Ayvalık Film Festivali izlenimleri: AVM’siz, yarışmasız ve butik

İsmail AFACAN
Balıkesir

Kuzey Ege’nin tarihi, coğrafyası ve kültürüyle önce çıkan ilçelerinden biri Ayvalık…  İrili ufaklı 22 adası, geçmişle bugünün bir arada yaşadığı sokakları, çam ile zeytinin düet yaptığı atmosferi, bir nefes gibi üzerimizde dolaşan, kimi zaman da hırçınlaşan rüzgarı Ayvalık’ı ayrıcalıklı kılan özellikleri…

Ayvalık bu özelliklerinin yanına “sinema”yı eklemek için önemli bir çaba sarf ediyor. İki yıldır düzenlenen Uluslararası Ayvalık Film Festivali bu çabanın ürünü… Deniz turizminin vedaya hazırlandığı, zeytin hasatlarının arifesinde sanatçıları, gazetecileri ve sinemaseverleri bir araya getiriyor festival…

Düzenlendiği yıl içinde uluslararası festivallerde ödül almış yapımlar, öne çıkan yerli filmler Ayvalık’ta beyaz perdeye yansıyor. Kimi zaman Vural Sinemasında, kimi zaman Sanat Fabrikasında, kimi zaman da anfi tiyatroda…  Ve festivalin en önemli özelliği seçkideki filmlerin birbiriyle yarışmaması.

Uluslararası Ayvalık Film Festivali’ni iki yıldır takip ediyorum. Bu yıl 14-20 Eylül tarihleri arasında düzenlenen festivale dair satır başlarını ve gözlemlerimi paylaşmak istiyorum.        

SANKİ HER ŞEY BİRAZ FELAKET

Festivalin tek bir ödülü var. “Yeni bir” başlıklı ödül geçen sene “Ela ile Hilmi ve Ali” filmindeki yönetmenliğiyle Ziya Demirel’e verilmişti. Bu sene ise “Sanki Her Şey Biraz Felaket” filmindeki senaristliğiyle Umut Subaşı değer görüldü. “Sanki Her Şey Biraz Felaket” Vural Sinemasında seyirciyle buluştu. İstanbul’da yaşayan yirmili yaşlardaki dört kişiyi odağına alan film gençlerin yaşadığı işsizliği, geleceksizliği, yoksulluğu ve mutsuzluğu mizahi bir dille anlatıyor. Sinemamızda pek işlenmeyen bir konuyu ülkenin içinde bulunduğu siyasal atmosferle harmanlayarak veriyor. Kadına yönelik tacizi, göçmenlere yönelik ırkçılığı filmde çarpıcı bir şekilde görüyoruz. Güzel ve muzip bir hikaye ama sinema dili aynı ölçüde güçlü değil. Yönetmenin ilk filmi olması da bunda etkili olabilir. Sinemadan ayrılırken ödülün neden filmin senaryosuna verildiğini daha iyi anlıyoruz.

ULUSLARARASI SEÇKİ BEĞENİLDİ

Bu sene uluslararası film seçkisi festival takipçilerinden tam not aldı. Zaten bu yıl Cannes, Berlin, Karlovy Vary, Selanik gibi festivallerde yer alan filmler seyirciyle buluştu. Ama bazı filmler dikkatleri üzerine topladı. Hirokazu Kore-eda imzalı “Canavar”, İlker Çatak’ın “Öğretmenler Odası”, Rodrigo Moreno imzalı “Kabahatliler” ve Cafer Panahi’nin “Ayı Yok” bunlardan bazıları. Anfi tiyatroda yapılan gösterimler rüzgar nedeniyle kesintiye uğrasa da sonraki günlerde kapalı mekanlarda yapılan gösterimlerle bu sorun telafi edildi.

HALKIN İLGİSİ ARTIYOR

Bu yılki festivalin bir diğer özelliği ise geçen seneye göre Ayvalıklıların daha çok ilgi göstermesiydi. Festival süreklilik kazandıkça halkın ilgisi de artıyor doğal olarak. Vural Sineması ve Sanat Fabrikasındaki gösterimlere olan ilgide bunu gördük. Film ekiplerinin de gösterimlere katılması ilginin artmasında etkiliydi. Ayrıca Ayvalık’taki esnaflar da festivale sahip çıkıyor. Kahvehanesinden lokantasına, hediyelik eşyacısından manavına festivalle bütünleşiyor.

SEYİR DERNEĞİ VE AZİZE TAN

Festivali düzenleyen Seyir Derneğine, Festival Direktörü Azize Tan ve ekibine ayrı bir parantez açmak gerekiyor. Ayvalık’ta sinema kültürünün yerleşmesi için önemli bir çalışmaya imza atıyorlar. Butik bir festival olarak lanse edilse de etkisinin ilerleyen dönemde birçok festivale örnek olacağı düşüncesindeyim. Elbette Altın Koza, Altın Portakal, Altın Lale gibi kurumsal ve yarışmacı festivaller olacaktır. Sektör açısından bu bir gereklilik ama Ayvalık’ta düzenlenen festivalin türevlerine de çok ihtiyaç var. Sanatçıları ve sinemaseverleri bir araya getirmesi ve salonlara giremeyen filmleri halkla buluşturması bakımından… Bunun hayal olmadığını Ayvalık örneği gösteriyor.