Aliağa’da asgari ücreti konuştuğumuz işçiler: Devletin eline kaldık
Yüksek enflasyon karşısında 15-17 bin TL’nin bile yetmeyeceğini belirten işçiler, geçim derdinin artarak devam etmesiyle birlikte umutsuz olarak “Devletin eline kaldık” diyor.
Fotoğraf: Kateryna Babaieva/Pexels
Dilek OMAKLILAR
Eren SARAN
İzmir
Asgari Ücret Tespit Komisyonu bugün son toplantısını gerçekleştirecek. Asgari Ücret Tespit Komisyonunda işçileri temsil edecek Türk-İş masaya bir teklifle dahi gitmezken işçiler, asgari ücrete yapılacak artışı tartıştı. Aliağa’da işçi duraklarında görüştüğümüz işçiler beklentilerinin yine karşılanmayacağını dile getiriyor. Yüksek enflasyon karşısında 15-17 bin TL’nin bile yetmeyeceğini belirten işçiler, geçim derdinin artarak devam etmesiyle birlikte umutsuz olarak “Devletin eline kaldık” diyor.
Aliağa işçi duraklarına doğru ilerlediğimizde durak önlerindeki kahvelere, poğaça-çay ikilisinin hızlıca yapılacağı cafelere yöneliyoruz. Kameraya konuşmak istemeyenler oldukça fazla ancak çok da “siyasete girmeden” ücretini konuşmak isteyen de “Az, çok, yetmiyor, geçim zor” diyerek cevap vermeyi yeğliyor. Kiminin ise seçim sonuçlarıyla birlikte “umutsuzluğu” artmış, “Konuşsak da bir şey değişmez” tepkisi var.
Asgari ücretle ilgili konuşmak istemeyen bir işçi alelacele karnını doyururken hemen yanında oturan ve İzmir Demir Çelik’te çalıştığını öğrendiğimiz işçi kendinden emin, “Konuşuruz” diyor. Asgari ücretin 11 bin TL civarı beklendiğini söylese de yoksulluk sınırını hatırlatarak, “11 bin-15 bin TL nedir ki? Kişi asgari ücret alıyor kurban olmuş kaç para. Nasıl alsın, nasıl geçinsin? Benim evim olduğu için geçinebiliyoruz. Köyde yaşıyoruz, bu yüzden zorlanmıyoruz. Şehirde oturan arkadaşlarım ise geçinemiyor. En az 25 bin TL olması gerekiyor ama çok zor” diyor.
KREDİ KARTLARINA BORÇLANARAK GEÇİM DERDİ
Asgari ücrete ne zaman zam gelse tüketim ürünlerine de zam geldiğini belirten bir inşaat işçisi ise, aklındakileri “Ağzını bozmadan” anlatmak istercesine önce “Bizi bu hallere getirenler…” diyor sonra vazgeçip yevmiye usulü çalıştığını belirterek geçinmenin zor olduğunu söylüyor. Kredi kartlarına borçlanarak geçinmeye çalıştıklarını belirten işçiye bir başka inşaat işçisi eşlik ederek, “Kredi kartına borçlanmadan nasıl geçineceğiz? Açıklanana göre 10-13 bin TL arası olacak asgari ücret” diyor. “Peki bununla geçinilir mi?” diye soruyoruz, “Yok be abla. Şu an bir bekar evlenmeye kalksa 300-400 bin TL para lazım. E bu adamın ailesi var, geçim sıkıntısı var. Zaten bütün gençler bankalara borçlu. Ay sonunu getiremiyoruz. Her şey çok pahalı. Sıkıntı yani” diyor.
Çoğu tanıdığının da yurt dışına gittiğini, orada da inşaatta çalıştığını, buraya döndüklerinde en azından bir ev sahibi olduğunu söylerek şöyle devam ediyor işçi: “Asgari ücret 15 bin TL’den aşağı olmamalı, o da yetmez de zaten 11 bin TL’den yukarı çıkmaz. Devletin kasasında para yok ki.”
"21 YILDIR ASGARİ ÜCRETİN GELDİĞİ SEVİYE BELLİ"
Cadde boyu ilerledikçe konuşmak isteyenlerin sayısı ya azalıyor ya da “tekli cevaplar” çoğalıyor. Bir gemi söküm işçisi asgari ücretten biraz daha üstünde aldığını belirterek “11 bin-15 bin TL arasında verirler” diyor. 9 bin TL ücret alan PETKİM’de çalışan taşeron işçi de “Nasıl geçineceksin ki? Hayat zor, ev kira, çoluk çocuk, okuyan kız var. Zor” diye konuşuyor. Ücretin 20 bin TL’ye yakın olması gerektiğini söyleyen işçi şunu ekliyor: “Vermeyeceğine göre… Devletin eline kaldık. Belirleyenler işçiler değil, ama elimizden gelen bir şey yok. İşçilerden olsun, esnaftan olsun ama olmadığı için devlet kendi yasasını koyuyor. 25 yıla yakın yönetiyorlar işte, asgari ücretin geldiği seviye belli.”
"TELEVİZYONLARDA KONUŞULAN MİKTAR OLUR, O DA YETMEZ"
Son olarak bir lojistik firmasında çalışan işçiyle konuşuyoruz. İşçi 9 bin 700 TL aldığını ve geçinemediğini söyleyerek fazla mesailerle birlikte de 14-15 saat çalıştığını belirtiyor. “Zor olmuyor mu?” diye sorduğumuzda da “Halimden belli olmuyor mu? Zor kalkıyoruz…” diyerek gözlerini gösteriyor. Asgari ücretin 14-15 bin TL olması gerektiğini söyleyen işçi “Ama gelecek olan 11 bin TL’dir. O da imkanı yok geçinmeye yetmez” diyor.
Konuştuğumuz işçilerin çoğunun da yaklaşık 11 bin TL olacağını düşündüğünü aktararak bunun nedenini sorduğumuzda da “Televizyonlarda konuşulan miktar bu, kesin öyle olur. Benim de sadece fazla mesailere yansır bu belki, başka da olmaz. Ama yetmez” ifadelerini kullanıyor.
"İNSANLAR GELECEĞİ GEÇ, HAYAL BİLE KURAMIYOR"
İnşaat işçileriyle geçim derdini, asgari ücreti konuşurken yaklaşan bayramı da soruyoruz: Var mı hazırlık?
İşçi, “Yok be abla. Kurbanlık olmuş kaç para. Bir kurbanlık olmuş 50-60 bin TL, küçük baş zaten 10 bin TL onu bile alamazsın. İnsanlar geleceği geç, hayal bile kuramıyor” diye cevap veriyor.
