Türk Metal MESS taslağını açıkladı, işçiler tepkili
Türk Metal'in açıkladığı taslakta ilk 6 ay için istenen zam oranı yüzde 80 oldu. Taslağın beklentileri karşılamadığını belirten metal işçileri, taslağın talepleri doğrultusunda güncellenmesini istedi.
Görsel Türk Metal'in Twitter hesabından alınmıştır.
Türk Metal, işçilerin tepkileri üzerine günler sonra MESS grup toplu sözleşme taslağını açıkladı. Türk Metal taslaktaki zam oranını yüzde 119,05 olarak duyururken, fabrikaların çoğunluğunu oluşturan 10 yıl altı işçiler için istenen zam yüzde 53 ila 93 arasında kaldı. İşçilerin, sözleşmeye kayıpların giderilerek girilmesi için ek zam yapılması, patronların yüzde 1000’leri bulan kâr oranlarındaki artış hesaba katılarak zam istenmesi ve bir dahaki sözleşmeye kayıp olmadan gidilmesi için asgari ücret zammının yansıtılması ve vergi kesintilerinin sabitlenerek artan kısmın patron tarafından karşılanması taleplerinin hiçbiri taslakta yer almadı. Türk Metal’e tepki gösteren işçiler, “Taslak taleplerimiz doğrultusunda revize edilsin, onayımız alındıktan sonra MESS’e sunulsun” çağrısını yaptı.
Türk Metal taslakta, saat ücreti 65 TL’nin altında olan işçilerin saat ücretinin 65 TL’ye çekilmesini talep etti. Tüm ücretlere ilk 6 için yüzde 80 zam talep eden Türk Metal, 20 yılla sınırlı olmak üzere, her kıdem yılı için ücretlerde 3 TL artış istedi. Sosyal haklarda ise yüzde ilk yıl 150 artış istendi.
Tüm bu oranları toplayan Türk Metal ilk 6 ay yüzde 119 istendiğini duyurdu. Türk Metal, sözleşmenin sona erdiği 31 Ağustos 2023 tarihinden yeni sözleşmenin imza tarihine kadar geçecek sürede, avans niteliğinde olmak üzere her ay ücretlerle birlikte 5 bin TL ödenmesini istedi. Diğer 6 aylarda ise enflasyon artı yüzde 5 talep edilirken, sosyal haklarda ikinci yıl enflasyon oranına ek olarak 10 puan daha artış istendi.
Taslağın beklentilerinin altında kaldığını belirten işçileri ilk tepkilerini sosyal medyadan gösterdi. Metal işçileri “Sözleşmeye kadar en az yüzde ek 40 zam. TİS’te en az yüzde 100 zam. Asgari ücret her arttığında, artış oranında zammın ücretlere yansıtılması ve vergi oranının yüzde 15’te sabitlenmesi” taleplerinin taslakta yer almadığını belirtti.
Metal işçilerinin tepkilerinden bazıları şöyle oldu: “Taslağı geri çekin güncelleyin, rezalet bir taslak”, “Böyle taslak olmaz, şark kurnazlığı bu. İşçiden çalmak demek bu”, “Ek zam dedik, mahsuplaşma dediniz! İnsanca yaşayacak ücret dedik, sefalet ücreti ile karşımıza çıktınız! Bu taslağı geri çekin, taleplerimizle güncelleyin!”
Öte yandan Türk Metal’in, sosyal medya hesabından paylaştığı taslağın altına işçilerin yaptığı bazı yorumları sildiği görüldü.
"BİZ DİLENCİ DEĞİLİZ"
Türk Metal’in açıkladığı taslağa tepkinin büyük olduğunu söyleyen İzmir’den bir metal işçisi, bazı işçilerin sendikadan istifa ettiğini belirtti. Metal işçisi, “Koca adamlarız, kalifiye işçileriz ama durumumuz köleden beter. Neden saygı görmüyoruz, neden insanca yaşama isteğimiz hiçe sayılıyor? Patronlar, müdürler ve sendikacılar rahat etsin diye. Açıklanan zam oranı yüzde 20 bile değil aslında, çünkü enflasyon yüzde 60 olmuş. Bana iki sene boyunca enflasyona çalış diyorlar. Bu taslağın geri çekilmesi gerektiğini söyledim çevremdeki herkese” dedi.
Bir başka işçi de şunları söyledi: “İnsanca yaşam hakkımızı elimizden alıyorlar. Göz göre göre yapıyorlar bunu. Sendika bizim için kuruş hesabıyla zam istiyor ama biz dilenci değiliz. Biz fabrikada bir ayda iki arkadaşımızı kaybettik, kaç kişi yaralandı bilmiyoruz. Böyle çalışıyoruz ama istenen zamma bak!”
Başka bir işçi de “Sabah taslak açıklanır açıklanmaz fabrikada bir curcuna başladı. Herkesin kafası karıştı. Biz gerçekten bu kadar rezil bir şey beklemiyorduk. Gerçi sendikacılar ve idareciler yüzde 70 gibi artışa alıştırmaya çalışıyordu bizi ama herkes yüzde 140 civarı bekliyordu” dedi.
Taslak HABAŞ işçilerinin de tepkisini çekti. Daha önce yaşadıkları kayıpları hatırlatan bir işçi, “Pandemide ikramiyelerimizi alamamış zavallı sendikacılar var ortada. Promosyon alamıyorlar. Şimdi de zam alamıyorlar. Bakalım ne diyecekler nasıl açıklama yapacaklar. Kimse memnun değil bundan” dedi.
Bir başka işçi de şunları söyledi: “Bir avuç azınlık, şakşakçıdan başka kimse bunu kabul etmez. Zaten enflasyon yüzde 55-60 civarında, bir de bunun için mücadele edeceklerini söylüyorlar. Yanlarında kimse durmaz. Ama bizim halimiz de ne olur bilmiyorum. Fazla mesai ile ayakta duruyoruz, çok çalışma ile nereye kadar? Bizi düşünen bir taslak değil, bizi dert eden bir sendika değil.”
"KAYIPLAR KARŞILANMIYOR"
Kocaeli’deki Çelik Halat’ta çalışan bir işçi, “Her zamanki gibi rakamlar üzerinden şovlarını yapıyorlar. Bu taslak işçinin hakkını alabilecek bir taslak değil. Avans ne ya! İyi alıştılar, zaten hakkımız olan bir şeyi bize hediye ediyormuş gibi göstermeye. Asgari ücrete zam geldiğinden beri bizim maaşımız zaten aynı düzeye indi. Neden geriye dönük bir kazanç istemiyorlar da avans talep ediyorlar? Çok saçma. Ara zamda da aynı şeyi yaptılar. Bizim hakkımız olan enflasyon zammını erken verip, işçinin gazını aldılar. Şimdi de aynı şeyi yapıyorlar. Bu işçinin hakkını istemek değil, düpedüz işçinin gazını almak” dedi.
Bir Federal Mogul işçisi “Bize açlığı reva görüyorlar” derken, Kalibre Boru’dan bir işçi şunları söyledi: “Bir yandan komik, bir yandan da bizi sinirlendiriyor. Temsilciler kaçacak yer arıyor. Sen nasıl bir sendikasın ki işçiden kaçacak yer arıyorsun? Bu rakamlarla masaya oturmayı kesinlikle kabul etmiyoruz.”
Başka bir Kalibre Boru işçisi, “Hakkımızı aramak için birlik olmamız lazım. Bakalım diğer fabrikalarda ne olacak, bir şey değişecekse biz yapacağız” dedi.
FORD İŞÇİLERİ: TALEPLERİMİZLE GÜNCELLENMELİ
Taslağa ilişkin taleplerini çeşitli eylemler yaparak duyuran Kocaeli’deki Ford Otosan’da çalışan işçiler taslağın beklentilerini karşılamadığını söyledi. Bir Ford Otosan işçisi, “Bu taslak tek kelime ile rezalet. Bu taslakta alınacağı söylenen rakamlarla geçinmemiz imkansız zaten. Temmuzda yeni alımlarla zaten taban ücret 64,38’e çıktı. Bunu 65’e çekeceklermiş, üzerine yüzde 80 artı 20 yıla kadar kıdemi olan işçilere 3 lira kıdem zammı. Aslında saat ücretine istedikleri zam bu. Kelime oyunları yaparak sosyal hakları da eklemişler bulmuşlar yüzde 119 zammı. Ama artık yemiyoruz bu oyunları. Bu taslağı kabul etmiyoruz. 13 bin 500 lira maaş alıyorum ben. Bu daha senin taslağın, sen o masadan kaç lira ile kalkacaksın?” dedi.
Günlerdir “Taslak nerede” diye sorduklarını hatırlatan başka bir Ford Otosan işçisi de “Biz ne istedik, onlar karşımıza neyle çıktılar? Neden bu kadar beklettikleri anlaşılıyor. Aylardır ek zam istiyoruz. Onlar taslağa sözleşme farklarından mahsup edilmek üzere avans olarak ayda 5 bin lira yazmışlar. Bu 5 bin lira brüt mü, net mi belli değil. Sözleşme ocakta imzalansa, ocakta toplu para alacaktık ve kesinti olmayacaktı. Zaten yüzde 27 vergi dilimine girmişiz. Şimdi bu 5 bin lira vergi kesintisi, SGK kesintisi derken resmen pula dönecek. Toplu paramızı da böylelikle eritecekler. Her asgari ücret zammı sonrası maaşımız asgari ücret seviyesine düşüyor. Bu dönem sözleşmede asgari ücrete gelen artışın tüm ücretlere yansıtılması için bir madde eklensin, ücretlerimiz korunsun dedik. O da yok. İlk altı ay kesinlikle yüzde 100’ün altına düşmesin dedik o da yok. Bu taslağı bir an evvel geri çeksinler ve taleplerimizle güncellesinler” diye konuştu.
Başka bir işçi de “Bu taslak bizimle dalga geçmektir biz günlerdir elimize geçen paranın üç kuruşa döndüğünü anlatıyoruz, onların bizler için düşündüğü rakam bu. Bunu nasıl kabul edelim?” dedi.
GÜNLER SONRA AÇIKLANDI
MESS grup toplu iş sözleşmesi taslağını 30 Ağustos’ta açıklayacağını duyuran ancak günlerdir açıklamayan Türk Metal, dün sabah saatlerinde sendika bünyesinde yayımlanan Vardiya gazetesinde taslağı açıkladı. “Cumhuriyet’in 100. yılında Cumhuriyet sözleşmesi” başlığıyla açıklanan taslakta ilk 6 ay için istenen zam oranı yüzde 80 oldu.
(İŞÇİ SENDİKA SERVİSİ)