Siyaset Bilimci Doç. Dr. Cangül Örnek: Lider merkezli tartışma Türkiye’ye zarar veriyor

Şerif KARATAŞ
İstanbul

Gerçekleşen milletvekilli seçimlerinin siyasetteki yankısı sürüyor. Siyaset Bilimci Doç. Dr. Cangül Örnek, CHP’de “değişim” tartışmasının lider değiştirme kavgasına dönüştürüldüğü için değer atfetmediğini söyledi. Toplumun, anayasal haklarını kullanarak siyasi alana baskı yapma hakkını tanıyan kanalların tıkandığına dikkat çeken Örnek, “Lider koltuğuna odaklanan bir tartışma çok yanlış ve Türkiye’ye çok zarar veren bir tartışma” dedi.

Mayıs ayında milletvekilliği ve iki turlu cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından, siyasi partilerde tartışmalar sürüyor. Siyaset Bilimci Doç. Dr. Cangül Örnek ile siyasetin sıcak gelişmelerini konuştuk. 

CHP’DE ‘DEĞİŞİM’ TARTIŞMASI LİDER KAVGASI ODAKLI

CHP’de “değişim” adı altında yapılan tartışmaya şekli itibarıyla, bir değer atfetmeyi doğru bulmadığını söyleyen Siyaset Bilimci Doç. Dr. Cangül Örnek, “Bu bir değişim tartışması değil; bu kavramı kullanmaktan vazgeçmek daha doğru olabilir. Çünkü lider değişimi için sürdürülen kavganın CHP’yi yeni bir siyasi rotaya oturtma ya da yeni bir programa kavuşturma gibi bir amacı yok. Türkiye’nin büyük sorunları karşısında partinin nasıl bir yol izleyeceği gibi bir tartışma da yapılmıyor. Yapılan tartışmanın kendisi halkın enerjisini soğuran, umutları kıran, siyasetten soğutan bir içerik ve biçimle sürdürülüyor” ifadelerini kullandı. Tartışılması gerekene dair de Örnek, şöyle konuştu: “Her şeye rağmen direnmeye çalışan bu halkın önündeki en büyük engellerden biri haline gelmiş bu partinin nasıl aşılacağı tartışması olmalı. Özellikle son 10 yıldır CHP halkı bir yere taşımıyor, halk CHP’yi tıpkı bozulmuş bir araba gibi arkadan ittirerek hareket ettirmeye çalışıyor. Bir siyasi partiyi siyasi parti yapan üç alanda birden tıkanmış, hatta çöküntü görüntüsü veren bir partiden bahsediyoruz. Liderlik, örgüt ve siyaset-program. Bu silsilede tartışmanın sondan başa yürütülmesi gerekirdi. Siyaset-program, örgüt ve liderlik. Şimdi biz yürümeyen bir aracın direksiyonuna kim geçecek diye tartışıyoruz. Örgütü örgütlü olmayan, siyaseti ve programı neoliberal merkez sağın ötesine gitmeyen bir partiyi tartışarak Türkiye adına ne başarmış oluyoruz; benim için esas soru bu.”

"AKP YEREL SEÇİMLERE ÖZEL PLANLARLA ÇALIŞACAK"

AKP’nin önümüzdeki dönemde kazanılmak istenen her il ve ilçe için özel planlarla çalışacağını söyleyen Örnek, “Makroekonomide ülkeyi hemen çok büyük bir kemer sıkma sürecine sokabileceklerine pek ihtimal vermiyorum. Muhtemelen bunu bir şok politikası olarak değil, aylara yayan bir şekilde yapacaklar. Dolayısıyla yerel seçimlere çok büyük bir işsizlik dalgasıyla girilmesi gibi bir şey olmayacaktır. En azından benim tahminin bu yönde” dedi. Özellikle büyükşehirlerle ilgili ise Örnek, “O şehirlerin birkaç temel sorununa kendilerince çare olarak sunacakları ayrı ayrı politikalar geliştirmeye çalışacaklardır. Bu çalışmanın ilk etabı, bazı ilçelerin il yapılması olacak gibi gözüküyor. Ondan sonra örneğin İstanbul’da kentsel dönüşüm ve kira sınırlandırması, Ankara’da altyapı gibi her bir büyük şehir için o şehre özel gündemler üzerinde çalışacaklardır. 2019’dan daha hazırlıklı olacaklarını düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

"TOPLUM ANAYASAL HAKLARI KULLANMA YOLLARI KAPANIYOR"

Türkiye’de yurttaşlık kavramının, giderek gerek hukuki gerekse politik olarak yok olduğuna vurgu yapan Örnek, “Bunun pek çok emaresi var. Örneğin devlet ile birey, devlet ile halk arasında kurulan bağın aile üzerinden kurulması, sosyal hakların sosyal yardıma dönüştürülmesi, halk egemenliğinin ve kişinin özgür irade sahibi bir yurttaş olarak kamusal öznelliğinin tarikatlar gibi yapılarca yok edilmesi, yurttaşlık bilinci için çok hayati olan eğitimin dinselleştirilmesi, kadınların iş gücüne katılımının düşmesi gibi. Daha pek çok gelişmeyi sayabiliriz” dedi. Sandık eksenli yapılan tartışmalara ilişkin de Örnek, şunları söyledi: “Belki de hepsini belirleyen bir şekilde, Türkiye’nin basın açıklaması yapılamayan, aykırı fikir beyan etmenin bile kişinin güvenliğini tehdit ettiği, grevin fiilen yasak olduğu, demokratik kitle örgütlerinin zayıflatıldığı bir ülkeye dönüşmesi aktif/katılımcı bir yurttaşlık anlayışına büyük darbe vurdu. Toplum, anayasal haklarını kullanarak siyasi alana baskı yapabiliyorken bugün bu kanallar tamamen kapanmış durumda. Dolayısıyla o kanallar açılmadan sandıkla iktidar değiştirmek önümüzdeki her bir seçimde bir öncekinden çok daha zor olacak. Bu yüzden de lider koltuğuna odaklanan bir tartışma çok yanlış ve Türkiye’ye çok zarar veren bir tartışma.”

Nuray Sancar

CHP değişemezken AKP’nin ‘sürekli karşı devrim’inden manzaralar