11 Mayıs 2023 05:00

Seçime doğru | Osmaniye’de ittifaklar kendi içinde de yarışıyor

Osmaniye'de devlet olanaklarını arkasına alan AKP’li Bakan Derya Yanık, Cumhur İttifakının ortağı Devlet Bahçeli ile karşı karşıya. CHP ve İyi parti ise bir milletvekilini almak için yarış halinde.

Fotoğraf: Halil İmrek/Evrensel

POLİTİKA

Paylaş

Halil İMREK
Osmaniye

14 Mayıs seçimlerine az bir süre kala Osmaniye’nin seçim nabzını tutuyoruz. Osmaniye’de D’Hondt sistemine göre MHP ve AKP ikişer vekil kazanıyordu. Fakat geçen seçimde CHP, MHP’nin bir sandalyesini aldı. 2018’de yapılan seçimde 4 milletvekili çıkarabilen Osmaniye’nin 2 milletvekili AKP’ye 1 milletvekili MHP’ye, 1 milletvekili ise CHP’ye gitti. CHP ilk kez Osmaniye’de milletvekili çıkarmış oldu. İyi Parti önce kazanmıştı ancak yurt dışı oylarının eklenmesiyle milletvekili CHP’ye geçti.

AKP ile ortak listeye yanaşmayarak kendi logosuyla seçime giren MHP’de Genel Başkan Devlet Bahçeli, memleketi Osmaniye’den aday. AKP, Osmaniye’de Bahçeli’nin karşısına Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık’ı çıkardı. Osmaniye’nin Kadirli ilçesinden olan Yanık, birinci sıradan aday. Yanık ve Devlet Bahçeli arasında geçmişte polemikler de yaşanmıştı.

Osmaniye’de konuşulana göre, AKP, MHP’nin kendi listelerinde yer almasını istemiş, ‘Birinci parti kimse onun listelerinde girelim’ diye önerilmiş. Bunun üzerine “Peki Osmaniye’de Devlet Bey de mi AKP listelerinde girecek?” diye sorulmuş. Yanıtının evet olması ve Cumhur İttifakındaki başka partilerin de kendi adları ve adaylarıyla girmeleri MHP’nin ayrı girmesine yol açmış.

Osmaniye’de Cumhur İttifakı seçmeninin bir kısmı ayrı girilmesini eleştiriyor. Kimi AKP seçmeni ise ayrı girilmesini doğru buluyor. MHP’de olan belediyenin bir şey yapmadığını MHP’yi sırtında taşıdıklarını savunuyorlar.

HÜDA PAR RAHATSIZLIĞI

Bazı MHP seçmeni ise HÜDA PAR ile ittifaktan ve AKP politikalarından memnun olmadıklarını söylüyorlar. Konuşmalarında Kürt meselesine yaklaşımda ortaklaştıkları anlaşılıyor. Şöyle diyor bir MHP seçmeni, “Biz milliyetçi, Atatürkçü bir partiyiz. HÜDA PAR’ın Cumhur İttifakında olmasını doğru bulmuyorum. Ama biz devletin bekası, terörü bitirmek için birlikteyiz. Sayın Devlet Bahçeli sayesinde teröristlerin beli kırıldı.”

Çok konuşulmayan ve dile gelen bir konu olmasa da bir kişinin HÜDA PAR’a dair ilginç olan yorumu var: “AKP bu sefer yine barış açılımı yapacak ama HDP yerine HÜDA PAR ile işi götürecek.’

DEPREMDEN DOLAYI BAHÇELİ’YE TEPKİ VAR

Depremin vurduğu illerden Osmaniye’de Bahçeli’ye tepki var: “16 gün sonra Osmaniye’ye geldi. O da depremin yaşandığı yerlere gelmedi. Halka bir geçmiş olsun demedi”

En çok yıkımın yaşandığı İstasyon Caddesi’ndeki “Devlet Bey Konağı”nın karşısındaki apartmanlar yıkılmış. Canını kurtaranlar sokağa çıkmış. Yağmur altında sığınacak yer aramışlar. Bundan sonrasını ismini vermeyen bir kadın anlatıyor: “Devlet Bahçeli’nin villaları var. Oraya sığınalım dedik. Çocukları yağmurdan koruyalım istedik. Hava soğuk. Kapıyı açıp bizi içeri almadılar, bari o çocukları alsaydınız. Bir tas su vermediler. Bu kişi hükümetin ortağı, Belediye de MHP’nin elinde Belediye Başkanı Kadir Kara’yı gören olmadı.

Depremin 16 günü Cumhurbaşkanı Erdoğan İle Osmaniye’de depremin en az etkilendiği bölgeye gelmişler. Belediye Başkanı da oradaki yolu asfaltlamış. Devlet Bahçeli ile Tayyip Erdoğan ise belediye başkanına, ‘Çok iyi hizmetler yapmışsın’ demiş. Ama halkın derdini, yıkılan evini, giden canını gören yok.”

AKP ADAYI DEVLET OLANAKLARINI KULANIYOR

Derya Yanık kürsüde konuşuyor — Derya Yanık | Fotoğraf: DHA

AKP’nin Osmaniye Milletvekili Adayı Bakan Derya Yanık’ın propaganda aracında AFAD kolileri görüntülenmişti. AKP adayı AFAD’ın kolilerini seçim malzemesi yapıyor.

Aile Bakanı Osmaniye Milletvekili Adayı Derya Yanık İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasını da onaylamıştı. Yine 6 yaşındaki çocuğun cinsel istismarı ile gündeme gelen Hiranur Vakfının yanında saf tutmuştu. Son olarak Yanık, Haber Global’e yaptığı açıklamada Erzurum mitinginde İmamoğlu’nun saldırıya maruz kalmasının nedeni olarak ‘İmamoğlu’nun miting alanı olmayan yerde’ konuşmasını ve ‘HDP seçmeniyle flörtleşmesi’ni göstermişti. Bu CHP, HDP/Yeşil Sol seçmeninde tepki toplasa da milliyetçiliğin ağırlıkta olduğu Osmaniye’de oy devşirme aracı olarak ele alınıyor.

OSMANİYE’DE 5 PARTİNİN 1. SIRA ADAYI KADIN

AKP’nin 1. sıra Milletvekili Adayı Derya Yanık, İyi Partinin 1. sıra Milletvekili Adayı Elif Loğoğlu. CHP’nin 1. sıra Adayı Asu Kaya, Yeşil Sol Parti 1. sıra Adayı Sevgül Aydın. TİP’in 1. sıra Adayı Sabiha Gündüzalp. İlk kez Osmaniye’de birinci sıradan beş kadın aday konuyor. Kadın adaylardan üçünün seçileceği konuşuluyor.

Osmaniye’de otogardan, çarşı esnafına, kahvede zaman geçirenden, alışveriş yapanına, çiftçisinden, işçisine, kadınına kadar birçok kesime seçimleri sorduk. Herkesin seçimlere dair bir fikri var. Ancak kimi konuşmak, kimi düşüncesini söylemek istemiyor. Söyleyenler de isim vermiyor. AKP, MHP seçmenine “Ülkede baskı mı var, neden korkuyorsunuz, isim neden belirtmiyorsunuz?” diye sorunca, “Ne korkacağız, ülkede demokrasi var, ama isme gerek yok.” diyorlar. Otogarda bazı dolmuşçu esnafı AKP’nin deprem üzerinden eleştirilmesini doğru bulmadıklarını söylüyorlar. “11 ilde yaşanan büyük bir deprem ilk gün herkes canının derdindeydi. Ama devletimiz hızlıca gerekeni yaptı, her yere en kral yardımı ulaştırdı. Oyumuzu AKP’ye vereceğiz. İnşallah milletvekilliğinde AKP 2, MHP 2 çıkarır. Cumhurbaşkanlığında Sayın Recep Tayip Erdoğan alır.” diyorlar.

AKP, MHP tabanının ağırlıklı ruh hali; hiçbir sorunun olmadığı ve hükümete sahip çıkmak gerektiği yönünde. Zamları, hayat pahalılığını sorduğumuzda ise “Pandemiden sonra oldu, dünya genelinde böyle, bazı marketçiler, üreticiler yapıyor. Bu geçici bir durum. SİHA, İHA, şehir hastaneleri, yollar, Togg bunları niye görmüyorlar. Muhalefetin bir eseri var mı?” diye devam ediyorlar. Kimi AKP’li ise “Yoksulluk, yolsuzluk, asgari ücret, emeklilerin düşük ücretlerine dair ne düşünüyorsunuz niye düzeltmiyor?” sorumuza, “O konu beni aşar.” yanıtını veriyor.

AKP-MHP seçmeni dışındakilere sorduğumuzda ise başka bir tablo anlatıyorlar. Kimi Osmaniye’nin imar sorununu dile getiriyor, kimi işsizliği yoksulluğu kimi de depremde devleti göremediklerini anlatıyor. CHP’ye oy vereceğini söyleyen bir kadın anlatıyor: “Depremde devlet neredeydi, belediye neredeydi? İzmir, İstanbul Ankara belediyeleri gelip bize sahip çıktılar. Onları da engelliyorlar. İzmir Belediyesinin çadırlarının yerini kaç defa değiştirdiler, insanlara hizmet yapmalarını engelliyorlar. Burası Devlet Bahçeli’nin kalesiydi. Belediye ellerinde insanlara ne yaptılar depremde söylesinler. Bunların artık gitmesi lazım. Soğan, patates, patlıcan da kavuramayacaksam ben ne yiyeceğim? Ete yaklaşamıyoruz. İnsanlar karnını doyuramaz hale geldi. Yeter artık.”

DÖRT PARTİ DE MİLLETVEKİLİ ÇIKARIR İDDİASI

Bir emekli ile konuşuyoruz, CHP’ye oy vereceğini söylüyor. Bu seçimlerde Osmaniye’de CHP’nin yine bir milletvekili alacağını, İyi Partinin de bir milletvekili alacağını, kalan iki milletvekilinin AKP ve MHP’ye gideceğini söylüyor. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Tayyip Erdoğan’ın oy kaybedeceğini, Osmaniye’de oyunun Kılıçdaroğlu ile eşitleneceğini belirtiyor.

AKP-MHP seçmeni olmayanlar milletvekili dağılımının AKP, MHP, CHP ve İyi Parti şeklinde olacağını söylüyor. Ancak 24 Haziran seçimlerinde Cumhur İttifakının yüzde 68 oyu var. Her partinin bir milletvekili çıkarması için AKP ve MHP’nin büyük bir oy kaybı yaşaması lazım. Bizim izlenimimiz ve geçen dönemin sonuçları değerlendirildiğinde AKP eğer büyük bir oy kaybı yaşamazsa yine 2 milletvekili çıkaracak. MHP’de sadece Devlet Bahçeli seçilecek. Dördüncü milletvekilliği için CHP ve İyi Parti yarışacak. Küçük oy farkıyla da olsa CHP milletvekilliğini alacak. Yani büyük bir sürpriz olmaz ise Osmaniye’deki seçim sonuçları geçen dönem gibi olur.

TARIM BİTİRİLDİ, BUĞDAY FİYATI AÇIKLANMADI

AKP-MHP’ye oy vermeyeceğini, İyi Partiye oy vereceğini söyleyen bir üretici ise tarımın bitirildiğinden şikayetçi. Seçimin ertesi gün buğday hasadının başlayacağını belirten üretici, “Daha buğday taban fiyatı açıklanmadı. Çukurova gibi verimli bir alanda kimse ekip biçemiyor. Pahalı girdilerden, yakıttan dolayı ürettiğinin karşılığını alamıyorsun, tüketici ise pahalı diye yiyemiyor.” diyor. Kime oy vereceğini söylemeyen bir fıstık üreticisi de artan mazot, gübre ve ilaç fiyatları nedeniyle zorlandıklarını, tarıma, üreticiye desteğin artması gerektiğini söylüyor. Tarım ilaçları, tohum satışı yapan bir esnafa uğruyoruz. Tek adamın gitmesinden yana Kılıçdaroğlu’na oy verecek. Ülkenin suni gündemlere kilitlendiğini belirterek, halkın yorulduğunu söylüyor ve pandemi, deprem, hayat pahalılığına vurgu yapıyor. İnsanların huzura, mutluluğa ve refaha ihtiyaç duyduklarını, bunun koşulunun olduğunu dile getiriyor.

İSTANBUL’A HİÇ GİTMEDİM KÖPRÜ PARASINI ÖDÜYORUM

Bu seçimlerde kadınlar daha aktif siyaset yapıyor ve öne çıkıyor. Uğradığımız CHP seçim bürosunda gazetecilere açıklama yapma konusunda çok iştahlı olunmuyor. Çadırdan oluşan seçim bürosunda CHP’li bir kadın şunları söylüyor: “Her şey ateş pahası, televizyonlar mikrofonu kime tutacağını bilmiyor. Kadınlara söz versinler bakalım onlar neler anlatacak. Mutfağı kadınlar çekip çeviriyor. Bakan Nebati, ‘Kuzu eti ucuz ama insanlar beğenmiyor, yemiyor’ diyor. Hiç de ucuz değil. Et alabildiğimiz mi var. Etin kilosu 300’ü geçti, soğan 25-30 lira. İnsanların en büyük derdi geçim. Birileri zengin olurken halk yoksullaşıyor. Misal ben hiç İstanbul’a gitmedim bilmem. Ama yapılan köprülerin parasını ben de ödüyorum. Gitmediğim şehir hastanesinin, geçmediğim körünün, uçmadığım havalananın parasını birileri zengin olsun diye ben neden ödeyeyim.”

UCUZ OLAN SARI SOĞANDAN ALDIM

Çarşıda, pazardan gelen ve elindeki poşette soğan olan bir işçi ile karşılaşıyoruz. “Fotoğraf alayım” diyorum istemiyor, “O zaman sadece soğan poşetini çekeyim’ diyorum kabul ediyor. ‘Soğan ucuz mu?” diyorum. “Nerede ucuz olacak iki çeşit yeni çıkan sarı olan 15 liraydı ben de ondan aldım” diye yanıt veriyor. “Seçimler ne olacak?” sorumuza yanıtı da şöyle: “Her şey ortada ama insanlar uyanır mı, değiştirir mi bilmiyorum.”

ELATAŞ: DEĞİŞİMDEN YANA BİR GİDİŞAT VAR

EMEP’in Yeşil Sol Parti listelerinden Osmaniye milletvekili adayı olan Seren Elataş ile çalışmalardaki gözlemlerini konuşuyoruz. Yeşil Sol Partinin çatısında Osmaniye gibi zor bir ilde baskı ve engellemeye rağmen iyi bir çalışma yapıldığını ve oylarını artıracaklarını belirtiyor. Henüz bir milletvekili çıkaracak noktada olmadıklarını ama çıkarırız umuduyla çalıştıklarını aktarıyor. Yaptıkları ev toplantılarında değişimden yana bir gidişatı gözlemlediğini anlatıyor: “Yaptığımız bir ev toplantısında şimdiye kadar MHP’ye oy veren anne ve kızı bundan sonra oy vermeyeceklerini söylediler. Genç kadın üniversiteyi bitirmiş ama atanamamış. Birçok diplomalı işsiz var. Annesi eşinin MHP’ye oy vermemesi için espriyle evde kapıyı üstüne mi kilitlesem diyor.”

Başka bir toplantıda soğan işine giden tarım işçilerinin sorunlarını dinledik. Bir aileyi ev sahibi kendi oturacak diye evden çıkarmak istiyormuş. Ev de bulamıyorlar. Çadır, konteyner da yokmuş. Hep emekçilerin mağdur ve geçim sorunlarını gördük. Osmaniye Ovası’nda tarımı bitirerek insanları fabrika işçisi yaptılar. Osmaniye Organize Sanayi’de tek bir fabrika sendikalı, işçiler sendikasız ve asgari ücretle çalışıyor. Biz dilimiz döndüğünce ulaşabildiğimiz kadarıyla bir patron partisi olarak AKP’nin yarattığı sömürü cehennemini anlattık. OSB’de işçi cinayetlerinin yaşandığını anlattık. İşçilerin, emekçilerin örgütlenmesi ve bu mücadelede içindeki temsilcilerini Meclise göndermeleri gerektiğini söyledik.”