Atlantik Konseyi’nden Prigojin analizleri: Putin evini temizledi, yeni tehditleri engelledi

NATO’nun düşünce kuruluşu olarak tanınan ABD merkezli Atlantik Konseyi analistleri, Yevgeniy Prigojin ve Wagner komutanları dahil 10 kişinin dün düşen uçakta ölmesini yorumlamakta gecikmediler. 

“Prigojin’in görünürdeki ölümünün zamanlaması ve koşulları Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in rejiminin durumu hakkında neye işaret ediyor? Bu durum Afrika’daki kapsamlı operasyonları da dâhil olmak üzere Wagner Group’un geleceği açısından ne anlama geliyor? Ve bu güç mücadelesinin Ukrayna’daki savaş üzerinde nasıl bir etkisi olacak?​” sorularına yanıt veren Atlantik Konseyi uzmanlarının yorumlarından öne çıkanlar şöyle: 

"GECİKMELİ İNTİKAM EYLEMİ"

Daniel Fried (ABD’nin eski Polonya Büyükelçisi): Haziran ayında Wagner savaş lordu Prigojin’in önderliğinde gerçekleşen isyanın ardından pek çok gözlemci, Putin’in isyanı gerçekleştiği gün kınaması ile Kremlin’in olaydan hemen sonra Prigojin’e karşı takındığı çekingen tavır arasındaki uçurum karşısında hayrete düşmüştü. Bu gizem çözülmüş görünüyor. Godfather (Baba) serisinden fırlamış gibi görünen, biraz gecikmiş bir intikam eylemiyle Prigojin’in uçağı düşürüldü ve Prigojin de dahil olmak üzere uçaktaki herkesin öldürüldüğü bildirildi.

Koşullar henüz netleşmemiş olsa da, bunun bir kaza değil, hedefli bir saldırı olduğunu varsaymak en iyisi gibi görünüyor. Tek olağandışı özellik Prigojin’in diğer Kremlin muhalifleri gibi bir pencereden itilmemesi ya da sokakta veya bir apartman merdiven boşluğunda vurulmaması, ancak görünüşe göre bir uçaktan korkunç bir şekilde vurulmasıdır.

Bu ne anlama geliyor? (Aşağıda anlatılanlar, ek bilgiler ortaya çıktıkça test edilecek ve muhtemelen revize edilecek spekülasyonlardır).

Birincisi, Putin kendisine karşı hareket edenlere bir bedel ödetiyor. Prigojin ölmüş gibi görünüyor ve Ukrayna’daki Rus birliklerinin eski komutanı ve birçoklarına göre yetkin bir komutan olan ve Prigojin’e yakın görülen Surovikin görevden alındı, tutuklandı ve suçlamalarla (ya da daha kötüsüyle) karşı karşıya kalabilir. Prigojin’in ilk baştaki yumuşak muamelesinin tuhaf görüntüsü sona erdi; peşine düşmedeki gecikme, Putin’in harekete geçmeden önce Prigojin’in desteğinin derecesini ölçmeye ihtiyaç duyduğu anlamına geliyor olabilir.

İkincisi, Putin’in tarzının bu son teyidi -kriz anında soğukkanlılığını koru ve rakiplerini kendi şartlarında ve zamanlamasında öldür- muhtemelen kısa vadede konumunu güçlendiriyor. Putin’in savunmasız olduğuna dair spekülasyonlara neden olan isyan günü ve hemen sonrasındaki tutarsızlık ve belirgin tereddütler artık geride kaldı.

Üçüncüsü, bir tiranın cinayet ve korku yoluyla iktidarını sürdürmesi kısa vadede işe yarayabilir. Ancak böyle bir yönetim ülkeye bedel ödetir. Putin, Ukrayna ile Rusya’nın kazanamayacağı bir savaş başlatmak gibi kötü kararlar aldı. Savaş alanında ya da başka bir şekilde başarısız olmadığı sürece bu kararının (ya da diğer kötü kararlarının) bedelini hemen ödemeyebilir. Bu noktada savunmasız kalabilir. Tarih Putin gibi bir tiranın ajanları ve hizmetkarları olduğunu ancak gerçek müttefikleri ya da dostları olmadığını gösteriyor.

PUTİN KENDİSİNE MEYDAN OKUMAYI DÜŞÜNENLERE MESAJ GÖNDERDİ

Ariel Cohen (Atlantik Konseyi Avrasya Merkezi’nde kıdemli araştırmacı): Prigojin yaşadığı gibi ölmüş gibi görünüyor: Şiddetle. Bazı Rus kaynakların Rus ordusu tarafından atılan bir füzenin neden olduğunu söylediği Kremlin şefinin görünürdeki ateşli sonu, patronu Putin’i geçmenin ölümcül derecede ciddi bir iş olduğunu gösteriyor. Wagner’in kurucusu ve askeri komutanı Dmitriy Utkin’in de Embraer uçağında hayatını kaybettiği bildirildi. 

Putin, kendisine meydan okumayı düşünen herkese bir mesaj gönderirken, daha önce de hem liberal hem de aşırı milliyetçi kamplardan muhaliflerini hapse atmıştı: Alexey Navalniy ve Vladimir Kara-Murza sırasıyla on dokuz ve yirmi beş yıl hapis cezasına çarptırılırken, Igor Girkin de tutuklu ve yargılanıyor.  

Şimdi şu soru ortaya çıkıyor: Wagner Grubunun Rusya, Belarus, Afrika ülkeleri ve Suriye’deki varlıklarına ne olacak? Birçok savaşçı kişisel olarak Prigojin’e sadık olduğu için Rus ordusuna entegrasyon inişli çıkışlı olacaktır ve devlet silahlı kuvvetlerine bağlılık, Rus devlet destekli paralı askerlerin zaten zayıf olan makul inkar edilebilirliğini daha da sulandıracaktır. 

Açıkçası, Savunma Bakanı Sergei Shoigu ve General Valery Gerasimov güç mücadelesinin bu raundunu kazandılar, ancak Moskova’daki güç mücadelesi asla bitmez. 

Gelecekte ordu ile Federal Güvenlik Servisi arasında; Rusya Merkez Bankası’ndaki yetkin “sistem liberalleri” ile Duma’daki ekonomik ahmaklar arasında; başkanlık yönetimi ile güvenlik servisleri arasında ve Kremlin’e bağlı oligarkların farklı fraksiyonları arasında kavgalar olacaktır. Putin’in mirası için yapılan yarış kaçınılmaz sonuna doğru ilerledikçe bu mücadele de kızışacaktır. 

REJİMİ KORUMAK İÇİN PUTİN’İN KORKUYU KORUMASI GEREKİYOR

Brian Whitmore (Atlantik Konseyi Avrasya Merkezi’nde kıdemli araştırmacı): Bariz olanı ifade etme riskini göze alarak; Prigojin’in ölümüne neden olan havayolu kazasının bir kaza olma ihtimali oldukça düşüktür. Eğer Prigojin haziran ayındaki isyanının bedelini ağır bir şekilde ödemek zorunda kalmasaydı, Putin rejimi ciddi bir şekilde zayıflamış olacaktı. Çünkü Putin rejimi esasen bir suç örgütü mantığıyla işliyor. Putin vaftiz babasıdır. Prigojin ise görünüşe göre haddini bilmeyen bir kaptan. Ve The Wire’dan Omar Little’ın ölümsüz sözleriyle, “Krala geliyorsan, ıskalamasan iyi edersin.” Putin’in kindarlığı meşhurdur ve Prigojin Moskova’ya yürüyüşünü yarıda kestiği andan itibaren artık yürüyen bir ölüdür.

Tarihsel olarak Rusya’da siyasi değişim üç faktörün varlığıyla gerçekleşir: bölünmüş bir elit (tamam), memnuniyetsiz bir halk (tamam) ve korku yokluğu. Eğer Prigojin cezasız bırakılmış olsaydı, korku denklemden çıkarılmış olacak ve rejim tehlikeye girecekti. 

Birkaç başka ayrıntı da kayda değerdir. Prigojin’in öldüğü gün, yakın müttefiki Surovikin Rus Hava Kuvvetleri’nin başındaki görevinden alındı. Uçak kazası haberi yayılırken Putin televizyonda canlı yayında askerlere Rusya Kahramanı ödülünü takdim etmekle meşguldü. Rus gazeteciler Putin’in aynı ödülü Haziran 2022’de Prigojin’e verdiğini hatırlatmakta gecikmedi.

Dolayısıyla Prigojin’in tasfiyesinin koreografisi de dikkatle yapılmış gibi görünüyor. 

PRİGOJİN OLSUN YA DA OLMASIN RUSYA İÇİN AFRİKA’DA İŞLER HER ZAMANKİ GİBİ

Rama Yade (Atlantik Konseyi Afrika Merkezi’nin kıdemli direktörü): İsyanından sonra soru şuydu: Prigojin Belarus’ta sürgünde olduğuna göre Wagner’in ana toprağı olan Afrika’daki geleceği ne olacak? Üç seçenek mümkündü: Wagner’in feshedilmesi, Rus devleti tarafından kamulaştırılması ya da yeni bir lider atanması.

Son iki seçenek Wagner’in maden imtiyazları ve etkili Batı karşıtı propaganda da dahil olmak üzere Moskova’nın çok önem verdiği Afrika’daki başarılarını koruyacaktı. Bu senaryoların hiçbiri Prigojin’i içermiyordu. Görünürdeki ölümü, gelecekteki potansiyel bir tehditten kurtulmak dışında Rusların planlarında hiçbir şeyi değiştirmeyecektir. Ruslar için Wagner’in Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki çalışmalarının “elbette devam edecek olması” çok önemli. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, Prigojin’in birkaç hafta önceki isyanından sonra, durumdan çok endişelenen Afrikalı dostlarına böyle demişti. 

Prigojin olsun ya da olmasın, Ruslar Afrika’daki ticari ve güvenlik çıkarlarını korumak istiyordu. 

Bu birincil hedef. Putin isyancıların “ülkeye ihanet ettiğini” söylerken bu konuda çok netti. Silahlı isyan suçundan soruşturma altında olan Prigojin’e artık güvenemezdi. Sürgünden sonra bile Prigojin, Afrika’daki Rus çıkarları için bir tehdit, belki de rakip çıkarları olan bir rakipti. Şaşırtıcı bir şekilde, Saint Petersburg’da düzenlenen son Rusya Afrika Zirvesi’nde ortaya çıktı. Rus hükümeti ile Wagner Grubu’nun çıkarlarının artık örtüşmediği açıktı. Afrika, Putin’in Ukrayna’daki stratejisinde kilit öneme sahip: izole olmadığını kanıtlamak, Batı’nın ekonomik yaptırımlarını aşmak ve Wagner aracılığıyla güçlerini yeniden inşa etmek. Prigojin’in ayaklanması, Rusya’nın Afrika ülkeleriyle ortaklığının doğası hakkında bir açıklama gerektiriyordu. Bu iş tamamdır.

Şİ VE PUTİN’İN BİR KEZ DAHA YAKINLAŞMASINI BEKLEYİN

Joseph Webster (Kıdemli araştırmacı ve Çin-Rusya Raporu editörü): Prigojin’in açıkça öldürülmesi ve hazirandaki isyan sırasında Prigojin’i desteklediği söylenen Surovikin’in görevden alınması, içerideki diğer olası meydan okuyucuları caydırmak ve dışarıdakilere Putin’in güç dikeyinin kontrolünü elinde tuttuğu sinyalini vermek için yapılmış bir güç gösterisidir. Hazirandaki isyanın başlamasından tam iki ay sonra gerçekleşen bu büyük eylemlerin neredeyse eş zamanlı olması tesadüf değil.

Pekin muhtemelen Putin’in soğukkanlı ve ölümcül kararlılığından ve bunun sonuçlarından memnun olacaktır. Putin, iç siyasi etkilerin asgari düzeyde olacağına ve Rus güçlerinin Ukrayna’nın bir açıktan faydalanma girişimine karşı koyabileceğine kanaat getirmeseydi muhtemelen Prigojin’i tasfiye etmezdi. Dolayısıyla Pekin, Putin’in iç ve dış politikada karşılaşacağı zorlukları atlatacağına daha büyük bir güvenle inanıyor olabilir.

Çin Komünist Partisi (ÇKP) isyanın ardından başlangıçta Çin-Rusya ilişkilerini kurumsallaştırmaya çalışmıştı ancak kişisel bağları yeniden vurguluyor olabilir.

Pekin, Prigojin isyanının yoğunluğu ve süresi karşısında gerçekten şok olmuş göründü ve Putin’e destek açıklamaları yapmakta yavaş davrandı. Dahası, 10 Temmuz’da, başarısız isyandan iki haftadan biraz fazla bir süre sonra, Pekin Rusya Federasyon Konseyi Başkanı Valentina Matviyenko’yu Çin’de bir toplantıya davet etti ve burada ÇKP Genel Sekreteri Şi Cinping Çin-Rusya ilişkilerini “iki ülkenin kendi ülkelerinin ve halklarının temel çıkarları temelinde yaptıkları stratejik bir seçim” olarak çerçeveledi. Bu yeni retorik, Şi-Putin kişisel ilişkisini önemsizleştirmeyi ve siyasi bağları resmileştirmeyi amaçlıyordu.

Ancak Prigojin’in aradan çekilmesiyle Pekin, liderler arası ilişkileri yeniden vurgulamaya istekli olabilir. İsyanın sona ermesinden tam bir ay sonra, 25 Temmuz’da Rus tarafı Şi ve Putin’in ekim ayında Çin’de bir araya geleceğini duyurdu. Prigojin isyanı ve Şi’nin krizde Putin’e verdiği yavaş destek, bu iki “en iyi ve en yakın dost” arasındaki kişisel ilişkinin sınırlarını ortaya koysa da, iki figür bir kez daha yakınlaşıyor olabilir.

UÇAK KAZASI LUKAŞENKO’YA PUTİN’İN HÂLÂ PATRON OLDUĞUNU GÖSTERDİ

Hanna Liubakova (Avrasya Merkezi’nde araştırmacı ve Belaruslu gazeteci): İki ay önce Belarus lideri Aleksandr Lukaşenko, Prigojin’e güvenlik güvencesi verdi. Ayaklanma ve sonrasında Lukaşenko ustalıkla bir arabulucu rolü üstlendi ve kendisini Rusya içindeki gerginliklerin çözümünde önemli bir oyuncu olarak konumlandırdı. Propagandası, Rus halkını kurtardığını iddia edecek kadar ileri gitti.

Çarşamba günü Rusya’nın Tver bölgesinde meydana gelen uçak kazası Lukaşenko’nın konumunu önemli ölçüde zedeledi. Öncelikle, yetenekli bir arabulucu olarak imajı darbe aldı. Bu olay, Lukaşenko’nın özerklikten yoksun olduğunu ortaya koyarak Putin’e bağlı olduğunu teyit etti. Hem kendisi hem de Belarus “anlaşmayı” kolaylaştırmak için birer araç olarak kullanıldı.

Eğer uçak kazası basit bir kaza değil de kasıtlı olarak hedef alınmış bir eylemse, bu durum Lukaşenko ve ortaklarına Kremlin’in müttefiklerine, özellikle de herhangi bir şekilde muhalefet ya da direniş gösteren müttefiklerine karşı davranışlarında sınırları zorlamaya hazır olduğunu hatırlatmalıdır. Bu tür eylemler ihanet olarak yorumlanacaktır. Bunu bir karşılık izleyecektir.

Wagner’in paralı askerlerinin Belarus’ta kalma motivasyonları hızla azalıyor. Onlar için gelecekteki hareket tarzı belirsizliğini korumaktadır. Belarus’taki varlıkları başlangıçta Lukaşenko’nın Putin’e sadakatini gösterme çabasından kaynaklanıyordu. Bu durum daha sonra komşu Batılı ülkelere ve Ukrayna’ya gözdağı vermek şeklinde tezahür etti ve Putin’in de hoşuna gitti. Şimdi, Prigojin’in ölümünün ardından, paralı askerlerin Belarus’tan ayrılmaları için baskı görme ihtimali var. 

Ayrılmalarının Belarus halkına bir rahatlama duygusu getirmesi muhtemel. Ancak Lukaşenko’nın kontrolünün kısıtlı olduğu bir kez daha ortaya çıktı. Varlıklarına ilişkin takvimi Kremlin belirleyecektir. Bu dinamik, Lukaşenka’nın göz ardı edilebileceği ya da ikincil bir figür olarak görülebileceği Belarus’la ilgili gelecekteki gelişmelere de uzanıyor. 

PUTİN REJİMİNE YÖNELİK YENİ TEHDİTLERİ DONDURMUŞ OLABİLİR

Andrew D’Anieri (Konseyi’in Avrasya Merkezi’nde direktör yardımcısı): Yunan efsanesi İkarus’ta bir adam güneşe çok yakın uçmaması yönündeki uyarıları dikkate almaz ve sonunda gökyüzünden düşerek hayatını kaybeder. 

Prigojin’in Moskova’dan yaklaşık üç yüz kilometre uzakta özel jetiyle vurularak öldürüldüğüne dair son haberler, günümüz Rusya’sı için yeni ve tüyler ürpertici bir benzetme olabilir. 

Prigojin sadece iki ay önce Rus askeri yönetimine karşı bir isyana önderlik etmiş ve Moskova’ya doğru yürüyüşe geçmiş, ancak Belaruslu mevkidaşı Aleksandr Lukaşenko’nun aracılık ettiği Putin ile bir anlaşma yaptıktan sonra M4 otoyolunda durup rotasını geri çevirmişti. Güvenlik garantileri ve Wagner Grubu paramiliterleri üzerinde bir miktar kontrol sağlayacağına dair güvencelerle donanmış olan Prigojin her şeyden sıyrılmış gibi görünüyordu. Önümüzdeki birkaç hafta boyunca düzenli olarak ortaya çıktı ve çeşitli şekillerde Belarus’ta, St Petersburg’da ve hatta Afrika’daki Wagner güçleriyle birlikte olduğunu iddia etti. 

Sonunda, Prigojin’in maskaralıkları Kremlin için tahammül edilemez hale gelmiş olabilir. Eğer Prigojin gerçekten öldüyse ve iddia edildiği gibi uçağı düşürüldüyse, bu Putin için büyük bir kazançtır. Prigojin Ukrayna’ya karşı binlerce Wagner askerini yönetmek, Afrika’da şiddeti desteklemek ve Batı’da nifak tohumları ekmek gibi alçakça eylemlerde bulunmuş olsa da, Putin’in gücüne ve yirmi yılı aşkın süredir devam eden iktidarına yönelik en dinamik iç tehdidi temsil ettiği de bir gerçektir. 

Kremlin, özellikle Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşa karşı ülke içindeki her türlü muhalefeti susturmak için elinden geleni yaptı. Ancak Prigojin aylarca Rus ordusunu eleştirmek ve savaş çabalarını sorgulamakla kalmadı, Rusya’nın askeri liderliğini değiştirmek için aktif olarak bir isyana öncülük etti. Putin’in otoriter kleptokrasisi büyük ölçüde kitlelerin sessiz onayına dayanıyor ve Prigojin ve Wagner’in silahlı direnişiyle karşılaştığında kırılgan olduğunu kanıtladı.

Eğer Prigojin, Wagner’in iki numarası Dmitriy Utkin’le birlikte gerçekten satranç tahtasından çekildiyse, Putin’in iktidarına yönelik en iyi örgütlenmiş silahlı tehdit en azından şimdilik silahsızlandırılmış olabilir. Daha fazla ayrıntı ortaya çıktıkça, Prigojin’in ölüm haberi, az sayıda da olsa Putin’e karşı saldırıya geçmeyi düşünen diğer Kremlin adayları üzerinde de muhtemelen caydırıcı bir etki yaratacaktır. Rus diktatör tam kontrolü sağlayamayabilir ama en önemli rakibinin ölümü, rejimine yönelik iç tehditleri pekala dondurabilir.

WAGNER İSYANININ SON BÖLÜMÜ HENÜZ YAZILMADI

Jeffrey Cimmino (Scowcroft Strateji ve Güvenlik Merkezi’nde operasyon direktör yardımcısı): Prigojin’in görünürdeki ölümü, iki ay önce Wagner Grubu’nun isyanı sırasında Rusya’da kopan fırtınanın bir devamı niteliğinde. Bundan sonra ne olacak? Sorulması gereken birkaç önemli soru var:

Bunun Prigojin’in uçağını düşürmek için kasıtlı bir eylem olduğunu açıkça gösteren kanıtlar ortaya çıkar mı? Prigojin’in destekçilerinin bir sonraki hamleleri için kesin kanıtlara ihtiyaçları olmayabilir ancak bunun bir baş kesme saldırısı olduğunu gösteren kanıtların ortaya çıkması Putin rejimi ile Wagner güçleri/sempatizanları arasındaki gerilimi kesinlikle daha da arttıracaktır.

Wagner güçleri Putin’e ve Rusya Savunma Bakanlığının en üst kademelerindeki muhaliflerine karşı zorlu bir meydan okuma düzenleyebilir mi, düzenlerse ne olur? Wagner güçleri iki ay önce Moskova’ya yaklaşıyordu; şimdi çoğu Belarus’ta ve liderleri de ölmüş görünüyor. Putin rejimine karşı yeni bir meydan okuma organize etme arzuları ve kapasiteleri henüz belli değil.

Ukrayna’da ne olacak? Yakın vadede şiddetin geri dönmesi halinde, komuta ve kontrol zayıflarken Rusya’nın cephedeki morali bozulabilir. Eğer Prigojin’in destekçileri acele etmezlerse, rejime karşı yeni bir meydan okuma başlatmadan önce Ukrayna’daki zorlu mücadelenin devam etmesini ve Putin’in siyasi açıdan daha istikrarsız bir durumda kalmasını bekleyebilirler.

Bunlar önümüzdeki günlerde ve haftalarda sorulmaya değer sorulardan sadece birkaçı. Kesin olan bir şey var: Haziran’daki isyanın son bölümü henüz yazılmadı.

KRAL İÇİN GELDİYSENİZ KAÇIRMAYIN

Vladislav Davidzon (Konseyi’in Avrasya Merkezi’nde araştırmacı): Wagner isyanının başarısız olduğu ortaya çıktığında, Prigojin ve Rus devletine karşı ayaklanmaya katılan üst düzey Wagner yardımcıları için de sonuçların olacağı tamamen açık hale geldi. Putin -herkesin bildiği gibi- ihaneti affetmeyen bir lider. Birçoğumuz birbirimize Prigojin’in tam olarak neye sahip olduğunu ve rejim için bu kadar faydalı olup güvende olduğunu varsayabileceğini sorduk. Kompromat dışında en mantıklı varsayım, Wagner’in Rusya’nın Afrika operasyonlarında çok güçlü ve önemli olduğu ve Kremlin’e işlem maliyetleri ve kayıplar yaşatmadan şirketin ve birçok yan kuruluşunun CEO’su olarak kolayca değiştirilemeyeceğiydi. 

Bu cevabın yanlış olduğu artık kanıtlanmış durumda. Putin ve yönettiği rejim, kamuoyuna bir örnek teşkil edecek kadar yara almıştı. Surovikin’in olacakları bildiği iddiasıyla görevinden alınmasıyla birlikte, başına buyruk paralı asker liderinin açıkça öldürülmesi Rus ordusuna ve genel nüfusa açık bir mesaj gönderecektir: Kral için geliyorsanız, kaçırmayın (ve anlaşma yapsanız bile önümüzdeki altı ay boyunca hayatta kalmayı beklemeyin). Uzun vadede, bu açık cinayet muhtemelen Wagner’den arta kalanların moralini daha da bozacak ve muhtemelen paralı asker teşkilatının Rusya Savunma Bakanlığı’nın doğrudan komutası dışında bir geleceği olmadığı anlamına gelecektir. 

Ancak bunların hiçbiri Rus devletinin uyumunu özellikle büyük göstermiyor.

PUTİN EVİNİ TEMİZLİYOR

Doug Klain (Konseyi’in Avrasya Merkezi’nde araştırmacı): Bugün Ukrayna için büyük bir gündü. Ukrayna güçleri Kırım’da bir Rus S-400 hava savunma sistemini imha etti, bir Rus sığınmacıyı yakalayıp helikopterini ele geçirdi ve Karadeniz üzerinde bir Rus savaş uçağını düşürdü. Ancak en iyi haber, sayısız Ukraynalının katledilmesinden sorumlu olan Prigojin’i taşıdığı bildirilen bir uçağın düşürülmesiydi. Nihai sorumluluk, iki ay önce kendisine açıkça meydan okuyan adamı ortadan kaldırmak isteyen intikamcı Putin’e ait olabilir, ancak savaş lordunun ölümü için çok az gözyaşı dökülecektir.

Prigojin’in isyan girişiminden sonra bu kadar uzun süre yaşamasının bir nedeni, Putin’in Afrika’daki Rus operasyonları için ona hâlâ ihtiyaç duyması ve Wagner savaşçıları tarafından bir şehide dönüştürülmemesini sağlamak olabilir. İki ay sonra durum artık böyle görünmüyor. Prigojin’in görünürdeki ölümü, Rus elitinin geri kalanına Putin’in yönetimine meydan okumanın bir ölüm cezası olduğuna dair bir işaret olabilir.

Uçağının düşürülmesinden bir gün önce Prigojin, Afrika’da olduğunu iddia ettiği bir video yayınlamış ve “Rusya’yı her kıtada daha da büyütme” sözü vermişti. Özellikle Prigojin’in öldüğü düşünüldüğünde, Rusya’nın Afrika’daki operasyonları yakından incelenmeye devam etmelidir.

Prigojin’in görünürdeki ölümü aynı zamanda Wagner ayaklanması sırasında ortadan kaybolan ve ev hapsinde olduğu bildirilen (General) Surovikin’in Prigojin’e yardım ettiği şüphesiyle hava kuvvetleri başkanlığı görevinden resmen alınmasıyla birlikte gerçekleşti. Büyük olasılıkla Putin sonunda evini temizliyor.

Prigojin öldü, Wagner paralı askerlerine ne olacak?

Prigojin ve Wagner komutanlarının ölümü: Rusya elitlerine açık mesaj