Okullardan pazara, tarlaya inen hayat mücadelesi: "Ne sınavı abla, ben anca hayata hazırlanıyorum"

Berfin GÜLER
Diyarbakır

Diyarbakır’ın Yenişehir ilçesinde Sağlık Caddesi’nde kurulan semt pazarında öğlen saati olmasına rağmen pazar oldukça sakin. Yaşları sekiz ile on beş arası bir grup çocuk ellerinde el arabası ile dolanıyor. Fotoğraflarını çekmemi istiyor poz veriyorlar. Fotoğraflarını çektikten sonra sebze tezgahının başındaki iki genç, “Abla bizim de fotoğrafımızı çeksene” diyor. Fotoğraflarını çektikten sonra yanlarına gidiyorum. Her birimiz tezgahın yanındaki kasaların üzerine oturuyoruz. Soğuk bir su içiyoruz, hararetimizi alıyor Diyarbakır sıcağında.

"ÇALIŞMAKTAN SINAVA HAZIRLANAMADIM"

İlk Ömer’le konuşuyoruz. Yaşı diğerlerinden büyük.  21 yaşında. Liseyi yeni bitirmiş. Yedi kardeşler. Evi geçindirmek için kardeşinin de kendisinin de çalıştığını söylüyor.  “Üniversite sınavına girdin mi?​” diye soruyorum, “Çalışmaktan hazırlanamadım sınava abla. Hazırlanabilecek miyim tekrar onu da bilmiyorum. Ama okusam avukat olmak isterdim” diyor.

"KAZANÇ AYNI MASRAFLAR ARTTI"

Pazarda çalışmalarının üzerine koşullarını konuşuyoruz. Ömer, haftada 6 gün 15 saat çalıştığını ancak ortada ele gelir bir kazancın olmadığını belirterek şöyle devam ediyor: “Satışlar gittikçe düşüyor. Kazandığımız para aynı ama her şeye zam geldiği için alım gücümüz düştü. Boşa çalışıyoruz gibi bir şey.  Ev bizim ama kirada gibi yaşıyoruz masraflar çok.”

Kendine zaman ayıramadığını anlatan Ömer, “Haftada bir gün tatil günüm onda da dinleniyorum. Tatile çıkmayı geçtim, sinemaya bile en az bir yıl olmuştur gitmeyeli” diyor.

"ÜÇ AYDIR STAJ PARAMI ALAMIYORUM"

Melik Fidan ise 17 yaşında. Lise son sınıf öğrencisi. MESEM’de bilgisayar bölümünde. Hafta içi dört gün staja gittiğini söyleyen Fidan, “Bir günüm tatil sadece. Staj sabah sekizde başlıyor, dört gibi bitiyor. Yol masrafım da bana ait cebimden ödüyorum. Sözde devletin vereceği bir para var aylık onu da vermiyorlar üç aydır. Staj hocama soruyorum, ‘Ödenek yok, para yok’ gibi bahaneler üretiyor her seferinde. Ben de staj çıkışları pazar olduğunda pazara geliyorum gece on bir on ikiye kadar pazarda çalışıyorum. Pazardan kazandığım paranın hepsini de aileme veriyorum evin masrafları için. Kendime bir şey almıyorum. Belki staj ücretim yatar kenara koyarım bir şey alırım kendime diyordum o da mümkün olmayacak gibi” diyor.

"HAYATA ANCA HAZIRLANIYORUM"

“Sınava hazırlanıyor musun?​” diye Fidan’a da soruyorum, “Ne sınavı abla ben hayata anca hazırlanıyorum. Sınava hazırlanmaya vaktim yok. Nasıl ders çalışacağım bilmiyorum buraya kadar nasıl geldiysek bundan sonra dayanacağız mücadele edeceğiz bir şekilde” diyor.

"KENDİMİ BİLDİM BİLELİ ÇALIŞIYORUM"

“Kendimi bildim bileli çalışıyorum” diyen Fidan, beşinci sınıftan beri mevsimlik tarım işçiliği yaptığını, fındığa, kayısıya, kiraza gittiğini dile getiriyor: “Salı günü de stajda bir aylık iznim başlıyor, fındığa gideceğim. Günlük yevmiyesi 450 TL.”

"BENİM ORTAMIM TARLADA"

Bayramdan bayrama kendine bir şeyler alabildiğini söyleyen Fidan, şunları söylüyor: “O da adet bozulmasın diye. Sinemaya bile en son hocalar götürmüştü. Okulda dördüncü sınıfta gittim. Kazanıyorum ama kazandığım gibi masraflara gidiyor kazancım. Önceden en azından biraz para kalıyordu şimdi o da yok. Şimdi tarlaya gitmeyi bekliyorum. En azından tarlada teyze çocuklarım da olacak bir ortamım olacak. Bizim yaşıtlarımız kafede ortam yapıyor ben tarlada ortamım var diyorum. Durum ortada.”