"Malzeme eksikliğinden Laboratuvar dersleri verimli geçmiyor"

Buse İrem SOLAK
ODTÜ Biyoloji öğrencisi

Koronavirüs salgını nedeniyle 2020 yılında 1. Sınıfa başlayan bir temel bilim öğrencisi neredeyse 3 yılını online eğitimle geçirdi. Bu da lisans hayatında neredeyse 3 yıl boyunca laboratuvar eğitiminden (lab) mahrum kalması demek. Online eğitim yüzünden nitelikli bir laboratuvar deneyimi yaşayamayan öğrenciler için yüz yüze eğitime geçildiğinde de nitelik çok da değişmemiş durumda.  ODTÜ Biyolojik Bilimler öğrencisi olarak labların durumunu incelemek için TÜBİTAK MAM ve Gazi Üniversitesi Fizyoloji Laboratuvarında gönüllü staj yapmış olan biyoloji bölümünden 2 arkadaşımla konuştum.

"ARAŞTIRMA LABORATUVARLARINDA İMKANLAR ÇOK DAHA İYİ"

ODTÜ Biyolojik Bilimlerde öğrenci lablarında malzeme eksikliği veya teknik aletlerin bozuk olması sık sık karşılaştığımız bir durumdu. Staj yaptıkları labdaki durumun nasıl olduğunu sorduğumuzda teknolojik aletlerin kullanımının farklılığına dikkat çeken Gazi Üniversitesinde staj yapan arkadaşım “Öğrenci lablarıyla araştırma labları arasında gerçekten çok büyük fark var. Öğrenci lablarında çoğu şeyi manuel olarak kendimiz yapıyoruz. Araştırma lablarında ise daha teknolojik aletler kullanılıyor ve imkanlar çok çok daha iyi” derken TÜBİTAK MAM’da staj yapan arkadaşım ise  bulunduğu laboratuvarların çok daha gelişmiş olduğunu anlattı. Bu aradaki farkın nedenini sorduğumda iki arkadaşım da lablarına bütçe ayrılmamasından kaynaklandıklarını düşündüklerini söylüyorlar.

Öte yandan yurt dışındaki lablar ile Türkiye’dekiler arasında da büyük fark var. Bilim üretimi ekonomik kriz nedeniyle olumsuz etkileniyor. TÜBİTAK MAM’da staj yapan arkadaşım bu konuya ilişkin, “Staj sürecimde hocalarım, laboratuvarda en sık kullanılan ve en basit malzemelerden biri olan pipet uçlarının bile yurtdışından getirildiğinden, dolayısıyla doların yükselmesi ile onların da maliyetlerinin arttığı sorunundan bahsetti” diyor.

"EĞİTİMİMİZİ OLUMSUZ ETKİLİYOR"

ODTÜ’de labların eskiliği ve kullanılan aletlerin iyi çalışmaması eğitimlerini olumsuz etkilediklerini anlattılar. Tek artısı genelde her laboratuvar tezgahında bir hoca bulunuyor ve hoca başına düşen öğrenci sayısı az olduğu için dersler verimli geçiyor. Ancak, teknik alet ve malzemeler konusunda geliştirilmeye ihtiyaç var. Bu konuda arkadaşlarım da özellikle bozuk olan aletlerin onarımı gibi iyileştirmeler sağlanabileceğine dair örnekler veriyor.

PEKİ BU DURUM KARŞISINDA NE YAPILMALI?

Lab derslerimizin niteliksizliği, malzeme eksiğimizin olması ve bu yüzden nitelikli bir eğitim göremememiz konusunda sizce ne yapmalıyız diye konuşuyoruz. TÜBİTAK MAM’da staj yapan arkadaşım buna dair şöyle bir öneride bulunuyor: “Bence atılabilecek verimli bir adım okul yönetimi ve ilgili öğretim üyeleri ile iletişime geçerek bu konuda farkındalık yaratmak ve bağış gibi kaynakları araştırarak laboratuvar imkanlarının geliştirilmesi için destek sağlamak olabilir.”