Kayseri’de fabrikalar kaynıyor: İlk 500’deki firmaların işçileri ek zam istiyor

Ahmet AKARSU
Kayseri

Kayseri’de işçi ücretlerinde alım gücünün düşmesi, artan hayat pahalılığı, başta sendikalı iş yerlerinde sözleşme sürecini beklemeden ek zam talep etmeye iterken, sendikasız iş yerlerinde ise işçileri hem sendikalı olmaya hem de ek zam talep etmeye yönlendirdi. İstanbul Sanayi Odasının (İSO) düzenlediği Türkiye’nin 500 büyük sanayi kuruluşu sıralamasında bulunan ve kârını artıran firmalarda çalışan işçiler düşük ücret dayatmasına tepkili. Kârın artmasında büyük payları olduğunu söyleyen işçiler, “Ek zam istemek anamızın ak sütü gibi helal” diyor. İSO 500 listesinde Kayseri’den 18 patron yer alıyor.

ERBOSAN BORU: ÖYLE YA DA BÖYLE EK ZAMMI İSTİYORUZ

1974 yılında kurulan Erbosan Boru, boru üretiminde ciddi yer tutuyor. İSO 500 sıralamasında 388. sırada. Köklü ve kâr eden bir fabrika olmasına rağmen işçiler sözleşmelerde kazanılan ikramiye ve yardımlar çıkarıldığında asgari ücret düzeyinde ücret alıyor. Erbosan Boru’da görüştüğümüz işçiler sözleşmeyi beklemeden ek zam talebinde ısrar ediyor. Erbosan’da asgari ücrete yapılan zam sonrası tartışmalar, asgari ücrete gelen zammın ücretlere yansıtılacağı yönündeydi. Müjde olarak sunuldu. Asgari ücret zammını yetersiz bulduğunu söyleyen Erbosan işçileri, bölümler ve vardiyalar halinde yönetimle görüşmeler yaptı.

Belirlenen ücret artışının vergi dilimi ve hayat pahalılığı yüzünden yeterli olmadığını söyleyen Erbosan Boru işçileri, “Sözleşme döneminde birlik olunca kazanılan haklar, bir süre sonra eridi. Bizler birlik olunca kazanım elde edeceğimizi gördük. Sendika bir şey yapmamak için elinden geleni yapıyor. Üye olduğumuz Özçelik-İş’e tepkiler her geçen gün artıyor. Geçtiğimiz günlerde yetmeyen ücretler için makinaları kapatmayı bile düşündük. İkinci yıl zammından önce ek zammı öyle ya da böyle istiyoruz” dedi.

HASÇELİK: TALEPLERİMİZİ SAVUNACAĞIZ 

Çelik Halat üretiminin kalbi diyebileceğimiz Hasçelik ilk 500 firma sıralamasında 109. sırada. Hasçelik’te üretim yoğunluğu artmış durumda. 10 yılı aşkın süredir çalışan işçiler ücretlerden dert yanıyor. Bir dokun bin ah işit. Hasçelik işçileri, “Mesailer olmasa ayın sonunu göremeyiz. Aç kalırız” diyor. Türk-İş’e bağlı Türk Metal Sendikasının örgütlü olduğu iş yerinde işçiler kısa süre önce taleplerini sendikacılara ilettiğini aktarıyor: “Asgari ücret zammının üzerine ilave ek zam, yılbaşında başlayacak sözleşme görüşmesinde işçilerin söz sahibi olduğu ve sürecin şeffaf yürütülmesi, sözleşmenin iki yıllık olması ve ikramiye sayısının dörde çıkarılmasını istiyoruz” diye konuştu.

YATAŞ: EK ZAM İÇİN KOLLARI SIVIYORUZ

Anadolunun ilk sünger fabrikası olarak nam salan ve İSO 500 sıralamasında 232. olan Yataş’ta da işçiler için süreç farklı değil. Sendikalı (Hak-İş’e bağlı Öz İplik-İş) bir işletme olmasına rağmen, ücretler namına uygun değil. Yataş işçileri, düşük ücret, klimasız servisler, yemek porsiyonlarının azlığı vb. şikayetlerini dile getiriyor. Görüştüğümüz Yataş işçileri şunları söyledi: “Yataş’ın dünyaca ünlü olmasında işçinin payı görülmüyor. Sendika kayıplarımızı karşılamalı. Örneğin beyaz yaka yüzde 40 zam aldı. İşçiye gelince zam yok. Beyaz yaka, amirler, müdürler, kavurucu sıcakta klimalı odada, klimalı yeni servislerle yolculuk ediyor. Biz ter banyosu yapıyoruz. Köle gibi çalışıyoruz. Küçük porsiyon yemek veriliyor. Enerjimizi alamıyoruz. İşçinin değeri yok mu? Sömürünün sonu yok mu? “Bir yılda belirlenen asgari ücret, altı ayda bir verilmeye başlandı. Demek ki ek zam da verilebilir. Ek zam için kolları sıvıyoruz.”

SERSİM: EKSİĞİMİZ BİRLİK OLAMAMAMIZ

İSO 500 sıralamasında 304. olan SERSİM’de (Simfer) işçiler sendikasız olmaktan dert yanıyor. Gaziantep’de Şireci işçilerinin de sendikasız olmasına rağmen haklar elde ettiklerini konuşan işçiler karşımıza çıkıyor. Yıllardır Sersim’de çalışan işçiyle yeni işçi arasında ücret farkı olmadığına dikkat çeken işçiler, “Hakkettiğimiz ücreti istiyoruz. Fırın üretiminde önemli bir yerde olan Sersim, işçisine gelince isteklerini karşılamıyor. Nedenini biz biliyoruz. Birlik olmadığımız için kaybediyoruz. Birliğimizi güçlü oluşturursak ek zammı da alırız, sendikayı da sokarız” dedi.