Depremzede üretici köylüler: Borç içindeyiz, ayakta duracak halimiz kalmadı

Berfin GÜLER
Malatya

Malatya’nın Akçadağ ilçesine bağlı Ören köyünde kayısı üretimi ile geçimini sağlayan üretici köylüler mağdur. Kayısılarını sulayamayan ve kayısılarını don vuran köylüler destek bekliyor. Mazot, gübre ve zirai ilaçların pahalılığından borçlarını ödeyemediklerini belirten köylüler “Evimiz yok, kayısılarımız yandı. Devlet de çiftçiye bir destek sağlamıyor. Bu kışı nasıl geçireceğiz bilmiyoruz. Çiftçiye destek sağlanmalı” çağrısında bulundu.

"DEVLET ÇİFTÇİYE DESTEK SAĞLAMIYOR"

Aydın Kaya 71 yaşında. Emekli ve kayısı üretimi ile geçimini sağlayanlardan. Depremde 4 dairesinin bulunduğu evi yıkıldığı için şimdi çadırda kalıyor. Kayısılarına don vurduğu için bu sene kayısıları da tutmamış. Kaya, “Sigorta yaptırmıştım geçen sene kilosunu 16 TL’den. Sigorta 46 bin TL para verdi. Ama sigortayı da herkes yaptıramıyor. Benim 20 yıllık emeğim gitti. Bir sene kayısı zarar gördüğünde üç dört sene çiftçi sırtını doğrultamıyor. Seneye de kayısı tutar mı meçhul, ne yapacağız bilmiyorum” diye konuştu.

Destek alamadığını ve bu durumun zora soktuğunu söyleyen Kaya şöyle söyledi: “Devlet de çiftçiye bir destek sağlamıyor. En azından gübre, mazot, ilaç daha uyguna verilebilir. Benim iki bahçem var, birine hiç su veremedim diğerine ise kanalizasyondan su götürüyorum, onun için de suya para ödüyorum.”

"ÖZEL BANKALARA BORÇLANDIM"

Evinin olmadığını ve kanser hastasının olduğunu söyleyen Kaya, kışın yaklaştığını, ne yapacaklarını bilmediğini söyledi. Kaya, geçim noktasında çektikleri sıkıntıya vurgu yaparak bahçesinin maliyeti kurtarmadığını söyledi: “Özel bankalara borçlandım, kâr etmeyi geçtim, borcumu nasıl ödeyeceğim bilmiyorum. Devletin kayısı üreticilerine destek olması lazım. Mazotu daha uyguna vermeli, faizsiz kredi verebilir ya da borcumuzu erteleyebilir. Gelirimiz yok ki ödeyelim. Emekli maaşı ile nasıl ödeyelim? Ayakta duracak halimiz kalmadı.”

"71 BİN TL BORCUM VAR"

Abuzer Kaçar ise 63 yaşında, üç çocuğu var. Geçimini kayısıdan sağlayan üretici köylü Kaçar da borçlulardan. Çocuklarından birinin bu sene üniversiteye gideceğini ancak borçlardan masrafları nasıl karşılayacağını bilmediğini söylüyor Kaya: “500 kök kayısım var, don vurduğu için tutmadı. Sekiz tane ilaç attım. Gübre, mazot aldım, 63 bin TL. İlacı ziraat mühendisinden aldım 18 bin TL’ye. Şu an 71 bin TL borcum var, bu borcu nasıl ödeyeceğim bilmiyorum. Bırakın para kazanmayı, maliyetimizi bile kurtarmadı ki. Mazot 38-39 TL. Bir emekli maaşıyla oğlumu mu okutayım, kışın ev için masraf mı yapayım, borcumu mu ödeyeyim?” diye sitem ediyor.

"DEPREM BÖLGESİNDEYİZ, MAĞDURUZ"

Devletin çiftçiye destek sağlaması gerektiğini söyleyen Kaçar, “Deprem bölgesindeyiz, zaten çok mağduruz. Kışın ne yiyeceğiz, ne içeceğiz, nerede kalacağız bilmiyoruz. Mazotu ucuz vermesi lazım. Bahçeler sulanmazsa domurlar gelişmez ve kayısı tutmaz. Seneye de bir ürün alamayız” dedi.

"ÜRETİCİLER BORÇ İÇİNDE"

Ziraat Mühendisi Rıza Cengiz ise “Bu sene don ve rüzgardan kaynaklı kayısı tutmadı. Bir dönüm yerin maliyeti 15 bin TL. 10 dönüm kayısı bahçesi olan bir üreticinin gübre sulama ilaçlama dahil masrafı 25 bin TL. Birçok çiftçi 25 bin TL borçla başladı. Su bir hafta önce geldi, hâlâ sulanmayan bahçeler var. Bahar gübresi atıldı ama sulama yapamadılar. Domur oluşumu olmazsa kayısı tutmaz. Burada yaşayan halkın çoğunluğu kayısı üretimi ile geçiniyor. Kayısı olmadığı için geçinemeyecekler. Barınma sorunu da var. Sulama birliği ilerleyen günlerde su parası isteyecek, ödeyemeyeni icraya verecek. Sıkıntı bir tane değil ki. Devletin de herhangi bir desteği yok” dedi.