NATO bildirisinde hedef Rusya, Çin ve İran; plan ise daha çok silahlanma
Vilnius'ta gerçekleştirilen NATO zirvesinin bildirisinde Rusya, Çin ve İran hedef alındı, silahlanmanın artacağı vurgulandı.
Fotoğraf: Murat Kula/AA
Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta gerçekleştirilen NATO zirvesinin bildirisi yayımlandı.
NATO'nun açık kapı politikasına işaret edilen bildiride, "İsveç'i ittifakın tam üyesi olarak karşılamayı dört gözle bekliyoruz. Bu kapsamda NATO Genel Sekreteri, Türkiye Cumhurbaşkanı ve İsveç Başbakanı arasında varılan anlaşmayı memnuniyetle karşılıyoruz" ifadelerine yer verildi.
Finlandiya'nın ittifakın en yeni üyesi olarak memnuniyetle karşılandığı söyleyenerek "Her ulusun kendi güvenlik düzenlemelerini seçme hakkı vardır" denildi.
Bildiride, "terörizmin tüm şekil ve tezahürleriyle mücadele edilmesinin ortak savunma için elzem olduğu" söylendi.
UKRAYNA'NIN ÜYELİĞİ İÇİN ZAMAN ÇİZELGESİ YOK
"Ukrayna'nın geleceği NATO'dadır" ifadesine yer verilen bildiride, süreç için herhangi bir zaman çizelgesi ise sunulmadı.
Ukrayna'nın yerine getirmesi gereken koşulların da belirtilmediği bildiride, "Müttefikler hemfikir olduğunda ve koşullar yerine getirildiğinde Ukrayna'yı ittifaka katılmaya davet edeceğiz" denildi.
Bildiride "Uluslarını, topraklarını ve ortak değerlerimizi kahramanca savunan Ukrayna hükümeti ve halkıyla sarsılmaz dayanışmamızı bir kez daha teyit ediyoruz" ifadesiyle Kiev'e diplomatik destek verildi.
Ukrayna'nın NATO ile daha fazla bütünleşmesini desteklemek için genişletilmiş bir destek paketi üzerinde anlaşıldığı kaydedildi ve "NATO-Ukrayna Konseyi"nin kurulmasına karar verildiği aktarıldı.
RUSYA TEHDİT AMA NATO DEĞİLMİŞ
Bildiride Moskova'ya yönelik ise "Rusya Federasyonu, müttefiklerin güvenliğine ve Avrupa-Atlantik bölgesindeki barış ve istikrara yönelik en önemli ve doğrudan tehdittir" cümlesi yer aldı.
Bildiride ittifakın Rusya ile karşı karşıya gelme niyetinde olmadığı öne sürülerek, "NATO, Rusya'ya karşı bir tehdit oluşturmuyor. Saldırgan tutumları karşısında Rusya'yı bir partner olarak göremiyoruz" ifadeleri kullanıldı.
Rusya’nın Kırım dahil olmak üzere ilhaklarının tanınmayacağı ve Rusya’nın savaş suçları için hesap sorulacağı vurgulanan bildiride, Rusya’ya savaşı derhal sonlandırma ve kuvvetlerini Ukrayna’dan çekme çağrısı yapıldı.
İttifakın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin barış formülünü desteklediği aktarılan bildiride, Ukrayna’ya askeri ve siyasi desteğin süreceği metnin birçok bölümünde tekrarlandı.
Rusya'nın Belarus topraklarına nükleer silah ve nükleer kapasiteye sahip sistemler konuşlandırma niyetinin kınandığı bildiride, "Rusya'nın sorumsuz nükleer söylemlerini ve zorlayıcı nükleer sinyallerini kınıyoruz" denildi.
Bildiride Moldova'nın toprak bütünlüğüne de destek verildi ve Rusya, Transdinyester'deki güçlerini çekmeye çağrıldı.
Bildiride, "Rusya'nın hibrit eylemlerine karşı koymak için elimizdeki araçları geliştiriyoruz ve ittifak ile müttefiklerin hibrit saldırılara karşı caydırmaya ve savunmaya hazır olmasını sağlayacağız" ifadeleri kullanıldı.
MONTRÖ VURGUSU
NATO bildirisinde Karadeniz’de güvenlik, emniyet, istikrar ve seyrüsefer özgürlüğünü sürdürmeyi amaçlayan bölgesel çabalara Montrö Boğazlar Sözleşmesi yoluyla verilen desteğin altı çizildi.
Bildiride, Karadeniz’de gelişmelerin takip edileceği, durumsal farkındalığın artırılacağı vurgulandı.
Öte yandan "riski minimize etmek, gerginliği azaltmak ve şeffaflığı artırmak için" Moskova'yla iletişim kanallarının açık tutulacağı bildirildi.
"ÇİN'İN POLİTİKALARI NATO'NUN ÇIKARLARINA ZORLUK OLUŞTURUYOR"
Bildiride Çin'e yönelik değerlendirmeler de yapılarak, Çin'in iddialı ve cebri politikalarının NATO'nun çıkarlarına, güvenliğine ve değerlerine karşı zorluk oluşturduğu öne sürüldü.
"Çin ile karşılıklı şeffaflığı da içerecek şekilde yapıcı çalışmaya açık olmayı sürdüreceğiz" ifadelerinin kullanıldığı bildiride, Çin'e üç paragrafta yer verildi.
Rusya ile Çin arasındaki stratejik ortaklığın derinleşmesine dikkat çekilen bildiride, Çin’e Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi olarak Rusya’nın savaşını kınama çağrısı yapıldı, Çin’in Rusya’ya silah desteği vermemesi istendi.
SİLAH TEKELLERİNİ MUTLU EDECEK AÇIKLAMALAR
Bildiride, Galler'de 2014'te düzenlenen zirveden bu yana müttefiklerin savunma harcamalarını artırdığına işaret edildi.
Milli gelirin yüzde 2'sini savunma harcamalarına ayırma taahhütlerine değinilen bildiride, "Teknolojik üstünlüğümüzü korumamız ve yenilikçi teknolojilerin entegrasyonu yoluyla güçlerimizi ve yeteneklerimizi modernize etmeye ve reform yapmaya devam etmemiz gerekiyor" değerlendirmesi yapıldı.
"Müttefiklerin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne yönelik bir saldırı olasılığını göz ardı edemeyiz" görüşüne yer verilen bildiride, "her yönden gelen tüm tehdide karşı" NATO'nun toplu savunmasının güçlendirildiği kaydedildi.
Bildiride, "NATO, nükleer caydırıcı misyonun güvenilirliği, etkinliği, emniyetini ve güvenliğini sağlamak için gereken tüm adımları atacaktır" ifadeleri kullanıldı.
Bildiride, bu kapsamda nükleer kapasitenin modernizasyonunun süreceğine, nükleer kuvvetlerin esnekliğini ve uyarlanabilirliğini artırmak için planlarda güncellemelerin devam edeceğine işaret edildi.
NATO Balistik Füze Savunması'nın (NATO BMD) da Romanya, Türkiye, İspanya, Polonya ve ABD gibi ülkelerin katkılarıyla yürütüldüğü kaydedildi.
İRAN'A "RUSYA'YA DESTEĞİ KES" ÇAĞRISI
Bildiride, "İran'ın asla nükleer silah geliştirmemesi konusundaki kararlılık" yinelendi.
İran'ın Rusya'ya Ukrayna savaşında verdiği desteğin Avrupa-Atlantik güvenliğine de etki ettiği öne sürülen bildiride, NATO, İran'ı Rusya'ya askeri yardımda bulunmamaya çağırdı.
Bildiri, 2024 yılındaki zirvenin NATO'nun kuruluşunun 75. yılında Washington'da, 2025 yılında ise Hollanda'da yapılacağı bilgisiyle sona erdi. (DIŞ HABERLER)
