İHD 2022 Hak İhlalleri raporu: Türkiye kendi iç hukukunu uygulamaz bir durumda

İnsan Hakları Derneği 2022 Yılı Hak İhlalleri İzleme raporunu basın açıklamasıyla duyurdu. Yapılan açıklamada, Türkiye’nin altına imza attığı uluslararası sözleşmeler başta olmak üzere, kendi iç hukukunu uygulamaz bir durumda olduğu belirtilerek, “Bu cezasızlık politikasının aynen devam ettiğini görmek, adeta zaman aşımı müessesesinin devlet suçlarını koruyan bir mekanizma haline geldiğini görmek, son derece üzücü bir durum” denildi.

"ZAMAN AŞIMI İLE DEVLET SUÇLARI KORUNUYOR"

İnsan Hakları Derneği Genel Merkezi’nde yapılan açıklamada konuşan İHD Genel Başkanı Eren Keskin, Türkiye’nin altına imza attığı uluslararası sözleşmeler başta olmak üzere, kendi iç hukukunu da uygulamaz bir durumda olduğunu belirtti. Devletin yaşama hakkı başta olmak üzere işkence görmeme hakkı, ifade ve örgütlenme özgürlüğü hakkı, ayrımcılığa maruz kalmama hakkı gibi çok temel haklar konusunda  son derece kötü bir noktada olduğu ifade eden Keskin, “İnsan hakları savunucuları olarak, cumhuriyetin kuruluşundan bu yana devlet güçleri tarafından işlenen suçlarda büyük bir cezasızlık olduğunu çok yakından biliyoruz. Bu cezasızlık politikasının aynen devam ettiğini görmek, adeta zaman aşımı müessesesinin devlet suçlarını koruyan bir mekanizma haline geldiğini görmek, son derece üzücü bir durum” diye konuştu.

"İNSAN HAKLARI MÜCADELESİNDE KARARLIYIZ"

Türkiye’de ayrımcı, ötekileştirici, nefret örgütleyici bir politika izlenirken muhalefetin çok büyük bir bölümünün de bu haksızlıklara karşı ses çıkarmadığını ifade eden Keskin, “Bizler insan hakları savunucuları olarak ‘2022 hak ihlalleri raporumuzu açıklarken bir kez daha insan hakları mücadelesinde ne kadar kararlı olduğumuzu biatsız bir mücadeleye devam edecek olduğumuzu tüm kamuoyuyla paylaşmak istiyoruz” dedi.

İHD'nin raporunda yer alan hak ihlalleri tespitleri şöyle: 

• Dur ihtarına uymadıkları gerekçesiyle güvenlik güçleri tarafından öldürülen ya da yaralanan; toplumsal gösterilerdeki saldırılar, sokağa çıkma yasakları döneminde 1’i çocuk 20 kişi hayatını kaybederken 27 kişi yaralandı.
• Cezaevinde 81 kişi hayatını kaybederken faili meçhul saldırılarda 10 kişi hayatını kaybetti, 4 kişi yaralandı.
• Siyasi parti, sendika ve dernek yöneticisi/üyesi 30 kişi saldırıya uğradı.
• Saldırıya uğrayan 22 gazeteciden 1’i hayatını kaybetti.
• 1 kişi Kürt olduğu için ateşli silahla vurularak, 6 kişi Suriyeli ve 1kişi Afgan olduğu için öldürüldü.
• 61 kişi (Suriye,Afgan, Mısır, Irak ve Avustralyalı) 46 insan Kürt, Alevi ve Çerkez, 3 farklı din mensubu, 17 kişi ise homofobik nedenlerle yaralandı.
• “Namus” adı altında 1 kadın öldürüldü. Toplumsal alanda kadına yönelik şiddet, tecavüz ve taciz, ev içi şiddete uğrayan 367 kadın hayatını kaybederken 761’i yaralama, taciz-tecavüz, darp, tehdit,alıkoyma nedenleriyle yaralandı. 435 kadın ise fuhuşa zorlandı.
• Çocuklarda 72 çocuk;  anne,baba, kardeş, amca ve dedesi, eşi ve tanıdıkları tarafından öldürülürken 288 çocuk ise cinsel istismar;  ailesi,arkadaşları ve yakınları tarafından şiddet gördü.

7731 KİŞİ GÖZALTINA ALINDI

•  1452 kişi gözaltında işkence ve kötü muameleye uğrarken, 42’si çocuk olmak üzere 2947 kişi ise gözaltı dışında işkenceye uğradı. Cezaevlerinde 277 kişi işkence ve kötü muameleye uğradı.
• Toplumsal gösterilerde güvenlik güçlerinin müdahalesi nedeniyle 4553 kişi sonucu dövüldü ya da yaralandı.  7731 kişi gözaltına alındı,  365 kişi ise tutuklandı. 
• 571 toplantı ve gösteri güvenlik güçleri tarafından müdahale edildi.  Bu toplantı ve gösterilde 119 kişiye 25 soruşturma  açıldı. 

BİRÇOK ETKİNLİK YASAKLANDI

• 10 miting ve şenlik, 14 anma, dayanışma etkinliği, 31 konser, 7 festival, 6 tiyatro gösterimi, 2 panel, 1 stant, 4 basın açıklaması, 2 grev (ertelendi) yasaklandı. Ayrıca birçok kentte (Urfa, Batman, Ağrı, Maraş, Hakkâri, Diyarbakır, Osmaniye, Tunceli, Van, Antep, Rize, İzmir, Antalya, Denizli, Hatay, Mardin, Şırnak, Muş, Siirt, Adana, Eskişehir, Elazığ, Kocaeli, Edirne, Aydın, Rize, Eskişehir, Çanakkale, Trabzon, İstanbul Valilikleri ile İstanbul’da Kadıköy Kaymakamlığı Kartal Kaymakamlığı) 15 er günlük yasaklama kararları ile birçok etkinliği engelledi.
• 1 gazeteye ilan durdurma cezası, 4 gazeteye 17 Gün ilan kesme cezası, 12 afiş pankart toplatma, 58 TV kanalına idari para cezası, 1 radyo kanalına idari para cezası verildi,  4 haber ajansı, 1 dergi bürosu polis tarafından basıldı.
• Ayrıca İHD’nin tespit edebildiği kadarıyla 2022 yılında 2391 haber ajansı ve çeşitli sitelere erişim yasağı getirildi.
• 2035 işçi, 3 belediye başkanı, 3 muhtar, 9 hâkim ve savcı, 1 doktor, 1 araştırma 1 öğretim görevlisi ve 5 memu işten çıkarıldı, görevden uzaklaştırıldı, açığa alındı, sürgün edildi ya da idari ceza verildi.
• İş cinayetlerinde ise en az 1843 işçinin hayatını kaybetti. ( Ankara/EVRENSEL)