Kamu emekçilerinin yüzde 90’ı ay sonunu zar zor getiriyor

Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu, ağustosta başlayacak toplu iş sözleşmesi öncesi kamu emekçileri arasında bir anket düzenledi. Ankete göre kamu emekçilerinin yüzde 90’ı ay sonunu zorlukla getiriyor.

İnternet üzerinden 10 Haziran 2023-3 Temmuz 2023 tarihleri arasında çevrim içi olarak uygulanan anketle kamu emekçilerinin şimdiye kadar gerçekleşen toplu sözleşmelere dair görüşleri, ekonomik durumları, mevcut yetkili sendikaya yaklaşımları, sendikal haklara bakışları, 2023 TİS beklentileri ile TİS sürecinde nasıl bir eylem programının etkili olacağına ilişkin fikirleri ortaya çıkartılmaya çalışıldı.

NET MAAŞ TALEBİ 45 BİN TL

Anket sonuçlarına göre:

- Ankete katılan kamu emekçilerinin dört kişilik bir ailenin asgari koşullarda geçinebilmesi için gerekli gördükleri aylık net maaş yaklaşık 45 bin TL.

- Katılımcıların yüzde 90’ı aşan bir bölümü ay sonunu zorlukla veya büyük zorlukla getirebildiklerini ifade etti. Özellikle genç kamu emekçilerinin yaşadığı geçim zorluğu daha da belirgin.

- Kamu emekçileri yüksek enflasyon dönemi olarak geçen son birkaç yılda başta tatil, dışarıda yemek, sinema, tiyatro ve giyim olmak üzere pek çok harcama kaleminden ciddi bir kesinti yaptı.

- Kamu emekçilerinin yüzde 97’si TÜİK’i güvenilir, şeffaf ve tutarlı bulmadıklarını ifade ediyor.

- Katılımcı kamu emekçilerinin yüzde 99’u bütçeden kendilerine ayrılan payı yetersiz buluyor.

"ETKİLİ BİR MÜCADELE VERİLMİYOR"

-Yüzde 86’sı yetkili sendikanın toplu sözleşme masasında kendilerini temsil etmediğini düşünüyor.

- Yüzde 86’sı şimdiye dek yapılan toplu sözleşmelerin gerçek kazanımlar sağlamadığı fikrinde.

- Kamu emekçileri toplu sözleşme masasında beklentilerinin karşılanmamasının nedeni olarak öncelikle yetkili sendikanın yetersizliğini görüyor.

- Yüzde 54’ü toplu sözleşme sürecinde etkili bir mücadele verilmediğini düşünüyor. Yetkili olmayan konfederasyonların daha etkili olduğunu düşünenler yüzde 26 düzeyinde. Aynı zamanda kamu emekçilerinin ve kamuoyunun yeterli ilgiyi göstermemesine de dikkat çekiliyor.

BEKLENTİ ENFLASYONA EZİLMEYECEK MAAŞ

- Bu yıl 1 Ağustos’ta görüşmelerine başlanacak olan TİS görüşmelerinden en büyük beklenti enflasyon baskısını ve geçim sıkıntısını azaltacak yüksek bir maaş artışı. Ücret adaleti, grevli gerçek bir toplu sözleşme düzeni de öncelikli beklentiler arasında.

- Öncelikli TİS talepleri kamu istihdamında liyakatin sağlanması, mülakatın kaldırılması, ek ödemelerin emekliliğe yansıtılması, ücret ve statü farklarının giderilmesi.

- Katılımcılar TİS sürecinde gerekirse fiili iş bırakma da dahil kapsamlı eylemler yapılmasını, ayrıca kamuoyuna yönelik açıklama, demeç ve lobi faaliyetleri beklemekte.

TİS VE GREV HAKKI ÇOK ÖNEMLİ

- Kamu emekçilerinin önemli bir bölümü kamu otoritelerinin, amirlerin sendikal tercihlere müdahale ettiğini düşünüyor; büyük bölümü ise kamu emekçilerinin kendi çıkarlarını düşünerek iktidara yakın sendikalara üye olma yoluna gittiklerini belirtiyor.

- Kamu emekçileri TİS ve grev hakkını çok önemli görüyor, çok büyük bölümü grev hakkının tanınmasının hukukun gereği olduğunu, bunun hakları geliştirmek için de gerekli olduğunu ifade ediyor.

- Katılımcılar toplu sözleşme ikramiyesini yalnızca hizmet kolunda yüzde 2 barajını geçen sendika üyelerinin alması yönündeki düzenlemeyi ezici bir çoğunlukla olumsuz bulduklarını belirtiyor.

- Önemli bir bölümü seçim sonrası iktidarın uluslararası ve ulusal sermayenin çıkarları doğrultusunda emeğin haklarını zayıflatan politikalar izleyeceğini düşünüyor. Daha otoriter bir yaklaşım bekleyen katılımcılar aynı zamanda kadın istihdamının da gerileyeceğini düşünüyor.

- Kamu emekçilerinin önemli bölümü yeni dönemde de iktidara yakın sendikalar lehine uygulamaların devam edeceğini bekliyor ve sendikal özgürlüklerin de ancak mücadeleyle gelişeceğini ifade ediyor.

"KADINLARLA İLGİLİ TALEPLER YETERSİZ"

- Ankete katılan kadın kamu emekçileri doğum izinlerinin artırılması, kadınlara yönelik ayrımcı uygulamaların kaldırılması gibi talepleri öne çıkıyor.

- Kadın kamu emekçileri taleplerinin TİS sürecinde gündeme getirilmediği ya da çok yetersiz biçimde getirildiğini düşünüyor.

- Katılımcı kadınlara göre TİS sürecinde taleplerinin etkili gündeme getirilmemesinin başlıca nedeni sendikaların toplumsal cinsiyet bakışına sahip olmaması ve sendikalardaki kadın örgütlülüğünün yetersizliği, kadın yöneticilerin azlığıdır.

(İŞÇİ SENDİKA SERVİSİ)