler kurumun da açılacağı 09.00’u göstermeye yaklaştıkça sıranın bir yarısı diğer yarısını göremez oluyor. Sıranın ortalarında yürütülen tartışmanın konusu ise değişmiyor. Bir yurttaş elindeki telefondan bir veri paylaşıyor: “Görüyor musun? 2002’deki bir altının fiyatıyla bugün domates bile alamıyoruz. Bu insanlar bu sıralarda boşuna beklemiyor!”

Sıralar her geçen saat artıyor, insanlar binanın çevresini neredeyse tam tur tamamlayacak şekilde gün doğmadan sıraya giriyor. Yurttaşların genel beklentisi ise seçim sonrası bir iktidar değişiminde mevcut durumun az da olsa toparlanabileceği yönünde... İnsanlar, başı ucu görünmeyen kuyruklarda sıranın kendilerine gelmesini beklediği gibi 14 Mayıs’taki seçimleri de aynı sabırsızlıkla bekliyor.

KIYMA BİLE EN UCUZ ESK’DE 119 TL

2023 yılında tüm et türlerinde fiyatlar güncellendi. Kırmızı et ve beyaz ette güncel fiyatları aktarmak gerekirse; Et ve Süt Kurumu güncel kırmızı ve beyaz et fiyatlarına göre, kilogram başına sığır kıyma 119 TL, kuşbaşı 129 TL, kilogram başına tavuk eti fiyatı 55 TL oldu. Kasaplarda güncel et fiyatlarının kilogram fiyat listesi ise şu şekilde:

• Kuzu kuşbaşı: 380 TL
• Dana kuşbaşı: 300 TL
• Dana kıyma: 290 TL
• Tavuk eti: 100 TL