Nemrut Körfezinde antik limanda planlanan yapılaşmaya mahkeme engeli

Özer AKDEMİR

İzmir Aliağa ilçesindeki Kyme Antik kentinin de bulunduğu Nemrut Körfezinde yapılması planlanan Liman Tevsil projesine verilen ÇED olumlu kararı mahkemece iptal edildi. İzmir 6. İdare Mahkemesi dava sürecinde yapılan bilirkişi keşfi raporunu kararına dayanak yaptı.

"ARKEOLOJİK TABAKALAR HIZLA YOK OLACAK"

Hayrettin Yıldırım adlı yurttaş tarafından Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca 2020 yılında verilen ÇED olumlu kararına karşı açılan davada proje alanının 3. derece arkeolojik sit alanında olduğu, projenin tamamlanmasıyla arkeolojik tabakaların büyük bir hızla yok olacağı, proje sona erdiğinde büyük tonajlı konteyner gemilerinin antik limanın bitişiğindeki Nemport İskelesine yanaşacak olmasının tahribata yol açacağı, ÇED raporunda proje alanında yapılacak faaliyetlerden dolayı flora ve faunanın nasıl etkileneceği, deniz ekosistemi üzerindeki etkilerinin detaylı bir şeklide incelenmediği gibi gerekçeler ileri sürülüyordu.

BİLİRKİŞİ PROJEYİ SAKINCALI BULDU

Mahkemenin bölgede yaptırdığı bilirkişi incelemesinde de bu iddiaları destekler bir rapor ortaya çıkmış, rapora bakanlığın ve şirketin itirazları ise mahkeme tarafından reddedilmişti. Bilirkişi raporunun hükme esas alınabilecek olduğuna karar veren ve itirazları reddeden mahkeme oy birliği ile verdiği kararla projenin ÇED olumlu raporunu iptal etti. Mahkeme heyeti kararını şu gerekçelere dayandırdı:

MAHKEME KARARININ GEREKÇELERİNDEN BAZILARI:

• ÇED raporunda proje alanın 3. derece arkeolojik sit alanı içindeki konumu ve Kyme Antik Kenti ve antik limana yakınlığının dikkate alınarak kültürel miras değerlerine olası etkisinin yeterli düzeyde değerlendirilmediği, tarihi, kültürel ve arkeolojik varlıklara ilişkin kültürel değerlerin korunması açısından yeterli düzeyde önlemin getirilmediği,
• Proje alanında ve yakınında bulunan arkeolojik alanlara, yapılara ve bu yapıların kalıntılarına projenin etkisinin yeterince değerlendirilmediği ve proje alanının yakın çevresinde bulunan arkeolojik kalıntıların nasıl korunacağına dair yeterince açıklama yapılmamış olduğu,
• Projenin körfez ekosistemi ve fauna üzerinde olumsuz etkiler yaparak, hayvanların üreme alanlarının daralmasına veya kaybolmasına ve popülasyon yoğunluklarının azalmasına neden olabileceği, ekosistem ve ekosistem işlevlerinin bozulmasına neden olabileceği, bölgedeki dolgu, dip taraması ve iskele ayaklarının yerleştirilmesi sırasında deniz suyunun bulanmasının, bölgede yaşayan canlıların dağılımlarımı olumsuz etkileyeceği, nesli tehlike altındaki türlerin varlığını tehdit edecek olduğu, bu durumun körfezin biyolojik çeşitliliğine etkiler yapıp yapmayacağının nihai ÇED raporunda değerlendirilmediği...