Çürüyecek borulara milyon dolarlık yatırım!

Hilal TOK

İstanbul

Karadeniz doğal gazı için yapılan faz 2 projesinin; yapımı 6 yılı bulacak kuyularına henüz başlanmamışken 46 bin ton boru tedarik edildi. Enerji Uzmanı Ali Arif Aktürk, “Daha 30 kuyu kazılması gerekiyor bu proje için, borular stok sahasında çürüyecek” uyarısı yaptı.

2020 yılında keşfedilen ve toplam büyüklüğü 710 milyar metreküp olduğu tahmin edilen Karadeniz doğal gazının çıkarılması sürecinin fazlar halinde ilerleyeceği belirtilmişti. Faz-1’de 10 milyon metreküpe, Faz-2’de 40 milyon metreküpe, Faz-3’te ise 60 milyon metreküpe ulaşması hedeflenen projede Faz-2 kapsamında planlanan 26 kuyunun 10’u 2025’te, kalan 16 kuyu 2028’de faaliyete geçecekti. Ancak Faz 1 projesi tamamlanmadan ve Faz 2 projesi için daha kuyular açılmadan 46 bin tonluk boru tedariğinin siparişi verildi.

TENARİS, 46 BİN TON BORU TEMİN EDECEK

Merkezi Lüksemburg’da bulunan çelik boru üreticisi Tenaris ile anlaşan Türkiye, Karadeniz’de doğal gaz projesi için ürün tedarik etmek üzere sözleşme imzaladı. Tenaris, sözleşmeye göre Ereğli’den yaklaşık 175 kilometre açıkta yer alan Sakarya doğal gaz sahası gelişiminin Faz II-A aşaması için boru ve hizmet tedarik edileceğini açıkladı. Tenaris Hat Borusu ve İşlemden Sorumlu Başkan Yardımcısı Andrea Previtali, “Tenaris, projenin ilk aşaması için 65 bin tonluk boru ve hizmet teslimatını başarıyla yönetti. Projenin ilk aşamasındaki olumlu deneyim sayesinde, Tenaris bir sonraki aşama için yeniden sözleşme imzaladı. Hat borusu projesinin bu ikinci aşaması için Tenaris, 46 bin ton boru tedarik edecek” dedi.

FAZ 2 PROJESİ İÇİN 4 ŞİRKETE 750 MİLYONLUK YATIRIM

Ayrıca Offshare Energy’nin haberine göre Türkiye, Faz 2 projesi için 4 şirketle anlaştı. Sözleşme, Subsea 7 ve onun Subsea Integration Alliance’daki ortağı OneSubsea ile SLB ve Saipem’i içeren bir konsorsiyuma verildi. Subsea 7; mühendislik, tedarik, inşaat ve kurulumu kapsayan bu ihalede gelirin 750 milyon doların üzerinde olduğunu açıkladı.

‘BORULARI ÇÜRÜTMEK İÇİN SİPARİŞ VERİYORUZ’

Enerji Uzmanı Ali Akif Aktürk, Karadeniz Sakarya sahasında daha Faz 1 projesinin bitmediği, testlerin ve devreye alma işlemlerinin yapılmadığı, henüz üretimin başlamadığı durumda Faz 2 projesi için 46 bin ton çelik boru tedarik edilmesinin tehlikeli boyutuna dikkat çekti: “Faz 2’de 30 ilave kuyu kazılacak, sırf bunun süresi nereden bakarsanız geminin bakım onarım vs. ekleyin 6-7 yıl. Faz 2’nin temini 2028’den sonra başlayacak. Ülke ödemeler dengesi krizi eşiğinde iken boru siparişini stok sahasında boruları çürütmek için şimdiden veriyoruz”

Evrensel’e konuşan Enerji Uzmanı Aktürk, “Faz 2’ye devam edilecek mi, edilecekse taa Fatih Dönmez döneminde 30 kuyunun daha ilave kazılacağı söylenmişti. Bu en az 6-7 yıl demek. Hadi 30 kuyuyu tamamlanmasını beklemeyin ama 10-15 kuyu kazıldıktan sonra denizde yatırım yapılır. Bu çok erken bir karar. Türkiye ödemeler dengesi krizi eşiğinde, bu kadar boru sipariş verip de stok sahasında çürütmenin alemi yok. İlk faz için 3.2 milyar dolara anlaşılmıştı. Projenin toplam maliyeti 10 milyar doları geçer. Ödemeler dengesi krizine gidiyoruz. Sonbaharda böyle bir döneme girersek acil ödemeleri bile yapamaz hale geleceğiz. Böyle bir durum Türkiye’nin gündemindeyken böyle bir yatırımın şimdiden yapılması doğru değil. Hele bir ilk fazı devreye sok; üretim gerçekten günlük 10 milyon metreküpe ulaşacak mı ulaşamayacak mı, önce bir onu gör. Sonra yatırım yap…” dedi.