Dersim Katliamı'nda katledilenler anıldı: Unutmadık, unutturmayacağız!

Dersim Emek ve Demokrasi Platformu, Dersim Katliamı'nın başladığı gün olmasıyla dolayısıyla Seyit Rıza Meydanı'nda basın açıklaması yaptı. Açıklama platform bileşenleri dışında alevi örgütleri de katıldı. Platform adına açıklamada konuşan EMEP İl Başkanı Ergin Tekin, AKP'li Bakan Nurettin Nebati'nin Kemal Kılıçdaroğlu'na ithafen söylediği "Size Dersim demeyi biz öğrettik" cümlelerine karşın "AKP'nin politikalarına Dersim'deki uygulamalarından tanığız" dedi.

"CUMHURİYET TARİHİNİN YAKIN KATLİAMLARINDANDIR"

Dersim Katliamı'nın Cumhuriyet tarihinin yakın katliamlarından biri olduğunu söyleyen Tekin "Aradan 86 yıl geçmesine rağmen yaşanan acılar unutulmadı ve unutulmayacak. 25 Aralık 1935’te hazırlanan Tunceli vilayetinin idaresi hakkındaki rapor ve ardından 4 Mayıs 1937’de askeri operasyona başlanmıştır. Bu karardan sonra başlayan askeri harekâtla on binlerce insan kadın, erkek, çocuk, yaşlı, demeden öldürülmüştür. Yine on binlerce insan sürgün edilmiş, toprağından edilmiştir. Kız çocukları evlatlık verilmiş, erkek çocukları da YİBO’larda asimilasyon politikasının araçları haline getirilmiştir" dedi. 

"DERSİM HEP BİR ÇIBAN BAŞI OLARAK GÖRÜLMÜŞTÜR"

Dersim Katliamını, katliam başlamadan önce Osmanlı’dan bu yana başlayan bir süreç olarak değerlendirmek gerektiğine dikkat çeken Tekin "O günden bugüne Dersim bir ‘çıban başı’ olarak görülmüştür. Bölgeye gönderilen müfettişlerin yazdığı raporlarda da Dersim’in tedip ve tenkil yoluyla bastırılması vurgusu yapılmıştır" diye konuştu. 

"AKP'NİN POLİTİKALARINA BURADAKİ UYGULAMALARINDAN TANIĞIZ"

Yeri geldiğinde muhalefeti sıkıştıracak siyasi bir malzeme olarak kullanıldığını söyleyen Tekin şimdilerde de yine seçimin malzemesi olarak kullanılmak istendiğini söyledi. AKP’li bakan ve milletvekili adayı Nurettin Nebati'nin “Siz Tunceli derken Dersim demeyi öğrettik biz sizlere” söylemlerini hatırlatan Tekin "Biz AKP’nin, onun politikacılarının Dersim’e, Dersim Katliamına yaklaşımlarına buradaki uygulamalarından tanığız! Şehri OHAL ile yönetmeye çalışan bu iktidar ve onun temsilcileri bize demokrasi havarisi kesilmeye çalışmasınlar" diye konuştu. 

"SEYİT RIZA MEYDANI'NA GELME CESARETİ OLMAYANLAR"

Vatan Partisini ve Zafer Partisini, 'Seyit Rıza üzerinden toplumu kutuplaştırmaya çalışan ve ırkçı politikalardan nemalanmaya çalışan' partiler olarak tarifleyen Tekin "Her iki faşist partinin genel başkanları da Seyit Rıza’nın heykelini yıkmak üzere verdiği sözlerle gündem olmaya, toplumu kutuplaştırmaya çalışıyorlar. Seyit Rıza Meydanı’na kadar gelme cesaretleri olmayan bu iki faşiste ve böyle hayalleri olan herkese sesleniyoruz: Seyit Rıza ve arkadaşları Dersimlilerin gönüllerinde taht kurmuşlardır. Bunları Dersimlilerden söküp atmak mümkün değildir!" diye konuştu. 

DERSİMLİLERİN TALEPLERİ

Tekin, açıklamanın devamında Dersimlilerin taleplerini sıraladı: "Resmi Özür dilensin! Dersim 1937/38/39 sürecine dair bütün arşivlerin ve hakikatin tamamı kamuoyuyla paylaşılsın! Katledilenlerin yakınlarının onurlarını, itibarlarını ve haklarını iade eden resmî bir açıklama yapılsın! Kayıpların (çocuk-kadın-yaşlı) nerede oldukları araştırılsın, öldürülenlerin kimliklerinin tespiti için araştırma yapılsın! Katledilenlerin naaşları bulunsun, naaşlar tanımlansın yeniden defini için gerekli işlemler yapılsın! Dersim ismi ve eski yerleşim yeri isimleri iade edilsin! Seyit Rıza ve idam edilenlerin mezar yerleri ortaya çıkarılsın!"

"BU KARA KUTUNUN AÇILMASI GEREK"

Açıklamada konuşan DEDEF Genel Başkanı Özkan Tacer Cumhuriyet'in üzerinden 100 yıl geçilmesine rağmen, Dersim Katliamı'na dair siyaseten istismar edilmenin dışında bir şey yapılmadığını söyleyerek "Bu tür anmaları gerçekleştirmeye devam edeceğiz. Topyekûn bir mücadele yürütmemiz gerekiyor. Kendimizi tüm insanlığa anlatmamız gerek. Bu kara kutunun açılması gerek" ifadelerini kullandı. 

"SESSİZ KALDIK ÖZÜR DİLİYORUZ"

Alevi Bektaşi Federasyonu (ABF) genel başkanı Mustafa Arslan da Dersim'e dair sessiz kaldıklarını bundan dolayı da özür dilediklerini söyleyerek "Bundan sonra Dersim soykırımını her bireye anlatmak için sizinle birlikte buradayız. Yok sayan, soykırımcı anlayışlara karşı buradayız" dedi.

"SENİNLE AYNI TÜRDEN DEĞİLİZ"

Kılıçdaroğlu'nun Alevi videosuna dair 'tür' ifadesini kullanan Cumhurbaşkanı Erdoğan'a karşı "Seninle aynı türden değiliz, barıştan, sevgiden, aşktan yanayız. Soygunculardan, hırsızlardan yana değiliz" diye konuştu.

"ÇOK ÇIĞLIK VARDI"

Dersim Emek ve Demokrasi Platformu öncülüğünde katliamın yapıldığı yerlerden biri olan Nazımiye ilçesine bağlı Dallıbahçe’de bir anma gerçekleştirildi.

Kitlesel olarak insanların katledildiği Çır Deresi’ne doğru yürüyüş yapıldı. Derenin yanında çıralar ve mumlar yakıldı. Daha sonra dönemin tanıkları yaşananları anlattı.

Katliamın tanıklarından Turan Gül, köylerinden 71 kişinin alındığını hatırlatarak, “6’sını Kıl köyüne götürdüler. Hüseyin Çavuş vardı, onun evinin aşağısında diğer hepsini öldürdüler. Çok feryat ettiler. O kadar çok çığlık geldi ki katliamın makinelerle yapılması istendi” dedi.

"KATLİAMCI ZİHNİYET DEVAM EDİYOR"

Daha sonra konuşan Raime Kızılkan, “Kara gün diye adlandırdığımız bugün de geldiğiniz için teşekkür ederim. Katliamda benim ailemden 11 kişi katledildi, birçoğu da sürgün edildi. Bu katliamcı zihniyet halen de devam ediyor. 38 içimizde bir yaradır. Unutmadık, unutturmayacağız” diye belirtti.

Konuşmaların ardından katledilenlerin anısına dereye karanfil bırakıldı. Anma, Desimli Sanatçı Raber Diler’in okuduğu ağıtla sona erdi.

EMEP: RESMİ ÖZÜR DİLENSİN

Emek Partisi (EMEP) Dersim İl Örgütü yaptığı yazılı açıklamada on binlerce insanın kadın, erkek, çocuk, yaşlı, demeden öldürüldüğünü, yine on binlerce insan sürgün edildiğini, toprağından edildiğini, kız çocuklarının evlatlık verildiğini, erkek çocuklarının da YİBO’larda asimilasyon politikasının araçları haline getirildiğini belirterek açıklamada şu çağrılarda bulunuldu: “Resmi Özür dilensin! Arşivler açılsın! Dersim ismi ve eski yerleşim yeri isimleri iade edilsin! Seyit Rıza ve idam edilenlerin mezar yerleri ortaya çıkarılsın!” (Dersim/EVRENSEL)