Tarımsal ithalatta rekorlar yılı: İhtiyacın üzerinde ithalat yapıldı

TÜİK’in bu yılın ilk 7 ayına (ocak-temmuz 2023) ilişkin dış ticaret istatistikleri yayımlandı, tarımsal ithalatta patlama yaşandığı görüldü. CHP Bursa Milletvekili, Ziraat Mühendisi Orhan Sarıbal şu yorumu yaptı: “Dünya piyasalarında çoğu tarım ürününde fiyatların gerilemesi; Türkiye’de döviz kurunun baskılanması ve ithalatta gümrük vergisinin sıfırlanması ihtiyacın üzerinde ithalat yapılmasına yol açtı.”

2023 yılı ocak-temmuz döneminde tarım ürünleri ithalatı 19,5 milyar dolar iken ihracat 17,8 milyar dolar, dış ticaret açığı ise 1,7 milyar dolar oldu.

Ocak-temmuz 2023 aylarını kapsayan dönemde en yüksek ithalat bedeli 3,9 milyar dolar ile yağlı tohumlar (soya, ayçiçeği vb.) ve yağlı tohum türevlerine (sıvı yağlar ve küspeler) ödendi. Bu grubu 3,6 milyar dolar ile hububat (buğday, arpa, mısır, pirinç vb.), 1,1 milyar dolar ile pamuk, 518 milyon dolar ile bakliyat (mercimek, nohut vb.) izledi.

ÇELTİK İTHALATI 9 KAT ARTTI

Bu yılın ilk 7 ayında buğday ithalatı önceki yıla göre yüzde 89 artarak 4,5 milyon tondan 8,4 milyon tona; mercimek ithalatı yüzde 75 artarak 242 bin tondan 424 bin tona; arpa ithalatı yüzde 63 artarak 911 bin tondan 1,5 milyon tona; ayçiçeği yağı ithalatı yüzde 58 artarak 581 bin tondan 920 bin tona; ayçiçeği tohumu ithalatı yüzde 49 artarak 453 bin tondan 676 bin tona; soya tohumu ithalatı yüzde 6 artarak 2 milyon tondan 2,1 milyon tona yükseldi. Pirinç ve çeltik ithalatı ise 43 bin tondan 387 bin tona ulaşarak 9 kat arttı.

Öte yandan 2023 yılı ocak-temmuz döneminde; 299 bin büyükbaş ve 43 bin küçükbaş olmak üzere 342 bin baş canlı hayvan ve 12 bin ton kırmızı et ithal edilerek 2002 yılına göre 8 kat artarak 546 bin dolar (10,9 milyar TL) ödendi. Bu değer 2023 yılında hayvan yetiştiricilerine verilecek olan 13 milyar TL’lik desteğin yaklaşık yüzde 84’ü kadar oldu. 

ÜRETİM TEŞVİK EDİLMİYOR

“Bu veriler 2023 yılında tarım ürünleri ithalatında yeni rekorlar kırılacağını açık bir şekilde ortaya koymaktadır” diyen Orhan Sarıbal şu vurguyu yaptı: Oysa son yıllarda yaşanan pandemi, ekonomik kriz ve halen devam eden Rusya-Ukrayna savaşı, stratejik ürünlerde kendine yeterliliğin önemini bir kez daha gösterdi.

Üretimin yurt içi talebi karşılama derecesinin düşük olduğunu söyleyen Sarıbal, AKP’nin 21 yıllık iktidarında üretim yerine ithalatın teşvik edilmiş olmasının sonuçlarının yaşandığını belirtti. (İstanbul/EVRENSEL)