Doruk madencilik işçileri madene kapandı: Ücretlerin yarıya indirilmesi bardağı taşırdı

Çağlar KAZAK
Eskişehir

Eskişehir’in Mihalıççık ilçesine bağlı Koyunağılı köyünde faaliyet gösteren Yıldızlar SSS Holding bünyesindeki Doruk Madencilik’e ait kömür madeni ocağında çalışan işçiler, ücretlerinin yarıya indirilmesine karşı alacaklarının ödenmesi talebiyle ocağa kapanarak açlık grevine başladı.

T. Maden-İş Sendikasının örgütlü olduğu maden alanında ilk olarak 11 yıllık İşçi Erdoğan ile görüştük. Sorunların madenin TMSF’ye devredildiği 2016 yılından bu yana biriktiğini ifade eden Erdoğan, o yıllarda yaşananları şöyle anlattı: “TMSF bizim toplu sözleşmeden doğan haklarımız, kıdem tazminatımız gibi birçok hakkımızı gasbetti. 2022’de Doruk Madencilik’e devrolduğumuzda da bize hiçbir açıklama yapılmadı. Haklarımıza dair hiçbir gelişme olmadı. Bu süreçte 250 arkadaşımız ücretsiz izne zorlandı. Dayanabilen arkadaşlarımız dayanmaya çalıştı ancak bir kısmı emekli oldu, bir kısmı başka işler buldu. Bu arkadaşlarımıza kıdem tazminatlarının ödeneceği, toplu sözleşmeden kaynaklanan alacaklarının ödeneceği söylendi. Ama bu kadar zaman geçti hiçbir ödeme yapılmadı.” Geçtiğimiz temmuz ayında yaşananların bardağı taşıran son damla olduğunu dile getiren Erdoğan, “Sigorta girişlerimizin yer altı çalışanı olarak değil yer üstü çalışanı olarak yapıldı. Çift asgari ücret kapsamından çıkarıldık ve ücretlerimiz yarım yatırıldı. Ağustos ayında da böyle olacağı söylendi. Şu an biz şirket yetkililerinden şunları istiyoruz; toplu sözleşmeden doğan haklarımız verilsin, kıdem tazminatlarımız ödensin. Ayrıca bireysel emeklilik sistemi adına hesaplarımızdan kesintiler oldu, maaşına haciz gelen arkadaşlarımız oldu. Bu kesintiler maaşlardan yapıldı ama karşı tarafa ödemeleri yapılmadı. Bu paralarımızın da iade edilmesini istiyoruz. Temmuz ve ağustos maaşlarımızın ve sigortalarımızın da düzeltilmesini istiyoruz” diye konuştu.  

İNSANCA YAŞAMAK İSTİYORUZ

Seslerini duyurabilmek için geçen hafta yer üstünde eylemlere başladıklarını ancak basın açıklaması yapmalarına ve Ankara’ya yürümelerine izin verilmediğini dile getiren Erdoğan, “Biz de kendimizi yer altına kapatıp açlık grevine başladık. Bugün 4 gün oldu. Kararlılıkla devam ediyoruz” dedi. 2016 yılında iş yerlerinin TMSF’ye devredilmesi döneminde de 116 gün ücretlerinin ödenmediğini hatırlatan Erdoğan, haklarını alabilmek için yine eylemler yaptıklarını anlattı. “Sonrasında en azından maaşlarımız düzenli yatmaya başlamıştı ancak toplu sözleşmeden doğan haklarımız ve kıdem tazminatımız yine verilmedi” diyen Erdoğan, şöyle devam etti: “3 çocuğum var. Biri ilkokulda, biri lisede, biri üniversiteye başladı. 3 çocukla yaşamak, ay sonunu getirmek zaten çok zorken şimdi bir de maaşımız yarıya düşürüldü. Bu maaşla biz kiramızı, faturalarımızı bile ödeyemiyoruz. Biz haklarımızı istiyoruz, insanca yaşamak istiyoruz.”

2019’dan beri çalışan Bekir ise işçilerin sadece hak ettiklerini istediğini dile getirdi: “Biz her gün bakalım bu ay maaşlarımız ne olacak, yarım mı yatacak, tam mı yatacak diye düşünmek istemiyoruz. En doğal hakkımızı istiyoruz. İnsanca yaşamak istiyoruz.”

SGK NİYE KONTROL ETMİYOR?

Bir diğer işçi ise yer altında çalıştıkları halde hukuksuzca yer üstünde çalışıyorlarmış gibi gösterilmelerine isyan etti: “Bu holding herhalde devletten de herkesten de büyük. Öyleymiş gibi davranıyorlar. Kanunsuzca görevlendirme yapıyorlar, bize tebliğ bile etmiyorlar, nasıl olabilir böyle bir şey? 170’i arıyoruz SGK gelsin, kontrol etsin diye, gelen giden yok.”

DORUK MADENCİLİK: TMSF’DEN KALAN ALACAKLAR BİZİ BAĞLAMAZ

İişçilerin eylemleri sürerken Doruk Madencilik’ten de açıklama geldi. TMSF tarafından termik santrale kömür üretmek için kendilerine devredilmesi gereken ruhsat sahalarının 9 aydır devredilmediği belirtilen açıklamada işçilerin bu devir sorunu nedeniyle ücretsiz izne çıkarılmak zorunda kalındığı ifade edildi. Açıklamanın devamında ise; çalışanların söz konusu tazminat alacaklarının ekim 2023 itibarıyla 6 eşit şekilde yatırılacağının ve çalışmak isteyen personelin de yer üstünde santral işletmesinde görev verilmek üzere istihdam edileceğinin bilgisinin sendikaya (T. Maden-İş) tebliğ edildiği belirtildi. Şirket; TMSF döneminden kalan sendikal alacakların ise kendilerini bağlamadığını iddia etti.

SÖZLER TUTULMADI, ALACAKLAR ÖDENMEDİ

İşçiler, iş yerinin TMSF’ye devredildiği 2016 yılından bu yana hak kayıpları yaşadıklarını söylüyor. Eski adıyla Adularya Yunus Emre Termik Santrali olarak bilinen termik santral ve maden ocağı, 2022 yılının aralık ayında TMSF’den Yıldızlar SSS Holdinge devredildi. Devir sonrası yaklaşık 250 işçi ücretsiz izine çıkarıldı. İzne çıkarılan işçilerin çok kısa bir sürede geri çağrılacakları sözü verildi. Ancak aradan aylar geçmesine rağmen geri çağrılmadılar. İşçilerin bir kısmı başka yerlerde çalışmaya başladı. Kendilerine söz verilen kıdem tazminatlarının ödenmesi de geciktirildi. Son olarak temmuz ayında yer altından çalışan işçilerin statüleri yer üstü olarak değiştirildi ve iki asgari ücret kapsamının dışına çıkarıldı. Bu değişiklik üzerine sabırları taşan işçiler, oturma eylemine başladı. İşçiler 31 Ağustos Perşembe gününden bu yana ocaktan çıkmayarak açlık grevine başladı.

Maden işçileri alacakları için açlık grevinde

Maden Mühendisleri Odası: Madencilerin talepleri karşılansın