Van’da halk sağlığa erişemiyor: Pansumanla sorun çözülmez

Berivan KUTLU
 

Sağlığa erişimde halkın ciddi sorunlarla karşı karşıya olduğu Van’da, birçok uzman doktor randevusu bulunmuyor, muayene olmak isteyen yurttaşlara en erken 15 gün, illeri tetkikler için ise aylar sonrasına randevu veriliyor.
Kentte yaşanan sağlık sorunlarını anlatan Van-Hakkari Tabip Odası Başkanı Ahmet Koç, sorunun sistemsel olduğunu belirtti. 

SAĞLIK SORUNU HER YERDE

Sağlıkta yaşanan sorunların sadece Van ile sınırlı olmadığını söyleyen Koç, “Sağlık Bakanlığının randevu sisteminden hastalar, hastalıklarıyla ilgili randevu alıyor. Türkiye’nin hemen hemen her yerinde aynı sorunlar var. Bunun birçok nedeni var, bunun temel neden ise Türkiye’de basamaklı bir hastane sisteminin olmayışıdır. Hastalar herhangi bir sorun olduğunda hem aile hekimine hem de üçüncü basamak olan üniversite hastanesine de başvuru yapabiliyor. Böyle olunca birçok yerde kuyruklar oluşuyor ve hasta sayısı artıyor. Doktorlara başvuru yapan hasta sayısı günlük 100’leri buluyor, bu durum bir karmaşa yaratıyor. Birçok hastanede hastalar ve sağlık çalışanları arasında şiddet boyutuna ulaşan olaylar meydana gelmektedir. Güvenli bir çalışma ortamı bulmakta zorlayan birçok hekimin istifa ettiğini görüyoruz. Hekimler ya özel hastanelere yönleniyor ya da yurtdışına gidiyor” dedi. 

HEKİMLER GÖÇ EDİYOR 

İktidarın politikalarıyla yaratılan güvencesiz ortam nedeniyle doktorların yurtdışına gittiğini vurgulayan Koç, “TTB'nin verilerine baktığımızda, eskiden yılda 100-200 hekim yurtdışına giderken, şimdi yılda 3-4 bin hekim istifa ediyor. Bu durum bize Türkiye’deki sağlık alanında bir problem olduğunu gösteriyor. Koruyucu sağlık sistemleri ikinci plana atıldı. Böylelikle birçok hasta ancak hastalandığında sağlık kurumuna başvuruyor ama insanların hastalanmaması için çareler aranmıyor. En basitinden herkes düzenli olarak aşı olamıyor, bir aşı karşıtlığı var. Aşılarla ve korucu hizmetlerle önlenebilen birçok hastalık devam ediyor. Bunun sonuncunda hastanelerde bir yığılma oluyor. Doktorlar, Türkiye nüfusunun yaklaşık 8 katı hasta bakıyor, çünkü yurttaşlar bir yıl içinde en az 8 kez hastaneye başvuru yapıyor” diye konuştu.

BASAMAKLI SAĞLIK SİSTEMİ YOK  

Basamaklı bir sağlık sisteminin hayata geçirilmemesi nedeniyle karmaşa yaşandığının altını çizen Koç, “Grip gibi hastalık için üçüncü basamak olan üniversite hastanesine başvuru yapılabiliyor. Bu hastanelerin daha zor hastalıkları tedavi etmesi gerekiyor, fakat bakıyorsunuz Aile Hekimi’nde çözülmesi gereken bir hastalık, bu hastanelere taşınıyor. Sağlık Bakanlığı’nın uyguladığı, ‘Doktoru her yerde bulabilirsiniz, sınırsız başvuru yapabilirsiniz’ politikaları nedeniyle bu sorunlar yaşanıyor. Normalde Aile Hekimleri, Aile Sağlığı Merkezleri’ni toplumun hasta olmaması için kontrol etmesi gerekiyor. Ancak her Aile Hekimi günde 80-100 hasta bakıyor” dedi.

PERFORMANS SİSTEMİ  

Doktorların çalışma koşullarının hastaneden hastaneye değişiklik gösterdiğine dikkat çeken Koç, “Bazı hastanelerde doktorların çalışma koşulları daha iyiyken, başka hastanelerde daha kötü oluyor. Bu durum şehirden şehre, hatta hastaneden hastaneye değişiyor. Bir de performans sistemi var. Doktorlara, ‘ne kadar çok hasta bakarsan, ne kadar çok tahlil yaparsan, ne kadar çok ameliyat yaparsan, o kadar çok para kazanırsın’ diyorlar. Performans sisteminin iptal edilmesi için çok uğraştık, fakat Sağlık Bakanlığı herhangi bir diyalog kurmadı” ifadelerini kullandı. 

"SORUN DOKTOR SAYISI DEĞİL"

Halkın sağlığa fiziki olarak da erişmekte sorun yaşadığını dile getiren Koç, “Kentte 2 büyük hastane var. Her iki hastane de kentin dışında, kent merkezinde ise 2-3 poliklinik var. Daha önce merkez ilçelerde hastanelerin açılması gerektiğini söyledik. Hastaneler olsaydı, hastalar sağlığa daha rahat ulaşabilirdi. Şimdi bir şehir hastanesi yapılması planlanıyor, fakat bunun da projesi kentin dışında. Bu sorunun çözülmesi için şehir hastanesinden önce ilçe hastanelerinin devreye sokulması lazım. Wan’daki doktor sayısını 2 katına çıkartsanız bile, sağlık sorunları çözülmez çünkü bu sistemsel bir sorundur. Geçici pansuman çözümleriyle sorunlar ortadan kalkmayacaktır” dedi. (MA)