Karaburun’da tarlalara enerji üretim tesisi ekiliyor: RES’lerden sonra GES projeleri için ÇED süreci başlatıldı

Özer AKDEMİR
İzmir

İzmir Karaburun Yarımadasında yaşayan yurttaşlar enerji projelerinden yana dertli. Yıllardır adeta bir talana dönüşen yarımadadaki Rüzgar Enerji Santrali (RES) projeleri yetmezmiş gibi şimdi de Güneş Enerji Santrali (GES) projeleri yurttaşların tarım ve hayvancılık yaptıkları alanlarda kurulmak isteniyor.

Bunlardan birisi Eğlenhoca köyü. Birkaç yıldır GES kurmak isteyen şirketlerin ardı ardına proje için yaptıkları girişimler köylülerin mücadelesi sonrası gerçekleştirilememişti. Köyün Yukarıovacık mevkiin de başlatılan iki yeni GES projesi köylüleri bir kez daha endişelendirdi. Aynı bölgede bunlardan başka iki farklı GES projesinin daha planlandığını belirterek Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na itiraz dilekçesi veren köylüler köylerinin GES tarlasına çevrilmek istenildiğini, geçimlik alanlarına yapılacak olan GES projelerine izin verilmemesini istediler.

İKİ FİRMA GES PROJESİNE BAŞLADI

Hali hazırda Karaburun Eğlenhoca Mahallesi’nde ÇED süreci başlatılan iki GES projesinden bir tanesi Volt Elektirik San. Tic. A.Ş adlı firma tarafından başlatıldı. Volt Elektrik Güneş Enerji Santrali Projesi  40.150 m2 olan parsel alanının şimdilik 3,5 hektarlık kısmında kuracağı 8355 panel -24 inverter ile yıllık 6.093,203 kWh/yıl elektrik üretmeyi planlıyor.

Köyde GES için ÇED süreci başlatılan diğer proje de Fıratteks Tekstil San. Tic. A.Ş adlı firmanın projesi. Bu firma da  2,41 Ha alanda kuracağı  4.320 Panel - 18 İnverter ile 2,376 MWm/1,98 MW elektirik üretecek. Parsel alanı 33.180 m2 olan projede 24.130,91 m2 lik kısmında GES kurulması planlanıyor.

KEMALPAŞA’DAKİ FABRİKALARININ ELEKTİRİĞİNİ KARABURUN’DA ÜRETECEKLER

Her iki proje de 12.05.2019 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği”ne göre lisans almadan elektirik üretimi yapacak. Yönetmelik “elektrik piyasasında, tüketicilerin elektrik ihtiyaçlarını kendi üretim tesisinden karşılaması, arz güvenliğinin sağlanmasında küçük ölçekli üretim tesislerinin ülke ekonomisine kazandırılması ve küçük ölçekli üretim kaynaklarının etkin kullanımının sağlanması amacıyla lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğü olmaksızın, elektrik enerjisi” üretilebilmesi amacını taşıyor. Bu yönetmeliğe dayanılarak Karaburun Eğlenhoca köyü yakınlarında kurulacak her iki GES projesinde ön lisans ve lisans almadan üretilen elektrik enterkonnekte sisteme bağlanacak ve bu elektirik şirketlerin İzmir Kemalpaşa ilçesindeki fabrikalarının elektrik ihtiyacı için kullanılacak.

PROJELER ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİNDE

Her iki proje de Karaburun Ildırı Özel Çevre Koruma Bölgesi içinde yer alırken, proje alanları İzmir Valiliği İl Tarım ve Orman Müdürlüğü kayıtlarında “kuru marjinal tarım arazisi” olarak tespit geçiyor.  İki projenin proje tanıtım dosyaları da Element Çevre aldı firma tarafından yapılmış olması dikkat çekiyor. Volt Elektriğin Proje dosyasında Gediz Enerji’nin projeye ilişkin dağıtım şebekesi görüşü yazısında aynı bölgede Seyfeli Tekstil San. Ve Tic. A.Ş., Fıratteks San. Ve Tic. A.Ş. ve Hiba Sportif San. ve Tic. A.Ş. şirketlerinin de proje alanı bitişiğinde lisanssız üretim yapmayı planladığı belirtiliyor. Yani Eğlenhoca Yukarıovacık’ta ikisi için ÇED sürecine başlanılmış toplam 4 GES projesi yapılması planlanıyor.

MUHTAR: “HAYVANCILIK DİYE BİRŞEY KALMAZ!”

Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız Eğlenhoca Köyü muhtarı Çağlayan Devrim, GES yapılmak istenen alanların köylülerin tarım ve mera alanları olduğunu belirterek, “Biz bu meralarda hayvancılık yapıyoruz. Zaten bademciler 600 dönümlük yer çevirdiler. Bu GES firmaları da ovalık yer talep ediyorlar. Bunlar da oraları çevirdi mi yörede hayvancılık diye bir şey kalmaz artık.” Dedi.

“BURALAR TARLA İDİ”

GES kurulmak istenen alanların birkaç yıl öncesine kadar tarım alanı olduğunu aktaran Devrim, “Maliyetlerin yüksekliği ive domuzların zarar vermesi nedeniyle şu an tarım yapılmıyor ancak geçen sene iki kişi ekin ekti bölgeye. Oralar daha önce tarlaydı kullanılmadığından bu hale geldi. Ben de hayvancılık yapmaya başladım, şu anda 200 hayvan aldım Ovacık’ta” dedi. Devrim, GES projelerinin durdurulması için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına köylüler adına dilekçe verdiklerini de belirtti.

Bakanlığı gönderilen dilekçede; GES yapılmak istenen alanın bir bölümünün 08 Haziran 2023 Tarihli Resmi Gazete’de '3. derece arkeolojik sit alanı’ ilan edildiği ve ‘koruma amaçlı imar planlarının’ yapılmasına karar verildiği belirtiliyor.