Kuş cenneti tarım alanına dönüştürülüyor

Ramis SAĞLAM
Manisa

Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği’ne göre 2017 yılında ulusal öneme haiz sulak alan olarak tescillenen Marmara Gölü, tarım politikaları ve su yönetimindeki yanlış planlama ve uygulamalar sebebiyle kurutuldu. Çevre örgütleri ve yöre halkı Marmara Gölü’nü tarım alanına dönüştürecek projeye ilişkin “Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir” kararı verilmesine karşı dava açtı.

Manisa’nın Gölmarmara ilçesinde bulunan Marmara Gölü, kış aylarında yaklaşık 65 bin su kuşunun görüldüğü, nesli tehlike altına girmeye yakın olan tepeli pelikan türünün dünya nüfusunun yüzde 9’unun kışladığı bir sulak alandı. Alan düzenli olarak barındırdığı su kuşu popülasyonu ile Ramsar alanı olmak için gereken kriterleri de sağlıyor. Marmara Gölü sulak alanı, Türkiye’ye endemik balık türleri için bir yaşam alanı. Ancak yanlış planlama ve uygulamalar sebebiyle özellikle yer altı ve yer üstü sularının aşırı kullanımı gibi nedenlerle göl kurutuldu. Göle sağlanabilecek su kaynakları dururken, göl bir tarım alanına çevrilmek isteniyor.

PROJEYE ‘ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR’ KARARI

Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) tarafından gölün tarımsal üretim faaliyetleri kapsamında arazi yapılandırması projesi için Manisa Valiliğince 21 Şubat 2023 tarihli “ÇED gerekli değildir” kararı çıktı.

Doğa Derneği, WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), Salihli Çevre Derneği, Akhisar Çevre Derneği, Manisa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma ve Çevre Derneği ile göl çevresinde yaşayan yurttaşlar, “ÇED gerekli değildir” kararının öncelikle yürütmesinin durdurulması, yargılama sonunda iptaline karar verilmesi istemiyle dava açtı.

Davacılar göle su kaynaklarından su verilmesini talep ediyor. Gölün ana kaynağı olan Gördes Çayı’nın suyu, Gördes Barajı’nda tutuluyor. Marmara Gölü’nün yüzey sularıyla beslenmesi amacıyla açılan Kumçayı Derivasyon Kanalı, Adala Besleme Kanalı ve Marmara Gölü Besleme Kanalından su basılmıyor. Gölün hızla yeniden oluşabilmesi için Gördes Barajı ve Ahmetli regülatöründen göle su verilmesinin yeterli olduğu ifade ediliyor.

HUKUKSUZ UYGULAMALARA KARŞI İKİNCİ DAVA

Doğa Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Dicle Tuba Kılıç, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Marmara Gölü yanlış su ve tarım politikalarıyla kurutulmuştur. Yaşanan kuraklık iklim değişikliğinin bir sonucu gibi gösterilemez. Biyolojik çeşitlilik açısından dünya ölçeğinde öneme sahip bu gölün, resmi kurumlar tarafından tarım alanına dönüştürülmesi kabul edilemez. Marmara Gölü’nde yapılmak istenen tarımsal faaliyetler ulusal ve uluslararası mevzuata aykırı. Marmara Gölü sulak alanı rehabilitasyonu adı altında gölün TİGEM tarafından tarım alanı olarak kullanılmasına karar verildi. Bu protokole açtığımız davanın ardından göldeki tarım faaliyetleri için ‘ÇED gerekli değildir’ kararı alındı. Bu karara da dava açtık. Sivil toplum kuruluşları ve bölge insanıyla birlikte Marmara Gölü’ndeki yaşamın hakkını savunmaya devam edeceğiz. Marmara Gölü’nün yok edilmesi sadece buradaki biyolojik çeşitliliği değil gölün sağladığı ekosistemi ve tarımsal üretimleri de olumsuz etkileyecek” dedi.