MESEM programıyla çocuk işçi cinayetlerine davetiye çıkarılıyor

Özgür Hüseyin AKIŞ

İSİG Meclisi Üyesi

Mesleki Eğitim Merkezine (MESEM) bağlı çalışan 16 yaşındaki Zekai Dikici, Manisa Alaşehir’de çalıştığı inşaatın beşinci katından düşerek yaşamını yitirdi. Milli Eğitim Bakanlığının bu programı akademik geleceği olmayan ortaokulu bitiren çocuklara meslek edindirileceği iddiası taşıyordu. Bakanlığın sitesinde 1 milyon 324 bin 840 öğrencinin bu program çerçevesinde kayıtlı olduğu belirtiliyor. Bu sayının sadece çocuk yoksulluğuyla açıklanması güç.

2017 yılında 6 milyon 893 bin olan yoksul çocuk sayısı yüzde 8 artarak, 2021 yılında 7 milyon 436 bine ulaştı. 2023 yılında Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü verilerine göre Türkiye’de, 100 çocuktan 22’si yoksulluk içinde büyüyor. Türkiye’deki yoksulluk oranı yüzde 15 iken çocuklardaki yoksulluk oranı yüzde 22.4.

Her ailede bir çocuğun yoksul oluşu aslında ailenin diğer fertlerinin de yoksul olduğu anlamına geliyor.

- Türk-İş, ağustosta açlık sınırının bir önceki aya göre 540 lira artarak 12 bin 198 liraya yükseldiğini açıkladı. Yoksulluk sınırının ise 1759 liralık artışla 39 bin 733 lira olduğunu hesapladı. Türk-İş, eylülde ise açlık sınırının 13 bin 334 lira, yoksulluk sınırının 43 bin 433 lira olduğunu duyurdu.

- Birleşik Kamu-İş Konfederasyonunun araştırmasına göre ise dört kişilik bir ailenin açlık sınırı ağustosta bir önceki aya göre 981 lira daha artarak 13 bin 701 liraya yükseldi. Aynı ailenin yoksulluk sınırı da 4 bin 289 liralık artışla 38 bin 273 lira olarak gerçekleşti.

Yine ağustos ayında bir inşaatta çalışan çocuk işçi düşerek yaşamını yitirdi. AKP’li Güngören Belediyesinin Tozkoparan’da gerçekleştirdiği kentsel dönüşüm projesi kapsamında devam eden inşaatta 17 yaşındaki Çocuk İşçi Yiğit Zamanis de vinçten kafasına malzeme düşmesi sonucu ilk iş gününde hayatını kaybetti. Zamanis’in de alınmayan tedbirler yüzünden öldüğü anlaşıldı. Zamanis’in sigortasının olmadığı öğrenilirken, çalışma arkadaşlarının “Rüzgarlı alanda vinçleri kaldırmayalım” uyarısının dikkate alınmadığı ve işçilerin kullandığı, baretlerin de kalite standartlarına uygun olmadığını belirtildi.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisinin ağustos ayı işçi cinayetleri raporuna göre 10 çocuk işçi çalışırken yaşamını yitirdi. AKP döneminde çocuk işçi cinayetlerindeki artış ise dikkat çekici.

MESEM programıyla birlikte çocuk işçiliği yasal bir statü kazanırken patronlar tarafından en ilgi çekici tarafı asgari ücretin üçte birine çalıştırılan çocukların ücretinin 3/2’sini de devletin karşılaması. Hesap şöyle. 11 bin 402 TL x 0.30=3 bin 420 TL. MESEM programı aynı zaman da ucuz iş gücü olarak değerlendiriliyor.

Bu programla beraber dört yıl boyunca 1 milyondan fazla çocuk üretim sürecinin bir parçası haline getirildi. Halihazırdaki çocuk işçilerle birlikte 2 milyonu geçen çocuk işçiliği sorunu devam ediyor.