Forum nedir ve nasıl örgütlenir?

Gözde TOPUZ

ODTÜ

En son ne zaman bir karar verdiniz? Sabah uyanınca ne giyeceğiniz, bugün neler yapacağınız veya bu dergiyi elinize alıp okumak; bunlar son verdiğiniz kararlardı muhtemelen. Peki, yaşamımızı şekillendirdiğimiz kararları biraz genişletelim. Okulunuzdaki kantin fiyatlarına gelecek zamlar hakkında bir söz hakkınız olmuş muydu? Yemekhanenizdeki yemeklerin niteliğini veya fiyatlarını belirleyebildiniz mi hiç? Hangi dersleri, nasıl bir müfredat ile işleyeceğiniz size soruldu mu? Mezuniyetinizde hangi pankartların yer alacağına, hangi videoların izleneceğine, hangi müziklerin çalacağına hiç karar verdiniz mi?

Abartmaya mı başladık? Nasıl olur da zamlara, derslerimize, binlerce kişinin katıldığı gösterilere biz karar verelim? Bu soruyu birazdan cevaplayalım.

BİR DEMOKRASİ HAYALİ

Belki bu kadar kararlardan bahsedince aklınıza bir kavram gelmiştir: Demokrasi. Demokrasi denince akla gelen ilk tanım “kişinin kendi kendini yönetmesi” oluyor. Yani bir kişinin kendi yaşamı hakkındaki kararlarda belirleyici bir rol oynaması; bu kararları, öznesi olarak kendisinin vermesi. Ancak yukarıdaki sorulara verdiğimiz cevaplara bakarsak bugün gerçek anlamıyla bu kararlarda etkin olduğumuzu söyleyemeyiz. Türkiye’deki gençler olarak yıllardır bir hayalin içerisinde yaşıyor gibiyiz, bir demokrasi hayalinin. Bu öyle bir hayal ki 3-4 senede bir sandık başına gidip bir oy kullanmak demokrasi olmuş. Öyle bir hayal ki kendi hayatımız hakkında verdiğimiz kararlar bu anlayışla kısıtlı. Öyle bir hayal ki çok fazla genç başka bir anlayışın, başka bir dünyanın mümkün olduğunu unutmak zorunda kalmış.

Şimdi cevap bekleyen sorumuza dönelim. Bir genç nasıl okulundaki fiyatlara, derslere, şenliklere veya mezuniyetine karar verebilir? Sorumuzun cevabı tarihte, Türkiye’nin farklı yerlerinde, güncel olarak ODTÜ’de gördüğümüz birkaç örnekte var. ’68 döneminde üniversitelerde öğrenciler; üniversite yönetimine karşı eylem kararlarını ve bu eylemlerin hangi biçimle ve süreyle devam edeceğine dair düşünceleri forumlarda tartışıyorlardı. Güncel olarak da bu sene, dergimizdeki farklı yazılarda ODTÜ öğrencilerinin farklı mücadele ve forum deneyimlerinden bahsetmiştik. Okul içerisindeki temel haklar için verilen mücadele, geçtiğimiz sene yapılan alternatif mezuniyet, bu sene kazanılan mezuniyette öğrencilerin tutumu, bunlara yalnızca birkaç örnek. ODTÜ öğrencileri yıllardır, bu kararlarda söz sahibi olmak, beraber neler yapılabileceklerini düşünmek için forumlar düzenliyor ve hep birlikte aldıkları kararları uyguluyorlar.

NEDİR BU FORUM?

Forumlar eski Romalılar çağında Roma’daki ve diğer kentlerdeki yurttaşların kamu işlerini konuşmak için toplandıkları alanlardan ortaya çıkmış. Bugün açısındansa forumlar, birçok kişinin belli bir konu hakkında tartıştıkları geniş toplantılar olarak tanımlanabilir. Bu toplantılarda sorunlarımızı, bu sorunlar karşısında neler yapabileceğimizi hep beraber konuşup değerlendirebiliriz. Farklı fikirlerle başladığımız yolda birlikte bir mücadelenin örülmesinin imkanlarını tartışırız. Birlikte tartışmak, deneyimlerimizi aktarmak, fikirlerimizi paylaşmak sorunlarımızın çözümüne bizleri ulaştırabilir.

SINIFLARIMIZDAN OKULUMUZA, OKULLARIMIZDAN ÜLKEMİZE

Sorumuza daha net bir cevap bulabilmek için güncel ODTÜ örneğimize geri dönelim. Dergimizin son sayısında ODTÜ’de mezuniyetin yasaklanması üzerine öğrencilerin sürdürdükleri mücadele ile mezuniyetin kazanıldığını işlemiştik. Bu süreçte öğrenciler, öncellikle bulundukları topluluklarda ve kendi bölümlerinde toplantılar yapmış ve geniş bir forum konusunda çağrı yapar olmuşlardı. Alınan geniş forumlarda ise mezuniyet hakkında neler yapılabileceğinden, öğrenciler eğer alternatif bir mezuniyet örecekse bu mezuniyette neler olacağına kadar kararlar verilmişti. Alınan kararlar, farklı düşüncelerden ortaya çıkan tartışmalar, ikna olunan noktalar, yalnızca “birkaç oy”a değil toplam bir tartışmaya bağlı olarak ortaya çıkmıştı. Bu kararlarsa topluluklarımızda, bölümlerimizde tartıştığımız ve anlaştığımız noktalardan çıkmıştı.

Yani forumlar yalnızca forum katılımcılarının düşüncelerini değil, aynı zamanda katılımcıların bulunduğu sınıflarındaki, bölümlerindeki, okullarındaki tartışmaları ve fikirleri değerlendirmemize imkân sağlıyor. Örnek vermek gerekirse, bir forumdan önce sınıf arkadaşlarımız ile yapılan tartışmalar, o forumda neler konuşacağımızı, nerelere değinebileceğimizi değerlendirmemizi sağlıyor. Bu sayede yaptığımız forumlar, kitlesel kararlar almamızda etkili oluyor. Kitlesel olarak karar almak ise elbette onu kitlesel olarak örgütlenme imkanını doğuruyor.

Doğduğumuz andan itibaren bir hayale tutunup karar vermek için 3-4 sene beklememiz isteniyor. Ama biz, nefes aldığımız her anda, hayatta bulunduğumuz her alanda belli kararlara tabi tutuluyoruz. Bu sebeple bugün hayatımızda akıp giden her şey, bizim etkimiz dışında oluyormuş gibi hissettirebilir. Ancak, bu kararlarda etkili olabilmemiz için harekete geçmemiz bir zorunluluk. Zamlardan ders müfredatlarına, bizimle ilgili olan her şeyde bizlerin karar alması, bu konuları değerlendirmesi gerekir. ODTÜ’de öğrenci kurulu temsilcileri kantin zamlarını tartışırken bu kurulların kaldırılması, öğrencileri bu kararlardan uzaklaştırmayı amaçlamıştı. Ancak bunun karşısında ODTÜ’de öğrenciler hala geniş forumlar, sınıf toplantıları ile bu tartışmaları yürütmekte kararlı.

Bizlerin bu kararlılığı, demokrasi anlayışımızı genişletmemize, farklı bir dünyanın mümkün olduğunu tartışmaya imkân sağlayacaktır.

FORUM VE ÖTESİ

Forumlardan çıkan sonuçlar, katılımcılarının ortak iradesini yansıtır. Ortak sorun ve taleplerin tartışılması, mücadele deneyimlerinin paylaşılması sonucunda forum, ortak talepler etrafında mücadelenin ilerletilmesi ve kazanımla sonuçlanması için kararlar alır. Forum sonrasında ne türden birlikteliklere, ne türden mücadele araçlarına ve yöntemlerine ihtiyaç olduğu buradaki tartışmaların bir sonucudur. Örneğin 17. Gençlik Yaz Kampı’nda toplanan üniversite forumunun kararlarından biri, “Eğitim Hakkımız, Burs İhtiyacımız” başlıklı kampanyası düzenlemekti. Kamptan sonra üniversitelerine dönen gençler, bu kampanyayı tüm Türkiye’deki üniversitelerde örgütlemişlerdi.