Seçime doğru | İktidar Adana’da kan kaybetmeye devam ediyor
Seçime geri sayım sürerken Türkiye’nin en büyük illerinden biri olan Adana’da seçimin nabzını tuttuk. Son seçimlerde Adana’da kan kaybeden iktidarın bu seçimde de oylarının düşmesi bekleniyor.
Fotoğraf: Volkan Pekal/Evrensel
Volkan PEKAL
Adana
Adana bereketli tarım toprakları ve ona bağlı olarak gelişen sanayisi ile uzun yıllar boyunca daha doğu illerinden gelen tarım işçileri, sanayide çalışmak için çevre illerden gelen işçisi ile pek çok şehirden göç almış bir şehir. Göçle gelen çok kültürlü yapısı ile tarım, ticaret ve kültür merkezlerinden biri haline gelen Adana’da seçimlere giren üç büyük ittifakın da seçmenleri var. Adana’nın Seyhan, Yüreğir, Çukurova, Sarıçam merkez ilçeleri ile toplam 15 ilçesi var. 2019 yerel seçimlerinde 1 milyon 535 bin 332 seçmeni olan Adana’nın seçmen sayısı 1 milyon 612 bin 680’e çıktı. Adana’da 77 bin 348 yeni seçmen var.
Adana’da AKP’nin 2015’te yüzde 37.27 olan desteği 2018 seçimlerinde yüzde 34.54’e düştü. MHP’nin 2015 seçimlerinde yüzde 19.29 olan desteği ise Cumhur İttifakı ile girdiği ve İyi Partinin denklemde yer aldığı 2018 seçimlerinde yüzde 11.79’a geriledi. 2018 seçimlerinde Cumhur İttifakının toplam oyu yüzde 46.33, Millet İttifakının yüzde 39.41, HDP’nin yüzde 13.46 oldu. 2019 yerel seçimleri birçok ilde olduğu gibi Adana’da da genel seçim atmosferinde geçti. Yurttaşlar Cumhur İttifakından kurtulmak için oy verdi ve Millet İttifakının CHP’den Adayı Zeydan Karalar, Cumhur İttifakının MHP’li Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü’ye 10.8 fark atarak yüzde 53.63 oyla seçimi kazandı. İktidar Adana’da kan kaybetmeye devam etti. 2018’de 609 bin 633 olan Cumhur İttifakının oyu 523 bine geriledi. Bu seçimlerde de kan kaybının devam etmesi bekleniyor.
MİTİNGLER DEĞİŞİM İSTEĞİNİ ORTAYA KOYUYOR
Adana’da bu hafta aynı meydanda art arda Millet, Cumhur İttifakları ile ile Yeşil Sol Parti mitingleri gerçekleşti. Millet ve Cumhur İttifakları Uğur Mumcu Meydanı’nı tamamen doldurdu. Yeşil Sol Parti mitinginde ise alanın ancak yarısı doldu. Adana’da her iki ittifakın da 50 bin kişilik alanı doldurması şaşırtıcı olmadı. Katılımın yüksek olması seçim sonuçları açısından doğrudan fikir vermiyor. Ancak CHP seçmeninin ağırlıklı katıldığı Millet İttifakı mitingi bugüne kadarki en güçlü ve coşkulu mitingti. Cumhur İttifakı mitinginde de azımsanmayacak sayıda genç olmasına rağmen Yeşil Sol Parti ve CHP mitinglerine kadın ve gençlerin ağırlığını koydu. Bu da değişim isteğinin ağır bastığını gösteriyor.
EN ÇEKİŞMELİ İLÇE YÜREĞİR’DE AKP KAYBEDİYOR
Kurulduğu yıllardan beri AKP’yi desteklemiş seçmen son 3 yıldır ekonomideki gidişattan memnun olmasa da önceki 17 yılı onayladığı için Erdoğan ve AKP’ye halen destek veriyor. AKP’nin uzun yıllar kazandığı Yüreğir’de 2019 yerel seçimlerinin başa baş gitmesi, CHP’nin yüzde 1.73 farkla seçimi kaybetmesi iktidardaki erimeyi de gösteriyor. Bu seçimlerde oylardaki bu erimenin devam etmesi bekleniyor.
MUHAFAZAKAR KÜRT SEÇMEN AKP’DEN KOPUYOR
Yüreğir’in meslek lisesi yolunda Kürt muhafazakar seçmenlerin yoğun olduğu bölgede konuştuğumuz yurttaşlar bölgede Erdoğan’a desteğin halen devam ettiğini ancak Erdoğan’dan kopan ancak Kılıçdaroğlu’na oy vermek konusunda kararsız olan çok sayıda seçmen olduğunu anlatıyor. Meral Akşener’in altılı masadan ayrılıp geri dönmesi AKP’den kopup Millet İttifakına yakınlaşan seçmenin kararsızlığında önemli rol oynamış. ‘3-5 ay sonra dağılırlar’ propagandası etkili olmuş.
KARAR VERENLER ‘YEŞİL SOL’ DİYOR
Atanan kayyumlar, Kürt halkına yönelik olumsuz söylemlerin, HÜDA PAR ile iş birliğinin muhafazakar seçmenin AKP’den uzaklaşmasının önde gelen nedenlerinden olduğunu anlatan yurttaşlar, iktidarın oylarının 5-6 puan civarında düşeceğini bekliyor ancak seçime birkaç gün kala hâlâ kararsızlar olduğunu söylüyor. Kürt halkının yoğun yaşadığı Seyhan ilçesi, Denizli Mahallesi’nde görüştüğümüz yurttaşlar da Kürt halkına yönelik baskıların AKP’ye oy veren Kürt seçmeni Yeşil Sol Partiye yönlendirdiğini söylüyor.
AKP’DEN TOPLUCA KOPUŞLAR VAR
AKP’den topluca kopmalara bir örnek daha var. Seyhan ilçesi Yeşilyuva ve İstiklal Mahallelerinde yaşayan, geçmişte CHP’yi desteklerken AKP’nin iktidar olması ile AKP’ye yönelen Kayserili Avşar yurttaşlar bu seçimlerde değişim istiyor ve CHP ile Kılıçdaroğlu’na oy verecek.
AKP’YE DESTEKTE KORKULAR ETKİLİ OLUYOR
Adana’da SASA, TEMSA gibi fabrikalarda çalışan sanayi işçilerinin yoğun yaşadığı mahallelerden Fevzipaşa Mahallesi’nde kahvelerde yaptığımız görüşmeler değişim isteğine ve kararsızların durumuna dair fikir veriyor. Geçmişte işçilik yaptıktan sonra emekli olan Faruk isimli yurttaş memleketi olan Karaisalı’da AKP’den vazgeçen çok sayıda yurttaş olduğunu söylüyor. CHP seçmeni olduğunu anlatan Faruk, “Ekonomi kötü gidiyor, insanlar çevrelerindeki haksızlıkları görüyorlar. Deprem kolilerini bile seçimde kullanıyorlar. Bu da insanların AKP’den uzaklaşmasına neden oluyor. Emeklilerde huzur, refah yok. Cumhurbaşkanı seçimi konusunda kararsızım, İmamoğlu ya da Yavaş olsaydı kesin alırdı” diyor. Parlamenter sistemde birbirine benzemeyen 6 partinin birbiri ile anlaşamayacağı, ülke yönetiminde sorunlar çıkacağı yönünde endişeler olduğunu ifade ediyor Faruk: “Tek adam olacağına koalisyon daha iyi. Biri hırsızlık yaparsa diğeri görür. Tek adam olursa her şeye tek başına karar verir. Bir de AKP yönettirmez korkusu var. Kılıçdaroğlu gelirse evden çıkamayacakmışız, askerleri polisleri içeri atacaklarmış… Destek verenler de memnun değil ama bunlara inanıyor. İnsan et yiyemez mi ya? Bunu sen üretiyorsun? Fiyatının artmasının önüne geçemez misin? Bundan vazgeçin, kime verirseniz verin diyorum. İnşallah gider de kurtuluruz.”
PEYNİRE ZEYTİNE ZAM GELDİ AMA…
Başka bir çay ocağına oturuyoruz. İnşaat işçiliği yapan Ahmet, anlatıyor: “Peynire, zeytine zam geldi. Ancak kurbandan kurbana et yiyoruz. Ben Akkuyu inşaatında da çalıştım. Akkuyu 49 yıllığına kiralamış. Yemekleri berbat. Ücretler düşük. 13 bin diyor, oraya gidiyorsun 8 bin 500. AKP’yi desteklediğim için değil ama ben milliyetçiyim, vatanını milletini destekleyene vereceğiz. Bir de seçim zamanı gelen gideni aratır korkusu var. Millet İttifakının adayı başkası olsaydı gözüm kapalı verirdim. Bak Akşener gitti geri döndü. Seçmene güven sağlamıyorlar”
İşçinin “Daha kötüsü olur mu?” kaygısına geçmişte AKP’ye oy vermiş olan başka bir işçi, “Benim kanaatimce bundan kötüsü olamaz. Ben de gelecekten kaygılıyım ama bundan kötüsü olmaz. Sandığa gidince Millet İttifakına oy vereceğim. Bana konuşmaları yakın geliyor. Yargının bağımsız olduğunu görmek istiyorum. 3-5 yerden maaş alınmasını istemiyorum.” şeklinde cevap veriyor.
21 YIL SONRA İLK DEFA MUHALEFETE OY VERECEK
Yüreğir Levent Mahallesi’nde aynı masada oturan Ümit İnekçi ve Halef iki arkadaş. Ümit, Maraşlı Alevi bir aileden geliyor, “Ezelden beri CHP’ye oy veriyorum” diyor. Halef Urfalı, AKP seçmeni. Ümit, oturduğumuz kahvenin yüzde 80’inin sağcı olduğunu belirterek fikirlerinin değişmesinin zor olduğunu söylüyor. Ancak gençlerin değişimden yana olduğunu söylüyor. Arkadaşı 53 yaşındaki Halef AKP iktidara geldiğinden beri ilk kez muhalefete oy vereceğini söylüyor. Uzun yıllar inşaatta sigortasız olarak çalışmış olan Halef, ev sahibi olabilmek için işverenlerden sigorta primini kendisine vermesini istemiş, bir ev sahibi olmuş. Şimdilerde çocuklarının geleceğini düşünen Halef, artık çalışarak ev yapılamadığını belirterek insanların alım gücü düştüğü için iktidarın kaybedeceğini düşünüyor. Kendisi de “Daha kötü olur” endişesi ile kararsız olan Halef, seçime günler kala kararını muhalefetten yana vermiş.
