BRICS liderleri Güney Afrika’da: "Yeni bir tarihi başlangıç noktası" mı?
BRICS liderleri, bloğun genişlemesi ve dolara bağımlılığın azaltılması gündemiyle Güney Afrika’da bir araya geliyor. Çin lideri Şi Cinping, “Yeni bir tarihi başlangıç noktası” yorumu yaptı.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa | Fotoğraf: BRICS
Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS ülkelerinin liderleri, bloğu genişletme konusunu ele alacakları zirve için Güney Afrika’nın Johannesburg kentinde bir araya geliyor.
Ukrayna savaşı ve Çin ile ABD arasında artan rekabet nedeniyle yükselen küresel gerilimlerin, bloğun güçlendirme çabalarına aciliyet kazandırdığı yorumları yapılıyor. Bloğa katılmak isteyen çok sayıda ülke mevcut.
Güney Afrika, BRICS’in genişlemesinin önde gelen savunucusu olan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’i, günün ilerleyen saatlerinde grubun diğer liderleriyle yapacağı toplantılar öncesinde bu sabah ağırladı. Şi ile görüşen Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, iki ülkenin genişleme konusunda “benzer görüşlere” sahip olduğunu söyledi.
Ramaphosa, “BRICS’in küresel yönetişim reformunda ve dünya genelinde çok taraflılık ve iş birliğinin teşvik edilmesinde önemli bir rol oynayan hayati derecede önemli bir forum olduğu görüşünüzü paylaşıyoruz, Başkan Şi” dedi.
Şi, Güney Afrika’ya varışından kısa bir süre sonra yaptığı açıklamada “Yaklaşan zirvenin BRICS mekanizmasının gelişiminde önemli bir kilometre taşı olacağından eminim” dedi. Çin ve Güney Afrika'nın “yeni bir tarihi başlangıç noktasında durduğunu” söyledi.
Brezilya Başbakanı Luiz Inacio Lula da Silva ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi de 22-24 Ağustos tarihleri arasındaki zirveye katılıyor.
Ukrayna’da savaş suçu işlediği iddiasıyla hakkında uluslararası tutuklama emri çıkarılan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise Güney Afrika’ya gitmeyecek ve sanal olarak zirveye katılacak.
DOLARA BAĞIMLILIĞI AZALTMA GÜNDEMİ
Genişleme meselesinin ötesinde, üye ülkelerin yerel para birimlerinin kullanımının arttırılması da zirvenin gündeminde. Ancak Güney Afrikalı organizatörler, Brezilya tarafından bu yılın başlarında dolara bağımlılığa alternatif olarak ortaya atılan BRICS para birimi fikrinin tartışılmayacağını söylüyor.
Genişleme ise uzun zamandır Çin’in hedeflerinden biri ve daha geniş bir üyeliğin halihazırda dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 40’ına ve küresel GSYH’nin dörtte birine ev sahipliği yapan BRICS’e nüfuz kazandıracağını umuyor.
Liderler bu akşamı yeni ülkelerin kabulüne ilişkin çerçeve ve kriterleri görüşmek üzere mini bir toplantıda ve akşam yemeğinde bir araya gelecekler.
Ancak Reuters’ın haberine göre bu konuda herkes aynı fikirde değil. Batı’ya yakın konumda bulunan Hindistan genişleme konusunda aceleci değil. Rusya ise, Ukrayna’yı işgali nedeniyle maruz kaldığı diplomatik izolasyona karşı yeni üyeler kazanmak istiyor. Çin Dışişleri Bakanı Vinay Kwatra da pazartesi yaptığı açıklamada, Çin’in hakimiyetine karşı temkinli olan ve acele genişlemeye karşı uyarıda bulunan Hindistan’ın “olumlu niyete ve açık fikirliliğe” sahip olduğunu söyledi.
Güney Afrikalı yetkililere göre 40’tan fazla ülke BRICS’e katılmakla ilgilendiğini ifade etti. Bunlardan yaklaşık iki düzinesi resmen kabul edilmeyi talep etti ve bazılarının Johannesburg’a delegasyon göndermesi bekleniyor.
ZİRVE ÖNCESİ PROTESTO
Öte yandan Johannesburg'da zirvenin yapılacağı Sandton bölgesindeki Innesfree Park'ta bir araya gelen Uluslararası Af Örgütü Güney Afrika, Güney Afrika Ukrayna Derneği ve Helen Suzman Vakfı üyelerinin de bulunduğu bir grup, protesto gösterisi düzenledi.
Fotoğraf: Ihsaan Haffejee/AA
Eylemde, Ukrayna'ya yönelik işgale ve Rusya'daki savaş karşıtı protestoculara yönelik baskılara son verilmesi, Etiyopya'daki iç savaşın son bulması çağrısında bulunuldu.
Fotoğraf: Ihsaan Haffejee/AA
BRICS zirvesi 24 Ağustos’ta sona erecek. (DIŞ HABERLER)
