Depremin üzerinden 6 ay geçti: Hâlâ yokluk

Berfin GÜLER
MALATYA

Maraş merkezli depremin üzerinden 6 ay geçmesine rağmen, yıkımın en fazla yaşandığı illerden Malatya ve Adıyaman’da sorunlar çözülmüş değil. Her iki şehirde de barınma en temel sorun olarak devam ederken, hijyene, sağlığa ve gıdaya erişim oldukça zor. Malatya’da bir araya geldiğimiz depremzedelerden Fatma ile yapıyoruz ilk sohbeti. Fatma organize sanayi bölgesindeki bir tekstil firmasında çalışırken OHAL sonrası işten çıkarılan işçilerden. 

‘SUYU DEĞİL İÇMEK, ÇAMAŞIR BİLE YIKAYAMIYORUZ’

Deprem sonrası durumu soruyoruz, “6 ay geçmiş depremin üzerinden sular hâlâ düzelmedi. Depremden önce musluk sularını içebiliyorduk. Şimdi içmeyi geçin, çamaşır yıkamak bile zor. Konut sorunu da hiçbir şekilde çözülmedi. Hâlâ yurtlarda ve çadırlarda kalanlar var. Eve çıkmak da oldukça zor, kiralar iki katına çıktı çünkü. Depremden önce benim oturduğum binada kiralar 5 bin lira iken şimdi 10 bin lira. Depozitoyu ise dolar üzerinden istiyor ev sahipleri. Yıkımlar çok düzensiz, yerinde ayrıştırma yapılan yerler var yapılmaması gerekirken. Yıkım esnasında ciddi derecede toza maruz kalıyoruz, camı bile açamıyoruz. Evden dışarı maskesiz çıkamıyorum” dedi.

ADIYAMAN’DA DA SORUNLAR AYNI

Adıyaman’a doğru yola çıkıyoruz. Şehir merkezine vardığımızda, şehir merkezi hareketliliği ile karşılaşamıyoruz. Sokaklar oldukça sakin 6 ay geçmesine rağmen hala yıkımlar devam etmekte. Yıkımlar olduğu esnada şehri bir toz bulutu kaplıyor. Dükkanların çoğu yıkıldığı için güneşin en etkili olduğu saatlerde su alacak market bile bulmak oldukça güç. 

‘21 METRE KARE KONTEYNERDE NE OLSUN?​’

Adıyaman’da yaşana sorunlar, Malatya’da yaşanan sorunlardan farklı değil. Kurulan konteyner kentlerde konteynerler klimasız olduğu için, kalmakta fazlası ile zorlanan  Sultan ile sohbet ediyoruz: “21 metre kare abla ne olsun? 2 çocuk, eşim. ben kalıyoruz. Kızım depremden dolayı sınava çalışamadı şimdi bir daha hazırlanmaya çalışıyor ama sadece akşamları ders çalışabiliyor. Hava çok sıcak, dışarıda durulmuyor konteynerde nasıl durulsun? Sabah erkenden gölge bir alanda oturmaya çalışıyoruz” diyerek sitem ediyor.

‘YEMEK DAĞITIMI DURDU, MASRAFLARA YETİŞEMİYORUZ’

Yemek dağıtımı da durdurulduğu için masraflarının arttığını söyleyen Sultan, “Yemek ya da yardım gelmediği için masraflarımız çok arttı. Eşim asgari ücretle çalışıyor, çocuklarımın masrafları yeme içme derken borçları bile ödeyemiyoruz, ay sonunu zorla getiriyoruz” diyor.

‘İKİ GÖZ EVİM YIKILMADIĞI İÇİN ŞANSLIYIM’

Cemevinde sohbet ettiğimiz Tülay Öztürk 43 yaşında. 2 çocuğu var. İkisi de üniversite öğrencisi. Depremde ailesinden birçok insanı kaybetmiş. Erdoğan’ın deprem bölgelerine yatırım vaadini soruduğumuzda “Ne yatırımı? 6 ay geçti, hâlâ bir şey değişmedi. Çözülen hiçbir şey yok. Her şey kötüye gidiyor iyice. Depremden önce de burası gelişmiş bir il değildi deprem daha da kötü hale getirdi. Herkesin evi yıkıldı. Kalan evlerin de kirası uçmuş durumda. Kimseye kiraya çıkamıyor. Benim sadece iki göz evim var, yıkılmadığı için seviniyorum. Başka da bir şeyim yok. İmkanı olan başka şehre gitti, bizim gibi imkanı parası olmayan da kaldı burada. Ne yaparız nasıl geçineceğiz bilmiyorum ”diyor

‘İHTİYAÇLARIMI AĞIR HASARLI EVİMDE KARŞILIYORUM”

Ağır hasarlı evinde ihtiyaçlarını gideren Medine Toprak ise “Eve her girdiğimde korkudan ölüyorum sanki. Elim ayağım titriyor, yıkılacak diye. Ama başka seçeneğim de yok. Bir tane çadırım var, gece gidip orada kalıyoruz ama gün içinde mecburen yemek, çamaşır, bulaşık gibi ihtiyaçlarımız için eve girmek zorunda kalıyoruz. Eşim kalp krizi geçirdi hastanede yatıyor şu an. Bize bir konteyner versinler, gidecek başka yerimiz yok” diyor.

‘GÖĞUS HASTALIKLARI NEDENİYLE BAŞVURU SAYISINDA ARTIŞ VAR’

Ağır hasarlı evlerin yıkımı sırasında önlem alınmadığı için ciddi bir asbest tehlikesi ile karşı karşıya olduklarını söyleyen Adıyaman Ses Şube Başkanı İbrahim Aydın, “Adıyaman’da sadece 1 tane devlet hastanesi var ve ihtiyacı karşılamaya yetmiyor. Molozlar da şehir merkezine 5 km mesafede bulunan dere kenarına döküldüğü için göğüs hastalıkları nedeniyle başvuran hasta sayısında artış gözlemliyoruz. Sular sürekli kesildiği için, hijyen problemleri de mevcut” dedi.

YIKILACAK OKULLARIN ÖĞRENCİLERİ NEREDE EĞİTİM ALACAK, HALA BELLİ DEĞİL

Depremin üzerinden 6 ay geçmesine rağmen onlarca okulun ağır hasarlı olduğunu belirten Malatya  Eğitim Sen Şube Sekreteri Hüseyin İspir şunları söyledi: “Deprem dönemi müfredat tam anlamıyla işlenemedi. 89 okulun ağır hasarlı olduğunu biliyoruz. Fakat hâlâ yıkımlar tamamlanıp okulların yapımına başlanmadı. Ayrıca Malatya’ya yeni öğretim döneminde gelecek olan öğretmenlerin barınma problemi olacak. 12 Eylül’de yeni eğitim öğretim dönemi başlayacak ama yıkılacak okulların öğrencileri nerede eğitim alacak buna dair de bir bilgi yok”.

SORUNLAR DAĞ GİBİ

Alperen DEMİR
Hatay

Depremin üzerinden 6 ay geçmesine rağmen Hatay’ın Defne ilçesine bağlı Harbiye mahallesinde sorunların başında barınma geliyor. AFAD Harbiye Mahallesi sakinlerini Orhanlı’da kurulacak konteyner kentlere yerleştirmek istiyor. Orhanlı’nın bahçelerine, tarlalarına çok uzak olduğunu belirten çadır kent sakinleri, toprağımızdan uzak bir yere gitmek istemiyorlar. Harbiyelilerin tek sorunu barınma değil, 6 ay geçmesine rağmen ne sağlıklı bir yemek, ne de içme suyu sağlanmış. Darmaşta Mahallesi’nde aylardır kesik olan su sorunu için belediye önünde toplanan mahalleliye, HATSU yetkilileri kısa süreli verilecek suyu depolamaları önerdi. Sağlık hizmetlerine de ulaşamadıklarını söyleyen mahalleli, “Seçimlerden hemen önce hızlı bir şekilde açılan Defne hastanesi geçtiğimiz günlerde yağmurun etkisiyle defalarca sular altında kaldı. Tahlil bile yapılamıyor. Yetkililerin çözüm önerileri ise hasta depremzedeleri yıkımın az olduğu ilçelerdeki hastanelere yönlendirmek” diyerek şikayetlerini dile getirdi.

Emek Partisi Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca’nın bölgeyi ziyaretini değerlendiren depremzedeler, seçimlerden sonra ilk defa bir milletvekilinin deprem bölgesine gelmesinin umut verici olduğunu belirtti.