İdare Gözlem Kurulu’nun tahliye sorusu: HDP’de aday olur musun?

Elazığ F Tipi Kapalı Cezaevi’nde bulunan Fatoş Demirhan’ın tahliyesi, İdare ve Gözlem Kurulu tarafından engelleniyor. Halkların Demokratik Partisi (HDP) bünyesinde yürüttüğü faaliyetleri nedeniyle gözaltına alınıp tutuklanan ve Mûş 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yargılanan Demirhan’a, 27 Temmuz 2018’de 6 yıl 3 ay hapis cezası verildi. Demirhan, verilen cezanın infazını 26 Mart 2023’te tamamladı. Ancak İdare ve Gözlem Kurulu, herhangi bir gerekçe sunmadan Demirhan’ın tahliyesini engelledi.

“HDP’DE ADAY OLUR MUSUN?​”

Kurulun kararını infaz savcılığına taşıyan Demirhan, buradan olumlu herhangi bir dönüş alamayınca İnfaz Hakimliği’ne itiraz başvurusunda bulundu. Hakimlik, 3 ay sonra itirazı haklı buldu ve Demirhan’ın tahliye edilmesi gerektiğini kaydetti. Ancak tekrar toplanan kurul, Demirhan’a, “Çıktığında HDP yanına gelip, ‘sen bizim için bedel ödedin, biz seni bir yerlerde aday göstersek’ derlerse, kabul eder misin?​” ve “Pişman mısın?​” şeklinde sorular yöneltti.

TAHLİYESİ ENGELLENDİ

Kararını veren kurul, Demirhan’ın tahliyesini, “’PKK bir terör örgüdür’ söyleminden uzak durması, hiç tanımamış gibi davranması, suçun inkar yoluna gitmesi, pişmanlık duymaması” gerekçeleriyle 6 ay erteledi. Kurul, Demirhan’ın tahliyesinin 4 Ekim’de tekrar gözden geçirilmesine karar verdi.

YANITLANMASI GEREKEN SORULAR

Bunun yanı sıra Demirhan’ın tahliyesinin engellenmesine dair Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) Diyarbakır Milletvekili Serhat Eren, Meclis Başkanlığı’na soru önergesi sundu. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un yanıtlaması talebiyle sunulan önergede, tahliye olması gereken 217 tutuklunun tahliyesinin benzer gerekçelerle engellendiği bilgisine yer verildi.

 Önergede, Adalet Bakanlığı’nın yanıtlaması istemi ile şu sorulara yer verildi:

• Hapishanede kaldığı süre boyunca hiçbir disiplin cezası olmamasına rağmen hükümlüler hakkında iyi halli olmadığına karar verilirken hangi kriterler dikkate alınmaktadır?
• Anayasa’nın 38., Türk Ceza Kanunu’nun 7. maddesi gereği koşullu salıverme hususunda lehe kanun ilkesi geçerli olmasına rağmen İnfaz Kanunu’nun koşullu salıvermeyi düzenleyen 89. maddesinde, 14/4/2020 tarihli 7242 sayılı Kanun’un 36. maddesiyle yapılan değişiklik, hangi hukuki ilkelere dayanılarak bütün hükümlülere uygulanmaktadır?
• İdare ve gözlem kurullarının hemen hemen tamamının siyasi hükümlülere iyi hal raporu vermemesinin arkasında Bakanlığınız tarafından alınmış merkezi bir karar mı bulunmaktadır?
• 1 Ocak 2021 tarihinden beri hapishanelerde iyi halli olmadığı gerekçesiyle koşullu salıverilmeyen kaç hükümlü bulunmaktadır? Bu hükümlülerden kaç tanesi adli kaç tanesi siyasi hükümlüdür?
• İnfaz Kanunu’nun 24. maddesi, İnfaz Yönetmeliği’nin 57. maddesine göre hükümlülerin gruplandırılma şartları belli iken ve aynı Yönetmeliğin 28/1-c maddesine göre kurumlarda kalmakta olan hükümlüleri gruplandırmak idare ve gözlem kurulunun görev ve yetkisinde iken ‘hükümlünün barındığı koğuşun taraflı koğuş olması’ gibi bir gerekçenin hukuki dayanağı nedir?
• İdare ve gözlem kurulunun hükümlüye yönelttiği sorular, Anayasa’nın 25. maddesinde düzenlenen ‘Her ne sebep ve amaçla olursa olsun kimse, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; düşünce kanaatleri sebebiyle kınanamaz ve suçlanamaz’ hükmüne aykırı olması sebebiyle kurulun bu tip sorular yöneltmesinin önüne geçmek için yaptığınız bir çalışma var mıdır?
• İdari bir organ olan idare ve gözlem kurulu, ‘suçu inkar etmesi, pişman olmaması’ gibi yargısal tutum içeren bir gerekçeyi Bakanlığınızın hangi biriminden aldığı yetkiyle öne sürmektedir?
• Anayasa’nın 10. maddesine göre herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşit olmasına rağmen siyasi görüşleri nedeniyle koşullu salıverilmeleri engellenen hükümlüleri ayrımcılığa maruz bırakan idare ve gözlem kurulları hakkında bir soruşturma açılmış mıdır? Açılmadıysa sebebi nedir?​” (Ankara/MA)