CHP’li Başevirgen: İktidarın ekonomi politikası, yoksulluğu içinden çıkılamaz hale getirdi

CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, Türkiye’nin AKP’li yıllarda yaşadığı yıkımı anlattı. Başevirgen, “Eğitimden sağlığa, yargıdan toplumsal yaşamın tümüne kadar hemen her alanda, Erdoğan sayesinde yaşanan yıkım, 9 Temmuz 2018 tarihinde uygulanmaya başlanan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile daha da hızlandı” dedi.

İktidarın ekonomi politikasının Türkiye’deki yoksulluğu içinden çıkılamaz hale getirdiğini belirten Başevirgen, “Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın verilerine göre, ekonomik krizin altında ezilen 4 milyon 419 bin 286 hane 2022 yılında sosyal yardımlardan yararlandı. Öz ailesinin bakımını sağlayamadığı 157 bin 248 çocuğa ise sosyal ve ekonomik destek verildi” ifadelerini kullandı.

CHP’li Başevirgen şu verileri paylaştı:

• 2018 yılında bir asgari ücret ile 5 bin 343 adet yumurta alınabiliyorken 2023 yılında bir asgari ücretle yalnızca 2 bin 835 yumurta alınabiliyor.
• 2018’de asgari ücretli 53 kilogram kıyma alabiliyorken 2023 yılında yalnızca 34 kilo kıyma alabiliyor.
• Asgari ücret, 2018’de 493 litre süt almaya yeterken 2023’te asgari ücretle alınabilecek sütün litresi yalnızca 354 litre ile ifade ediliyor.
• 2018-2022 arasında geçen dört yılda dolar ve avro kurları ciddi yükseliş gösterdi. 2018 Haziran’da 4,8 TL olan dolar kuru 5 Nisan 2023 itibarıyla 19,26 TL’ye, 2018 Haziran’da 5,5 TL olan avro ise 20,98 TL’ye yükseldi.
• Başkanlık rejimi öncesi, Haziran 2022’de enflasyon yıllık yüzde 15,39 ve gıda enflasyonu ise yüzde 18,89’du. Seçim sonrası artmaya başlayan fiyatlar, ekonomik kriz ve 2021 sonunda başlayan döviz krizi sonrasında TÜFE 2023 Mart’ta yıllık yüzde 50,51 ve gıda enflasyonu ise yüzde 67,8 olarak açıklandı.

AÇLIK VE YOKSULLUK

• 2018 Haziran’dan bu yana artan fiyatlar ve hayat pahalılığı sebebiyle alım gücü düştü ve yaşam zorlaştı; açlık ve yoksulluk sınırı yükseldi. 2018 Mayıs’ta açlık sınırı 1686 TL ve yoksulluk sınırı ise 5 bin 833 TL’ydi. Açlık sınırının asgari ücrete oranı yüzde 95,1, yoksulluk sınırının asgari ücrete oranı ise yüzde 28,8’di. 2022 Mayıs’ta açlık sınırı 5 bin 557 TL ve yoksulluk sınırı ise 19 bin 220 TL oldu. 2022 Mayıs’ta açlık sınırının asgari ücrete oranı yüzde 72,9’a ve yoksulluk sınırına oranı yüzde 22,1’e düştü.
• Türk-İş tarafından hazırlanan 'Açlık ve Açlık Sınırı' raporuna göre de 2023 Mart ayı açlık sınırı 10 bin 135 TL'yi aştı. Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 10 bin 135 TL, yoksulluk sınırını ise 33 bin 15 lira olarak açıklandı.
• Küresel gıda fiyatları 12 aydır aralıksız gerilerken Türkiye'de ise gıda fiyatları 32 aydır aralıksız yükseldi. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün verilerine göre, küresel gıda fiyat endeksi Şubat ayına göre yüzde 2,1 düşerek ortalama 126,9 puan olarak kaydedildi.

“İŞSİZLİK TÜRKİYE İÇİN KRONİK HALE GELDİ”

• AKP’li yıllarda işsizlik de Türkiye için kronik hale geldi. 1988-2002 arasında işsizlik oranı ortalaması yüzde 8 olarak hesaplanırken 2002-2018 döneminde bu oran yüzde 10,7’ye yükseldi. TÜİK’e göre ise Ocak 2023’te işsizlik oranı yüzde 10,3 olarak kayıtlara geçti. Türkiye’de 15-24 yaş grubunda bulunan ve ne işte ne de eğitimde olan gençlerin sayısı 3 milyonu aştı.
• AKP iktidarı döneminde yargı da gündemden hiç düşmeyen alanlar arasında yer aldı. Hukuksuz yargılamalar ile suçsuz insanlar cezaevlerine tıkıldı. Hemen her yıl on binlerce kişi, “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla hakim karşısına çıkarıldı. Türkiye'de, ifade özgürlüğünün önündeki en büyük engellerden olan ve Cumhurbaşkanı’na hakaret suçunu da kapsayan TCK 299 ile 301’inci maddeleri uyarınca 2022’de 25 bin 513 dosya açıldı.
• 2002 yılında iktidara gelen AKP’nin uygulamaları yurttaşları, “Paran kadar sağlık” anlayışı ile karşı karşıya bıraktı. Hastalar müşteri, hastaneler kâr eden işletmeler olarak tanımlandı. İktidarın, “otel konforunda” diyerek övündüğü şehir hastaneleri, Sağlı Bakanlığı bütçesinde karadelik haline geldi. Sağlık sistemi, sağlıklı insanı hasta eder hale büründü. 13 şehir hastanesi için 2017-2022 döneminde kamunun kasasından 40 milyar TL’ye yakın para ödendi. Çağ atlayan sağlık sistemi değil, müteahhitler oldu.

(EKONOMİ SERVİSİ)