Emekçilerle ikinci tur tartışmaları | Oğan’a oy verenler arasında bölünmeler var
İkinci tur seçimleri öncesi Adana, Denizli ve Eskişehir’de işçilerle konuştuk. Sinan Oğan’a oy veren bazı işçiler Oğan’ın Erdoğan’a desteğinden rahatsız. Ekonomi de işçilerin en temel gündemi.
Fotoğraf: DHA
Adnan KARATAŞ
Aydın YİĞİT
Adana
28 Mayıs’ta yapılacak ikinci tur cumhurbaşkanlığı seçimlerine sayılı günler kaldı. Ülke gündemi de doğal olarak seçimlere endekslenmiş durumda. İşçiler arasındaki tartışmalara da ışık tutmak için Temsa işçileri ile görüştük. Otobüs üretimi yapılan ve bu yıl itibarıyla ‘İşlerin canlandığı’ bant hızının 5’e çıktığı fabrikada işçiler yoğun çalışma temposu arasında serviste, fabrikada molada en çok konuşulan konunun seçimler olduğunu vurguluyor.
İlk tur sonuçlarının ardından Kılıçdaroğlu’na oy veren işçiler fabrikaya çok moralsiz bir şekilde giderken Erdoğan’a oy veren işçilerde ise ‘kazandık’ eğilimi hakimdi. Tartışmaların bu şekilde ilerlemesinin sebebi ‘İşçiler seçimlerden ne bekliyor, işçiler seçime ilişkin kendi sınıf çıkarlarını nasıl gözetir?’ sorularının neredeyse hiç sorulmamış olmasından geçiyor. Emek Partisi, şehirde fabrika çıkışlarında, işçi duraklarında dağıttıkları bildiriler ve sürdürdükleri çalışma ile işçileri sınıf çıkarlarını gözeterek sandığa gitmeleri ve Cumhur İttifakının politikalarına karşı işçileri uyanık olmaya çağırıyor.
"KEYFİM YERİNDE, BİZ KAZANDIK"
İlk tur seçimlerinin ardından görüştüğümüz Erdoğan’a oy veren bir işçi “Keyfim gayet yerinde, seçimi kazandık” diyor. İşçi, ikinci turun olduğunu ve seçimlerin henüz bitmediğini hatırlatmamız üzerine ‘Oranlar ortada, ikinci turda ne değişecek sanki?’ diyor. İşçi, Erdoğan’ın seçimlerden en çok oy alan aday olarak çıkmasının nedenini, Kılıçdaroğlu’nun vaatlerinin insanlar üzerinde inandırıcı bir tarafı olmadığı olarak gösteriyor. Parlamento seçimlerinde ise Yeniden Refah Partisine oy verdiğini söyleyen işçi fabrika içerisindeki durumu ise kendi gözlerinden şu şekilde tarif ediyor: ‘Cebini düşünenler’ ve ‘devleti düşünenler’ olarak iki kısma ayrılıyor fabrika. Bana göre kendi çıkarını ve cebini düşünenler Kılıçdaroğlu’na oy verirken devleti düşünenler ise Erdoğan’a oy verdi.’’
"OĞAN’A OY VERDİM AMA ŞİMDİ KARARSIZIM"
İlk turda Sinan Oğan’a oy verdiğini söyleyen genç bir işçi de şöyle konuşuyor: “Yenilik istedik, yeni tanıdık kendisini. Benim gibi çok kişi var fabrikada AKP’ye tepki duyup Sinan Oğan’a oy veren ilk turda. Şimdi Erdoğan’ı desteklediğini söyleyince ona oy verenlerden ‘Ben de Erdoğan’a oy vereceğim’ diyenler var ama ben şu an kararsızım. Ben ilk önce ekonominin düzelmesini isterim. Şimdi bizim fabrikada işler açıldı ama ekonomi iyi değil. Deprem sonrası biz de aylarca konteynerde yaşamak zorunda kaldık. Hayalimde araba almak var şu an. Hem fiyatlara bakıyorum hem de alım gücüme. İkisi birbirine denk düşmüyor. Bunun bir an önce düzelmesi lazım.’’
"HALKI İKNA EDERLERSE NEDEN OLMASIN?"
6’lı masanın toplumda yeterince karşılığı olmadığını düşünen ve seçim sonuçlarına şaşırmadığını söyleyen başka bir işçi de “Yine de Kılıçdaroğlu ilk turda alabilir diye düşünüyordum. Çünkü İnce faktörü vardı ancak böyle olmadı. Her iki tarafa da mesafeli olan Oğan’a oy verdi. Bir tarafta Hizbullah bir tarafta HDP, adam gidip Gaffar Okkan’ın katiline oy vermek istemedi. Diğer tarafta belediye örnekleri vardı. Bu ülkeyi yönetecek kişi devletine bağlı milli değerlere bağlı siyaset üstü birisi olmalı. Kılıçdaroğlu, defalarca yenilmesine rağmen bırakmıyor. Bugün ülkede bir şeyler yolunda gitmiyorsa muhalefetin de suçu var burada’’ diyor. İşçilerin seçimden beklentisini, nasıl bir ülkede yaşamak istediğini sorduğumuzda da “Ben 26 yıl çalıştım mutlu değilim. 20 yıllık emeğimin karşılığı 10 yaşında araba etmiyor. Ben hangi sandığa gideyim kime, neye göre oy vereyim? Bir insan toplamda 60 yıl yaşıyor sonrası zaten ya hastanede geçiyor ya aklın başında olmuyor. Her insan insanca bir yaşam ister. Kültürel ve sanatsal etkinliklerden mahrum bir yaşama sahibiz. 2. tur için son hafta içinde şekillenecek. Benim şahsi görüşüm iki aday çıkıp konuşup ikna edemezse seçim katılım oranı düşebilir. 365 günde seçim propagandası yapılsa da aslında insanlar kararını sandığa gitmeden önce de verebilir. Yani Kılıçdaroğlu halkı gerçekte ikna ederse 2. turda alma ihtimali var. Ama bunu bulamazsa Erdoğan zaten seçimi kazandı diye düşünüyorum. Sonuçta Meclisi de Cumhur ittifakı kazandı” ifadelerini kullanıyor.
"ERDOĞAN TERÖRÜN BİTMESİNİ SAĞLAYAMAZ"
İlk turda Kılıçdaroğlu’nun kullandığı dilin çok güzel olduğunu, kutuplaştırma yapmadan konuştuğunu düşünen bir işçi de “Tam aksine Erdoğan tarafı Kılıçdaroğlu’nun FETÖ ve PKK ile ilişkisi olduğunu iddia ediyordu hatta montajlı görüntü dahi izletilmişti. Şimdi ise Kılıçdaroğlu tüm kozlarını oynuyor ve hükümetin tüm ilişkilerini gösteriyor’’ diyor. “Fabrikada da serviste de sürekli seçimler, siyaset konuşuluyor” diyor işçi ve şöyle devam ediyor: “Ben Kılıçdaroğlu’nun cumhurbaşkanı seçilmesini istiyorum. Ailemle insan gibi yaşayabilmek, rahatça tatil yapabilmek, gerektiği kadar dinlenebilmek için bunu istiyorum. Ekonominin düzelmesi için bunu istiyorum. Hükümetin politikalarını doğru da bulmuyorum. Başta terör konusu mesela. Erdoğan’a oy veren işçi arkadaşlarıma, çevreme de durumu anlatıyorum. Bu işin silahla çözüleceğini düşünmüyorum, Mecliste bu iş konuşularak, görüşülerek çözülmeli. Hem ayakkabı numaralarına kadar biliyoruz deniyor hem de bu kadar şehit neden geliyor sürekli?’’ İşçi son olarak şunları ifade ediyor: “Maalesef oy verme olayı bizde büyük ölçüde aileden gelen bir alışkanlıkla da oluyor. İnsanlar babasından hangi partiyi gördüyse ona da yöneliyor. Bu yanlış, herkes kendisi düşünüp karar vermeli. İnsanlar ‘Neden ben yoksul kalıyorum diye sormalı?’’
"ARKADAŞLARIMIZI İKNA EDEMİYORUZ"
Kılıçdaroğlu’na oy verdiğini belirten bir başka işçi de “İlk turdan çok umutluydum. Sonuçlar açıklandıktan sonra moralimiz bozuldu. Maalesef sonuç böyle olmadı” diyor. “Ben işçi olarak çocuklarımın geleceğini düşünerek oy veriyorum.” ifadelerini kullanıyor işçi ve şöyle devam ediyor: “Ekonomiye, pahalılığa bakıyorum bu böyle gitmez diyorum. Bir örnek vereyim. Fabrikada arkadaşlar borsa oynuyor. Sinan Oğan Cumhur İttifakını desteklediğini açıkladı, o gün borsa çöktü, bir sürü dalgalanma oldu. Bu kadar kırılgan bir ekonomimiz olmak zorunda mı? Erdoğan’a oy veren arkadaşlarımızı ikna edemiyoruz. Hepsi terör söylemi üzerinden Erdoğan’a oy veriyor. Konuşuyoruz, gerçekleri anlatmaya çalışıyoruz ama yine de değişen olmuyor. Bir insan yargılanır, suçu varsa cezaevinde olur zaten. Suçu yoksa cezaevinde olmasına da gerek yok. Kılıçdaroğlu sadece yargının bağımsız olacağını söyledi.”
DENİZLİ’DE SİNAN OĞAN SEÇMENLERİ RAHATSIZ
Hilmi MIYNAT
Denizli
Cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimlerinde Erdoğan’a destek kararı açıklayan Sinan Oğan l turda Denizli’de 50 bin 509 oy ile yüzde 7.09 oy aldı. Zafer Partisi de 18 bin 747 oy aldı. Denizli’de kendisini Türk milliyetçisi olarak tanımlayan, ilk turda Sinan Oğan’a oy veren ya da vermeyen seçmenlere Oğan’ın bu kararını sorduk. Oğan’ın kararını “Oğan’ın omurgasızlığı” olarak yorumlayanların yanı sıra, Ümit Özdağ ile halen görüştüğü ve bu hamle ile “Plana sadık kalındığı” iddiasında olanlar da var.
Milletvekilliğinde İyi Partiye oy verdiğini söyleyen 24 yaşındaki genç, “Türk milliyetçisi olarak Sinan Oğan’ın ikinci tura kalma şansı olsa ilk turda verirdim. Erdoğan’ın karşısında kazanma ihtimali olan Kılıçdaroğlu’na oy verdim. İkinci turda da yine Erdoğan’ın karşısında Kılıçdaroğlu’na vereceğim” diye konuştu.
Oğan’ın MHP’de Bahçeli’nin yerine geçme iddialarına ihtimal vermeyen genç, “Bahçeli ölene kadar genel başkan olur. Öldükten sonra belki ama şimdi öyle bir şey olmaz. Aslında Oğan gibi genç dinamik biri MHP’nin başına geçse MHP yüzde 15’leri bulur. Ben de İyi Partiye değil MHP’ye oy veririm. Bahçeli Türk milliyetçiliğini zayıflattı. Bence Oğan ile Ümit Özdağ halen görüşüyorlar. Bir projeleri var ve plana sadık kalıyorlar. Seçimi kim kazanırsa kazansın Türk milliyetçilerinin yönetimde sözü olacak. Uzun vadede Türk milliyetçileri bakanlıkta olacak. Erdoğan kazansa da Oğan yine Özdağ ile görüşerek hareket edecek” sözleriyle bir danışıklı dövüş iddiasında bulundu.
"OMURGASIZLIK"
Yıllardır Türk milliyetçisi olduğunu belirten iki çocuk babası bir seçmen ilk turda Sinan Oğan’a oy verdiğine pişman olduğunu söyledi. İkinci turda mecburen Kılıçdaroğlu’na oy vereceğini belirten seçmen, Oğan’ın kararına öfkeyle şunları söyledi; “Sinan Oğan Türk milliyetçisi değil Azeri milliyetçisidir. MHP milletvekili olduğu dönemde rüşvet iddiaları var o iddialar gerçektir. O iddiaların cezasını da çekmiştir onunla tehdit edilmesi bahanedir. Omurgasızlık yapmıştır ve bu Oğan’ın omurgasızlığıdır. Oğan’ın kendi örgütü kitlesi de yoktur. İkinci turda Erdoğan’ın karşısında CHP’li olmasına rağmen Kılıçdaroğlu’na vereceğiz çünkü Türk milliyetçiliği bunu gerektirir.”
Kılıçdaroğlu’na oy veren bir işçi de oto sanayide çalışan 30’lu yaşlardaki bir arkadaşının Oğan’a oy verdiğine pişman olduğunu söylediğini ve ikinci turda Kılıçdaroğlu’na oy vereceğini aktardı. Ayrıca arkadaşının Oğan için “Sattı bizi” yorumunda bulunduğunu ifade etti.
"OĞAN TARAFSIZ KALMALIYDI"
Gıda sektöründe işveren olan 30’lu yaşlardaki Büyük Birlik Partisi üyesi ise Oğan için “Tarafsız kalsa daha iyi olurdu” yorumunda bulundu. Alperen Ocaklarından gençlerin Oğan’ın adaylığı sürecinde imza verdiğini fakat cumhurbaşkanlığında verip vermediğini bilemeyeceğini belirten BBP’li, “Herkes oyuna kendi karar verir. Biz Cumhur İttifakı ortağıyız ama oy verirken düşünerek karar veririz. Sinan Oğan bence tarafsız kalsa daha iyiydi. Tarafsız kalsa yüzde 2.5 yine Erdoğan’a verirdi şimdi çağrısıyla yüzde 3 olur. Bence tarafsız kalmalıydı. Türk milliyetçisi en doğru kararı verir. Kılıçdaroğlu’na oy verenlerin yüzde 80’i Kılıçdaroğlu’nu sevmediği halde oy verdi. Erdoğan’a oy verenlerde sevmeden veren yüzde 20’dir” sözleriyle, ittifak ortağı olduklarını hatırladıktan sonra çelişkili ifadeler kullandı.
Oğan’ın yıllarca AKP’yi eleştirip o tarafa geçmesini değerlendiren BBP’li, “Siyaset böyle bir şey. Özdağ da aynısını yaptı. Millet İttifakını o kadar eleştirdi sonra o tarafta yer aldı. Doğru siyasettir demiyorum ama böyle. Erdoğan’ın kazanacağı kesin. O tarafta olmaya karar verdi” ifadelerini kullandı.
ESKİŞEHİR'DE İKİNCİ TURA DOĞRU: İLK TURDA OĞAN'A OY VERDİM, ŞİMDİ KILIÇDAROĞLU'NA VERECEĞİM
Çağlar KAZAK
Eskişehir
Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu pazar günü yapılacak. Seçimler öncesi Eskişehirli işçilerle bir araya geldik, seçimlerden beklentilerini konuştuk. Bir işçi “İkinci turda seçime gitmenin bir mantığı kalmadı, matematik ortada” diyor ve şöyle devam ediyor: “Enflasyonun altında ezilsek de çocuklarımızın geleceği için kaygılansak da ay sonunu getiremesek de insanlar gidiyor Erdoğan’a oy atıyor.” Ancak bunları söyledikten sonra biraz zaman geçiyor ve tekrar motive olduğunu görüyoruz: “Ne olursa olsun sandığa gitmek gerek.” Kılıçdaroğlu’na oy vermemiş tanıdıkları, akrabaları olduğunu ve ikna etmek gerektiğini söylüyor işçi. Yaşça da küçük bir akrabasının Sinan Oğan’a oy verdiğini fakat bu turda onun kesinlikle Kılıçdaroğlu’nu destekleyeceğini ve bunun kendisi için de tekrar umutlanma sebeplerinden bir tanesi olduğunu ifade ediyor.
"İLK TURDA OĞAN’A İKİNCİ TURDA KILIÇDAROĞLU’NA"
İlk turda Sinan Oğan’a oy vermiş bir motokurye de şöyle konuşuyor: “Sinan Oğan’a oyu mecburiyetten verdim. Kılıçdaroğlu’na da Erdoğan’a da güvenmiyorum. Kılıçdaroğlu’nun beni ikna etmesini çok istedim, çok da bekledim ama ikna olmadım. Erdoğan’la boş tartışmalara giriyor. Ortada derin bir yoksulluk var, para kazanırken hayatımızı ortaya koyuyoruz ancak seçim süreçleri ıvır zıvır tartışmalara kurban gidiyor. Karşılıklı laf sokmalar beni siyasetten uzaklaştırıyor. Ben eski bir Erdoğancıyım. Ülkenin geldiği hal ortada, biz bu durumdayken Erdoğan’a oy vermek olmazdı. Sinan Oğan’a bu sebeple oy verdim. Fakat ikinci turda Kılıçdaroğlu’na oy vereceğim. 21 yıldır ülkeyi yönetiyor, yeter artık” Sinan Oğan’a oy verdiğini söyleyen bir Arçelik işçisi de benzer söylemlerle 2. turda Kılıçdaroğlu’na oy vereceğini ifade ediyor ve bunun nedenini “Sırf Erdoğan gitsin diye oyum Kılıçdaroğlu’na olacak” diyerek açıklıyor. Bir inşaat işçisi de ikinci tur için umutlu olduğunu söylüyor, seçimi Kılıçdaroğlu’nun kazanacağına inandığını ifade ediyor. İyi Partililerin Kılıçdaroğlu’na oy vermediğini düşündüğünü söyleyen inşaat işçisi şunları söylüyor: “Yakın bir arkadaşım İyi Partili, hatta teşkilatıyla bağı da var. ‘Bu Alevi-Kürt’e oy verir miyiz?’ diye konuştu.” Oğan’ın Erdoğan’a desteği hakkında da yorum yapan işçi, Oğan’a çevresinden tepkiler olduğunu ifade ediyor.
TEK ADAM DÜZENİ BİTSİN DİYE…
Bir başka işçi de “Umut her zaman vardır. Her şey seçim değil. Ben Kılıçdaroğlu’na oy vereceğim, kazanması için de çevremi ikna etmeye çalışıyorum. Ama dediğim gibi her şey seçim değil, enseyi karartmamak lazım” diyor ve şöyle devam ediyor: “Erdoğan halkın dini duygularını istismar ediyor, insanlar da bu girdaptan çıkamıyor. Oy vermek istemese bile gidip Erdoğan’a veriyorlar. Kılıçdaroğlu’nu bir alternatif olarak görmüyorlar. Bence de bir alternatif değil ama kendi alternatifimizi yaratana kadar ve de tek adam düzeni bitsin diye Kılıçdaroğlu’na oy vereceğim” diyor. Bir kahvede görüştüğümüz Kılıçdaroğlu’na oy vermiş bir işçi grubu da ilk günkü hayal kırıklıklarının kalmadıklarını söylüyor. İşçiler ikinci turda sandıklara sahip çıkılırsa Erdoğan’ın yenilebileceğini düşündüklerini ifade ediyorlar.