Diyarbakır Bağlar'da bayram: Tavuk eti bile yiyemedik, kuru ekmek topluyoruz

Berfin GÜLER
Diyarbakır

Enflasyonun artışıyla giderek derinleşen ekonomik krizle birlikte, Diyarbakır Bağlar Kaynartepe Mahallesi’nde birçok yurttaş, ay sonunu getiremiyor. Bağlar’da yaşayanlar, karton, plastik toplayıp bunları satarak, askıda ekmek ve kuru ekmekleri toplayarak geçinmeye çalışıyorlar. Hal böyle olunca bayram günü de pek bayram gibi geçmiyor. Mahallede buruk bir telaş; bir yanda bakkal önüne kurulu ikinci el, oldukça eski ama uygun fiyatlı kıyafetlere bakanlar bir yanda ise çöp kenarına bırakılmış koltuk tahtalarını kırdıktan sonra yüklenip evine götürenler…  Kaynartepe Mahallesi’nde yurttaşlarla Kurban Bayramı’na nasıl girdiklerini konuştuk.

"BAYRAM ALIŞVERİŞİ DİYE BİR ŞEY KALMADI"

Oldukça küçük bakkalının önüne ikinci el kıyafet koyan Ramazan Ateş ile konuşuyoruz. 15-20-25 TL aralığında, kıyafet ve ayakkabıların mevcut olduğunu söylüyor. Satışlarında çok düşüş olduğunu ve insanların alım gücünün giderek düştüğünü belirten Ateş, bayram alışverişi diye bir şeyin kalmadığını ifade ediyor. Öyle ki ikinci el kıyafet bile satmak zorunda kaldığını insanların artık sadece bunları alabildiğini söylüyor. Ateş mevcut krizin kendilerini çok etkilediğini şöyle açıklıyor: “Bugün daha bir şey satamadım. Bazen sakız bile satamıyorum 5 TL olduğu için. Markete gidiyorum, eskiden 3-4 kilo et alabilirken şimdi sadece 1 kilo tavuk alabiliyorum, o da kırıntı. Eşim pazara gidiyor, 2 poşetle dönüyor eve. Ne yapsın? Fiyatlar ortada, her şeyden en fazla bir kilo alabiliyor. O da 2 gün yetmiyor. Ekmek bile 7.5-8 TL, ona da zam gelir yakında 10 TL olur. Elektrik faturam 700 TL, su faturam 150 TL, telefon faturam 200 TL geldi. Evim kira değil, ona rağmen geçinemiyorum.”

"BAYRAM GELDİ, EVE HİÇBİR ŞEY ALAMADIM"

Bakkaldaki veresiye defteri de son dönemde oldukça kabarmış. Mahalle halkının borçlarını ödeyemediğini söyleyen Ateş, şunları aktardı: “Veresiye defterinde 5 bin-6 bin TL borç var. Herkes borç ile geçinmeye çalışıyor. Halkın elinden bir şey gelmiyor. Dükkandan kazandığım da bana yetmiyor. Bayram geldi, eve hiçbir şey alamadım. Ben kazandığım ile borçlarımı mı ödeyeyim, eve bir şeyler mi almaya çalışayım?​”

"KURBAN KESEN YOK"

Mahallede alışveriş yapmaya çalışan Abdurrahim Karalı ile konuşuyoruz. Karalı asgari ücretle çalıştığını ve 2 engelli çocuğunun olduğunu söylüyor: “Asgari ücretin ne kadar olduğunu biliyorsunuz.  O da sadece elektrik, su, telefon faturasına yetiyor. Ay başından üç gün sonra parasız kalıyorum. Etin kilosu 220 TL. Bayramda kurban kesen yok ki et versin. Özellikle bu mahallede herkes aç. Sadece dağıtılan patates soğanları tüketiyorlar. Ona da patates denmez, kilosu 1 TL’ye bile satılmayacak patatesleri gelip burada yesinler diye dağıtıyorlar. Buradaki çocuklar okul bile okuyamıyorlar. Ya peçete ya su satıp geçinmeye çalışıyorlar, aileleri yoksul olduğu için.”

"CANIMIZDAN BAŞKA KISACAK BİR ŞEY KALMADI"

 Bayram için neler alabildiğini sorduğumuzda ise koca bir ‘hiçbir şey’ cevabını alıyoruz. Karalı, “İnanın bizim artık hayatımızdan, canımızdan başka kısacak bir şeyimiz kalmadı. Bayram için çocuklarımıza bir şey alamadık. Burada yaşıyorsan, gözünü açtın mı çalışmaya başlayacaksın o da karın tokluğuna bile değil” diyor.

"DEĞİL KURBAN ETİ TAVUK BİLE YİYEMEDİK"

Famiye  de bayramı buruk karşılayanlardan. Hiçbir şey alamadığını Kurban Bayramı olduğu halde et bile yiyemeyeceklerini söylüyor: “Bu bayram çarşıya bile inemedim inanır mısınız? Önceleri bayramdan bayrama en azından et yerdik, şimdi tavuk bile yiyemiyoruz. Kuru ekmekleri topluyoruz yemek için. Plastik şişeleri topluyoruz onları satıyoruz ki pazardan bir şeyler alalım, ona bile yetmiyor. Hiç iyi durumda değiliz.”

"KARTON TOPLAYIP SATIYORUZ"

Fatma ise ay sonunu getiremeyenlerden. Böyle olunca da ne bayram telaşı kalıyor ne hazırlığı biz de bayrama böyle girdik diyor. Fatma, “Eşim bazen karton toplamaya gidiyor, oradan kazandığımız ile idare etmeye çalışıyoruz. Önceden pazara gittiğimde 2-3 kilo bir şey alabiliyordum, şimdi her şeyi tane ile alıyorum. Ne yapacağız, böyle nereye kadar devam eder inanın bilmiyorum. Bayram bizde artık böyle geçiyor” diyor.