Lapseki’de altın madeninde bilirkişi keşfi | “Bir doğa parçası sonsuza kadar yok olacaktır”

Özer AKDEMİR

Çanakkale Lapseki ilçesinde Nurol Holding'e ait Tümad Altın Madeni Projesine karşı açılan davada bilirkişi keşfi yapılıyor. Dün maden sahasında davacı kurum temsilcileri  ve uzmanlar tarafından yapılan ön keşifte ise maden alanının yöredeki su kaynaklarına yakınlığı ve bölgenin tarıma açısından büyük risk taşıdığı yerinde gözlemlendi.

MADEN İÇME VE TARIMSAL SULAMA SUYU BARAJINA SADEC 1 KM!

Maden alanında dün yapılan ön incelemeye Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan, Avukat Cem Altıparmak ve TEMA Vakfı Çevre Politikaları Proje Koordinatörü Onur Küçük’ün yanı sıra Dokuz Eylül Çevre Mühendisliği Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Dr. Enver Yaşar Küçükgül ve yöreden yurttaşlar katıldı. Nurol Holding’e ait maden alanının ormanlık arazide ve bölgenin can damarı olan barajlar havzasında olduğunu söyleyen Lâpseki Çevre Koruma, Üretim ve Dayanışma Derneği (LAPSEKİDER) Başkanı Muammer Şimşek bulunulan alandan görülen barajlar hakkında bilgi verdi. Bayramdere Barajının hem içme hem de tarımda kullandıklarını ”Bayramdere boyunca şeftali kiraz, hurma ve erik yetiştiriyoruz. Hemen altında Adatepe köyü var ve Kovanlıkdere’den alınan su ile arazilerini suluyorlar. İddialara göre maden tahliye suyunu Kovanlıkdere’ye veriyormuş” dedi.

“BURADA HİÇBİR FAALİYETE İZİN VERİLMEMESİ GEREKİYOR”

Bu söylenenlerin olayın görünen yüzü olduğunu söyleyen Dr. Enver Yaşar Küçükgül, Türkiye’deki mevzuata göre her içme suyu barajının kısa-orta-uzak koruma mesafeleri olması gerektiğini belirtti. Maden pasalarının yığılacağı söylenen yerden Bayramdere Barajının kuş uçuşu 1 km olduğuna dikkat çeken Küçükgül, “Yani barajın orta koruma mesafesi. Burada hiçbir surette hiçbir faaliyete izin verilmemesi lazım mevcut yönetmeliğe göre. Çünkü burada ne yaparsanız yapın, (maden 10 yıl çalışıp gideceğini söylüyor ama gitmezler) beş yılda dahi yer altı sularına karışma olması söz konusu. Ayrıca yüzey akışları ile gelen her su akışı bu barajı imha edecektir” dedi.

“SULAR KİRLENECEK, BİTKİ DE YETİŞMEYECEK”

Altın madeni cevherinin yanı sıra bölgede toplam 36 milyon tonu bulan, 100 ve 150 metre yüksekliğinde iki pasa tepesinin meydana geleceğini belirten Küçükgül, “Bu pasalar zehirli ağır metalleri içerdikleri gibi içerisindeki kükürt içeriği yüksek olduğu için hiçbir işlem yapılmasa bile havının nemi ile asit üretecektir. Bu asit önüne gelecek tüm mineralleri çözecektir. Bu ise tüm yeraltı sularının kirlenmesi ve bu suların kullanılmaması demektir. Yani bitki de yetiştiremeyeceksiniz” diye konuştu.

“BİR DOĞA PARÇASI SONSUZA KADAR YOK OLACAK”

Madenden iki kilometre uzaklıkta bulunan Çanakkale Boğazı’nın da kirlilik tehdidi ile karşı karşıya olduğunu kaydeden Küçükgül, şöyle konuştu; “Buradan bin ton altın elde edilse bu atıkların arıtımı için çok daha fazla para harcanması gerekiyor. Bu maden işletilirse bir doğa parçası sonsuza kadar yok olacaktır. Dünyanın hiçbir yerinde eski haline getirilmiş bir tane bile altın madeni sahası yok. Birileri birkaç ton altın sahibi olsun diye, bütün bu güzelliklerin ortadan kaldırılması söz konusu. Bu topraklar bizim dedelerimizin kanı ile alındı. Bu toprakları bir daha kullanılamayacak hale getirme hakkı hiçbir kanunda yoktur”.

ECZACIBAŞI MADENİ NUROL HOLDİNG’E SATTI

2021 yılında Eczacıbaşı Holding’den Nurol Holding (TÜMAD A.Ş.) tarafından devir alınan işletme ruhsatı kapsamında açılmak istenen altın-gümüş madeni projesi için 2013 yılında 34 hektar alan için “ÇED Olumlu” kararı alınmıştı. Yeni ÇED Raporu ile bu 34 hektarlık alan 429 hektara çıkarılmak isteniyor. Proje kapsamında Şahinli'de elde edilecek cevher, şirketin 1,5 kilometre yanındaki mevcut Lapseki Altın Madeni Projesi alanındaki zenginleştirme tesisine taşınacak ve proses atıkları da aynı proje kapsamındaki katı atık depolama alanına konulacak. Proje ömrü boyunca 8.270.825 ton cevher, 35.901.341 ton pasa olmak üzere toplam 44.172.166 ton kazı yapılacak.