Ukrayna’ya verilecek F-16’lar: Avrupa sıcak savaşa daha fazla çekiliyor

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Önce Hollanda sonra Danimarka’nın Ukrayna’ya, Rusya’ya karşı savaşta kullanması için son teknolojiyle donatılmış toplam 61 adet F-16 savaş uçağını vermeye karar vermesi, yaklaşık bir buçuk yıldır süren Rusya-Ukrayna savaşında yeni bir aşamayı ifade ediyor. 

Bu aşamanın asıl karar vericisi ise ürettiği F-16’ların Ukrayna’ya verilmesine yeşil ışık yakan ABD. Böylece ABD, uçakları doğrudan kendisi vermek yerine Avrupa ülkelerini savaşın parçası haline getirmenin adımını atmış oldu.

Uçakların ne zaman ve nasıl verileceği konusu ise önümüzdeki dönem netleşecek. Danimarka Başbakanı Mette Frederikse, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yaptığı görüşmede ilk etapta önümüzdeki yılın başında 6 adet F-16’nin Ukrayna’ya verileceğini duyurdu. Bunun için öncelikle uçakları kullanacak Ukraynalı personelin eğitilmesi gerekiyor.

Önümüzdeki günlerde diğer Avrupa ülkelerinin de Ukrayna’ya F-16 gönderen ülkeler arasında katılması muhtemel. ABD’nin, başka ülkelere de benzer şekilde yeşil ışık yakması bekleniyor. Polonya, daha önce Almanya’nın onayıyla Sovyetler Birliği tarafından üretilen MiG-29 savaş uçağını Ukrayna’ya vermişti. Alman basınında yer alan değerlendirmelerde, F-16’ların en erken önümüzdeki yılın ilk aylarında Ukrayna’ya gönderileceği ifade ediliyor.

UÇAKLAR HOLLANDA’DAN, FÜZELER ALMANYA’DAN

Son haftalardaki tartışmalara baktığımızda, ABD’nin F-16 onayı ile Almanya’nın Ukrayna’ya Taurus seyir füzeleri göndermesinin kararları arasında bir bağlantının olduğu anlaşılıyor. Taurus füzelerini taşıyacak savaş uçakları da böylece belirlenmiş oldu denebilir. Bu hamleye bakıldığında, Almanya’nın, füzeleri atacak savaş uçağı olmaması gerekçesini öne sürmesi mümkün olmayacak. Silah ve savaş lobisinin sözcüsü durumundaki koalisyon ortakları Yeşiller ve FDP yöneticileri, günlerdir Başbakan Olaf Scholz’a Taurus füzelerinin Ukrayna’ya vermesi için baskı yapıyorlar. Scholz, daha önce savaş uçağı göndermeyi “kırmızı çizgi” olarak ilan etmiş ve bunun Almanya’nın doğrudan savaşa müdahil olması anlamına geleceğini söylemişti.

Denilebilir ki ABD’nin F-16 kararı özel olarak Almanya’yı genel olarak Avrupa’yı Rusya ile doğrudan savaşa dahil etmek için atılmış bir adım. Bu nedenle Zelenskiy’nin hafta sonunda Hollanda’nın Eindhoven kentindeki hava üssünde yaptığı “Bu adımın Ukrayna ve tüm Avrupa için yeni sonuçlar doğuracağından eminim” açıklaması bir gerçeği ifade ediyor.

Gerçekten de Ukrayna’ya verilecek F-16’ların Rusya topraklarını hem de Almanya’dan gönderilen Taurus füzeleriyle bombalaması “yeni sonuçlara” yol açacaktır. Bu sonuç, Rusya’nın ağır darbeler alması, belki de işgal ettiği topraklardan çekilmesinden çok, bir bütün olarak NATO’nun sıcak savaşın fiili tarafı olmasıyla ilgili.

Zira, Rusya’nın askeri olarak ancak bu şekilde Ukrayna topraklarından çıkarılabileceği konusunda görüş birliği sağlanmış görünüyor.

HOLLANDA’NIN KARARI ALMANYA’YI DOĞRUDAN İLGİLENDİRİYOR

Dikkat çekici olan bir diğer nokta ise bugüne kadar savaş konusunda kısmen dengeli bir politika izleyen Hollanda’nın 42 adet F-16 savaş uçağı göndermeyi taahhüt etmesi. Kararın önümüzdeki genel seçim kampanyasında bir rol oynaması bekleniyor. Başbakanlığa yeniden aday olmayan Mark Rutte de giderayak ABD ve Ukrayna’yı memnun etmeyi başardı.

Hollanda’nın bu adımı başka bir açıdan daha Almanya’yı yakından ilgilendiriyor. O da Alman ve Hollanda ordusunun pek çok alanda, özellikle kara kuvvetlerine birbirine entegre olması. 27 Mart’ta yapılan Almanya-Hollanda ortak bakanlar kurulu toplantısında, her iki ülke arasında askeri iş birliğinin derinleştirilmesine ve Hollanda ordusunun üçte birine Almanya’nın komuta etmesine karar verilmişti. Bu her iki ülke arasında “askeri birleşme planı” olarak değerlendirilmişti. 

Söz konusu ortak bakanlar kurulu toplantısından üç gün sonra (30 Mart) Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius ve Hollanda Savunma Bakanı Kajsa Ollongern’in katılımıyla Bavyera eyaletindeki Veitshöchheim’de, Hollanda kara kuvvetlerinin Alman kara kuvvetlerine “entegre” edilmesi için “tarihi bir adım” atılmıştı. Bu törende Hollanda 13. Hafif Tugayı, Alman Ordusunun 10. Zırhlı Tümenine bağlandı. 2014’te de Hollanda 11. Hava Tugayı, Alman Hızlı Kuvvetler Tümenine (DSK), 2016’da da Hollanda 43. Mekanize Tugayı, Alman Ordusunun 1. Zırhlı Tümenine entegre edilmişti.

Bütün bunlardan ötürü Hollanda’nın Ukrayna’ya 42 adet F-16 uçağı vermeyi taahhüt etmesi Almanya’yı doğrudan ilgilendiriyor. Savaş uçaklarını Rusya topraklarını bombalaması için veren ülkelerin, dolayısıyla NATO’nun doğrudan savaşın parçası olduğu anlamına gelecek. 

Savaş uzadıkça, ibre Rusya’nın savaşı kaybetmesine döndüğünde Putin’in elinin altındaki bütün düğmelere basabileceği Moskova tarafından ifade edilmişti. Bunların başında da nükleer silah düğmesi olduğu da belirtilmişti. Bu nedenle Batı Ukrayna’yı ağır ve modern silahlarla donattıkça büyük ve yıkıcı savaş tehlikesi de büyüyor.

ABD ve İngiltere’den Ukrayna’ya yeni silahlar: Mayın kararı tepki çekti

Putin güncellenmiş nükleer doktrini onayladı

Ukrayna’dan Batı’ya Kuzey Kore çağrısı

Biden Almanya ziyaretini sınırladı, Ukrayna’da savaş devam edecek