MESS sürecine kârlarını katlayarak girdiler
MESS grup toplu iş sözleşmesi kapsamında bulunan ve Koç Holdinge ait Arçelik ile Otokar, kârına kâr katmaya devam etti.
Arşiv fotoğraf: DHA
Koç Holdinge ait Arçelik 2023 yılının üçüncü çeyreğinde üretimden doğan kârları (tek seferlik gelirler hariç faaliyet kârı) yüzde 151 arttı. Arçelik 5 milyar 118 milyon lira esas faaliyet kârı elde etti.
Net dönem kârı yıllık bazda yüzde 46 artışla 2,56 milyar TL seviyesine yükseldi. Geçen yılın aynı döneminde şirketin net dönem kârı 1,75 milyar TL olarak açıklanmıştı.
Arçelik, konsolide net cirosunu yılık ilk 9 ayında, 2022’nin ilk 9 aylık dönemine göre yüzde 53,13 artırarak 145 milyar TL’ye çıkardı. Arçelik, toplam satışlarının yüzde 61,5’ini yurt içine, yüzde 34,2’ünü yurt dışına yaptı.
Arçelik; Türkiye, Romanya, Rusya, Güney Afrika, Tayland, Pakistan, Çin ve Bangladeş’te bulunan fabrikalarında toplam 19 bin 48 beyaz eşya üretti.
Arçelik, yılın ilk 9 ayında toplam 6 milyar 350 milyon TL’lik yatırım yaptı.
Brüt kâr marjı yüzde 31,9’dan yüzde 32,8’e yükseldi. Ham madde maliyetlerindeki düşüş ve avronun dolar karşısında değer kazanması şirketin marjlarını olumlu etkiledi.
ARÇELİK’İN MALİYETLERİ GERİLEDİ
Arçelik’in artan kârında düşen maliyetler de etkili oldu. Ortalama piyasa metal fiyatlari endeksi 2022 yılının ilk çeyreğinde 141 baz puan iken, 2023’ün 3. çeyreğinde 99 baz puana kadar geriledi.
Benzer şekilde ortalama piyasa plastik fiyatlari endeksi de geriledi. 2022 yılının ilk çeyreğinde 175 baz puan olan plastik fiyatları endeksi, 2023 yılının 3. çeyreğinde 141 baz puana kadar geriledi.
ARÇELİK’E UCUZ KREDİ
TÜİK verilerine göre 2022 yılında yıllık bazda enflasyon yüzde 64,27, 2023’ün ilk 9 ayında enflasyon yüzde 61,53 olurken Arçelik yüzde 29,4 faiz ile 13 milyar 17 milyon TL borçlandı. Buna göre Arçelik, yüksek enflasyon yıllarında ‘ucuz kaynağa’ ulaştı.
Doğu Avrupa’da, satış adetlerindeki artış ve fiyat artışlarına rağmen, avronun değer kazanması nedeniyle yıllık gelir artışı avro bazında yüzde 2 civarında gerçekleşti.
Avronun dolar karşısında değer kazanması, Avrupa pazarında en büyük 3. beyaz eşya satıcısı Arçelik’in marjlarını olumlu etkiledi.
OTOKAR’IN ÜRETİMİ YÜZDE 61FAALİYET KÂRI YÜZDE 188 ARTTI
Koç Holdinge ait Otokar, 2023 yılının ilk 9 ayında üretimi yüzde 61 artırdı. Otokar’ın satışları bir yılda yüzde 152 artarak 12 milyar 933 milyon TL olarak gerçekleşti. Şirket üretimden gelen (faaliyet kârı) kârını yüzde 188 artırdı. Bir önceki yılın ilk 9 ayında 821 milyon 983 bin lira olan faaliyet kârı, bu yılın ilk 9 ayında 2 milyar 369 milyon 034 bin liraya çıktı.
Buna göre Otokar, işçi başına 9 ayda 727 bin 366 lira faaliyet kârı elde etti. Şirket 9 ayda işçi başına bir ayda 220 bin lira net kâr elde ederken, aylık işçi başı net kâr 55 bin lira oldu.
IMF: AVRUPA’DAKİ ENFLASYONUN EN BÜYÜK SEBEBİ ŞİRKET KÂRLARI
IMF’nin temmuz 2023 tarihli raporuna göre Avrupa’daki enflasyonun en büyük sebebi şirket kârları. Avrupa’daki enflasyonu en çok artıran kalemlerin başında son iki yıldır şirket kârları geliyor. Şirket kârları enflasyonun neredeyse yarısının sebebi.
ÜCRET VE MAAŞLAR ŞİMŞEK’İN HEDEFİNDE
Mehmet Şimşek bir televizyon programında yüksek ücret artışı ile yüksek enflasyon arasında sarmal olduğunu şöyle savunmuştu: “Eğer bir bu enflasyonu kalıcı bir şekilde tek haneye indireceksek gelirler politikasının da o hedeflere uyumlu olması lazım. Bir süre sonra enflasyonla uyumlu bir artış düzeni. Çünkü öbür türlü bir sarmala giriyorsunuz. Yüksek artışlar, ücret artışları, yüksek enflasyon ve burada kazanan yok. Belirsizlik artıyor ve burada iş yapmak zorlaşıyor. Dolayısıyla bizim bu kısır döngüyü kırmamız lazım. Biz bu kısır döngüyü sadece ücret politikaları üzerinden değil, para politikalarını rasyonelleştirerek yapacağız.”
İŞÇİ ÜCRETLERİ ERİDİ, SÖZLEŞME SÜRECİ SÜRÜYOR
Türk Metal, Birleşik Metal-İş ve Özçelik-İş ile patron sendikası Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) arasında yapılan grup toplu iş sözleşmesi süreci devam ediyor. 150 bin işçiyi ilgilendiren MESS grup toplu iş sözleşmesi sürecinde üçüncü görüşme bugün yapılacak.
Türk Metal ve Özçelik-İş ile MESS arasında mutabakata varılan brüt 4 bin 750 TL avans maddesi 10 Ekim’de yapılan ikinci toplantıda tutanak altına alınmıştı. Yüzde 30 zammı önden isteyen Birleşik Metal-İş ise avans miktarında anlaşma sağlayamamıştı. Birleşik Metal-İş üyesi işçiler geçen hafta fabrikalarda 1 saat iş bırakmıştı.
SENDİKALAR NE İSTEDİ?
Türk Metal’in MESS’e sunduğu taslağa göre 65 TL’nin altında olan saat ücretleri 65 TL’ye çekilecek. Ardından tüm ücretlere ilk 6 için yüzde 80 zam, 20 yılla sınırlı olmak üzere, her kıdem yılı için saat ücretine 3 TL artış yapılacak. Diğer aylarda ise enflasyona dayalı zam yapılacak. Sosyal haklara ise yüzde 150 artış yapılacak. Toplam zam oranını yüzde 119,05 olarak duyuran Türk Metal eylül ayından itibaren ise 5 bin lira avans talep etti.
Türk Metal’le aynı taslağı açıklayan Özçelik-İş’in taslağında ek olarak vergi dilimlerinin yüzde 15’inin MESS tarafından karşılanması ve tamamlayıcı sağlık sigortasının aile bireylerini de kapsaması maddeleri yer aldı.
Birleşik Metal-İş ise taslağında en düşük ücret alan metal işçisinin saat ücretinin 65 TL’ye çekilmesi, 2,5 lira kıdem zammı. Yüzde 30’u önden (mahsuplaşma) olmak üzere toplamda yüzde 140,5 zam talepleri yer aldı.(EKONOMİ SERVİSİ)