Bilirkişilerden SANKO'nun Salihli'deki JES kuyularına olumsuz görüş
SANKO AŞ. tarafından Salihli'de açılmak istenen 17 JES kuyusuna karşı açılan davada yapılan bilirkişi keşfi raporunda "JES'lerin yapılmasında kamu yararı yok" denildi.
Fotoğraf: Özer Akdemir/Evrensel
Özer AKDEMİR
Manisa Salihli'de SANKO A.Ş. tarafından açılmak istenen 17 Jeotermal Elektrik Santrali (JES) kuyusuna karşı açılan davada yapılan bilirkişi keşfinin raporu belli oldu. Bilirkişi heyeti mahkemeye JES projesine verilen ÇED Gerekli Değildir kararında kamu yararı bulunmadığı görüşünü iletti.
KEŞİFTE KAÇAK KUYULAR TESPİT EDİLMİŞTİ
Salihli Çevre Derneği ve yurttaşlar tarafından şirkete Manisa Valiliği tarafından verilen “ÇED gerekli değildir” kararının iptali için açılan davada 12 Haziran 2023 tarihinde bilirkişi keşfi yapılmıştı. Keşif sırasında, raporda bulunan iki kuyunun yerinin değiştirildiği, bu yer değişikliğinin ÇED raporunda ve mahkemeye sunulan belgeler arasında bulunmadığı tespit edilmişti. Sanko Enerji şirketi ise söz konusu JES projelerinin ÇED süreci için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına başvuruda bulunulduğunu, bu başvurunun kendilerine kuyu çalışması yapma hakkı verdiğini ileri sürmüştü.
Bilirkişi keşfi sonrası hazırlanan raporda heyet proje tanıtım dosyasının (PTD) mevzuata uygun hazırlanmakla birlikte birçok eksikliği bulunduğu dile getirildi.
Bilirkişi heyetinin keşif sonrası hazırladığı raporda dikkat çektiği eksikliklerden bazıları şunlar:
JES SONDAJLARININ SULARI VE TARIM TOPRAKLARINI KİRLETME POTANSİYELİ VAR
- PTD raporu ve eklerinde söz konusu etkinliğin çevresel etkilerinin ve bu etkilerin en aza indirilmesi konularının jeolojik ve hidrojeolojik yönlerden yeterli olmadığı,
- Sondajlar için yer seçimi, kuyu teçhiz planları, jeotermal akışkanın kimyasal özellikleri, akış testleri ve çevresel etkileri gibi konuların yeterli düzeyde açıklanmadığı,
- Yüzey ve yeraltı suları ile tarımsal toprakların kirletilme potansiyeli mevcut olduğu için söz konusu etkinlikte kamu yararı bulunmadığı,
- Gediz Havzasının mevcut durumu nedeniyle bu havzada gerçekleştirilecek Jeotermal Enerji projelerinin Kamu Yararı ve Çevre Dengesi kapsamında kamu yararı bulunmadığı,
"KAMU YARARI BULUNMADIĞI..."
- PTD raporunda alanda yapılması gerekli jeofizik çalışmalar bulunmadığı,
- Yapılması planlanan sondaj faaliyetinin kesilecek birimler ve bu birimler içindeki sorunlarının belirlenememesinden dolayı, yeryüzü ve yeraltı suları ile toprak açısından olumsuzluklar oluşturacağı,
- Bitki örtüsüne, canlılar ve tarım sektörüne potansiyel olumsuz etkilerinin olması nedeniyle projenin gerçekleştirilmesinde kamu yararı bulunmadığı,
- Bitki örtüsü ve tarım sektörü üzerindeki olumsuz etkilerin PTD'de yeterince değerlendirilmediği, PTD'de belirtilen önlemlerin yeterli olmaması,
- Mutlak tarım arazisi vasfındaki alanlanın tarım dışı amaçla kullanılabilmesi için "Toprak Koruma Projesi'nin bulunmasının gerektiği...
UYGUN DEĞİL!
Bilirkişi heyeti tüm bu gerekçelerle Manisa Salihli ilçesi, Yılmaz, Keli, Atatürk, Çavlu, Beşeylül, Hasalan, Süleymaniye ve Pazarköy Mahalleleri mevkiinde Sanko Enerji San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılması planlanan jeotermal kaynak arama sondaj faaliyeti ile ilgili Manisa Valiliği tarafından verilen "ÇED gerekli değildir" kararının uygun olmadığı kanaatini mahkemeye iletti.